Xét nghiệm nước tiểu bằng que thử
Đây là cách nhanh nhất để kiểm tra các thành phần hóa học trong nước tiểu. Mỗi que thử là các dải nhựa mỏng, chứa hóa chất trên đó. Sau khi nhúng que thử vào nước tiểu, đợi một chút, nếu nước tiểu của bạn có chứa các chất bất thường (bình thường nước tiểu người khỏe mạnh không chứa các chất này), hoặc nồng độ cao hơn bình thường của các chất vốn luôn xuất hiện trong nước tiểu, que thử sẽ đổi màu.
Tùy thuộc vào nồng độ của chất cụ thể mà bạn đang kiểm tra, màu xuất hiện sẽ khác nhau. So sánh với bảng màu sẵn có để đánh giá sơ bộ giá sự bình thường và bất thường của chất đó.
Vậy cụ thể thì những chất nào có thể được phát hiện qua xét nghiệm bằng que thử?
- pH nước tiểu (độ axit của nước tiểu): pH nước tiểu bình thường tùy thuộc vào chế độ ăn uống, nằm trong khoảng từ 5-7, trong đó giá trị dưới 5 là quá axit và trên 7 là kiềm (không đủ axit). Nếu độ pH dưới 5, cảnh báo nguy cơ phát triển sỏi thận. Còn nếu giá trị pH trên 7 có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng tiết niệu do vi khuẩn.
- Protein (Bình thường, thường nước tiểu không chứa protein): Tăng “nhẹ” protein trong nước tiểu thường không phải là nguyên nhân đáng lo ngại, nhưng với lượng lớn hơn có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý về thận. Vì nếu thận khỏe mạnh nó sẽ loại bỏ các chất dư thừa và giữ lại các chất mà cơ thể cần như protein nên khi bị bệnh thận, các đơn vị lọc thận bị tổn thương, chức năng suy giảm, protein sẽ rò rỉ vào nước tiểu của bạn.
- Glucose: Thông thường, đường (glucose) nước tiểu quá thấp để có thể phát hiện được. Do đó, khi nồng độ đường trong nước tiểu tăng cao, khả năng cao là bạn đã bị bệnh tiểu đường.
- Ketone: Cũng như glucose, bất kỳ lượng ketone nào được phát hiện trong nước tiểu của bạn, nguy cơ là bạn đã bị bệnh tiểu đường và cần phải xem xét theo dõi.
- Bilirubin (Bilirubin là sản phẩm của sự phân hủy hồng cầu và không thường thấy trong nước tiểu): Thông thường bilirubin được gan chuyển hóa, một phần trở thành thành phần của mật, một phần được loại bỏ qua phân. Vì thế, xét nghiệm thấy bilirubin trong nước tiểu có thể là dấu hiệu của bệnh gan.
- Hồng cầu (Trong nước tiểu khỏe mạnh thường không tìm thấy tế bào hồng cầu): Khi phát hiện hồng cầu có mặt trong nước tiểu, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn thực hiện các xét nghiệm bổ sung để chẩn đoán các bệnh tổn thương thận, nhiễm trùng, sỏi thận, sỏi bàng quang, ung thư thận, ung thư bàng quang,… Tuy nhiên, đôi khi không phải là vấn đề y tế nghiệm trọng, ví dụ như khi là do bạn tập thể dục với cường độ cao và mạnh.
- Bạch cầu: Cũng như hồng cầu, bạch cầu thường không được tìm thấy trong nước tiểu. Khi bạch cầy được phát hiện trong nước tiểu của bạn, đó có thể là dấu hiệu của bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu.
Với các que thử này, bạn có thể theo dõi nước tiểu của mình tại nhà. Và nó cũng được các bác sĩ sử dụng tại bệnh viện để chẩn đoán bệnh cho bệnh nhân. Dẫu vậy, bạn cần lưu ý rằng:
- Tuyệt đối không sử dụng que thử với mục đích tự chẩn đoán bệnh.
- Kết quả xét nghiệm nước tiểu bằng que thử không chính xác lắm vì nó rất nhạy cảm với thời gian.
- Que thử nước tiểu cũng cung cấp thông tin rất hạn chế về nước tiểu vì nó là xét nghiệm định tính chứ không phải là xét nghiệm định lượng (tức nó không cho con số chính xác về lượng chất bất thường trong nước tiểu).
