Tự hát
Bài thơ “Tự hát” sáng tác năm 1984, in trong tập thơ cùng tên của tác giả được đánh giá là một trong những thi phẩm hay, mang đậm phong cách phụ nữ nói chung và Xuân Quỳnh nói riêng. Ta có thể nhận thấy một hồn thơ đa cảm mà dung dị, một trái tim yêu mãnh liệt, ào ạt, đam mê, sẵn sàng cháy đến tận cùng nỗi khát khao dâng hiến. Được viết trong tâm trạng hạnh phúc của một người phụ nữ đang yêu và được yêu, không phải ngẫu nhiên mà nhà thơ đặt tên cho thi phẩm là “Tự hát”. Phải chăng đó là tiếng lòng, là trạng thái phấn chấn của con người đang say đắm trong tình yêu như đang cất lên khúc nhạc du dương về một tình yêu trọn vẹn.
Chả dại gì em ước nó bằng vàng
Trái tim em, anh đã từng biết đấy
Anh là người coi thường của cải
Nên nếu cần anh bán nó đi ngay.
Em cũng không mong nó giống mặt trời
Vì sẽ tắt khi bóng chiều đổ xuống
Lại mình anh với đêm dài câm lặng
Mà lòng anh xa cách với lòng em.
Em trở về đúng nghĩa trái tim
Biết làm sống những hồng cầu đã chết
Biết lấy lại những gì đã mất
Biết rút gần khoảng cách của yêu tin.
Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Biết khao khát những điều anh mơ ước
Biết xúc động qua nhiều nhận thức
Biết yêu anh và biết được anh yêu.
Mùa thu nay sao bão giông nhiều
Những cửa sổ con tàu chẳng đóng
Dải đồng hoang và đại ngàn tối sẫm
Em lạc loài giữa sâu thẳm rừng anh.
Em lo âu trước xa tắp đường mình
Trái tim đập những điều không thể nói
Trái tim đập cồn cào cơn đói
Ngọn lửa nào le lói giữa cô đơn.
Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt, đời thường ai chẳng có
Cũng ngừng đập lúc cuộc đời không còn nữa
Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi.