Tháng Chạp
Tháng Chạp lưng chừng đông mà cũng chưa tới xuân, có lất phất mưa phùn, có gió mùa rưng rức lạnh, có he hé chút nắng vàng. Cái dùng dằng, đỏng đảnh của tiết trời ru mềm cả những tâm hồn dửng dưng nhất. Ngẫm cũng phải, dường như điều gì cuối cùng cũng khiến người ta bâng khuâng: chuyến tàu cuối cùng, tiết học cuối cùng, chiếc lá cuối cùng, cái nắm tay chạm mắt cuối cùng, tháng cuối cùng của năm…
Tháng Chạp, điểm lại những buồn vui năm cũ, ta có lúc tự thấy mình khờ dại sao lại buồn đến vậy chỉ vì một chuyện chẳng đâu vào đâu, sao lại nặng lòng đến vậy vì một điều không đáng nhớ. Có tiếc nuối như một khoảng trống chẳng thể nào lấp đầy, để rồi mỗi khi nhớ lại khẽ run rẩy như ngọn cỏ trước gió đông. Thế nhưng tháng Chạp bằng lòng tha thứ cho người, tha thứ cho chính ta trước những nông nổi, lỗi lầm của chuỗi ngày ngược xuôi bụi bặm. Lòng nhẹ bẫng như không còn mắc nợ điều gì.
Tháng Chạp như nốt trầm xao xuyến lắng xuống lòng người. Ta chợt thương một phận người ăn xin co ro dưới chân cột đèn giữa ngã tư, chiếc nón rách ngửa hứng lòng thương cảm. Ta thương một bóng già thui thủi cứ trở ra trở vào khung cửa hẹp cuối ngõ như ngóng chờ rồi chợt giật mình chẳng biết đợi điều gì. Ta thương tiếng hót lạc lõng của chú chim trong lồng sắt treo ở hành lang khu tập thể cũ, thương cả một nhành cỏ lẻ loi vươn lên từ kẽ hở giữa các viên gạch vẫn bung cánh tỏa sắc cho trọn một kiếp hoa.
Tháng Chạp bộn bề suy tư, nhiều lo toan, bận rộn trên vầng trán của những người lao động. Họ đếm từng ngày đến Tết để sum họp gia đình nhưng rồi lại giật mình tự hỏi, đã sắp hết một năm rồi ư? Ai cũng vội vã chạy đua với thời gian để hoàn thành hết công việc trước kỳ nghỉ. Tháng Chạp ăm ắp những thanh âm của nhịp sống. Đó là tiếng thở dài của bác nông dân lo trời lạnh mạ chết hết không đủ để ra giêng cấy. Là tiếng ríu ran của mấy cô đi chợ sớm, hỏi thăm, bình phẩm về mưa nắng, về giá thịt, giá rau. Là tiếng máy may lạch cạch trong đêm từ căn phòng trọ của cô công nhân tranh thủ nhận hàng về làm thêm, đặng dành dụm tiền gửi Tết về quê. Là tiếng rao khuya của những chị, những mẹ bên gánh hàng rong…
Tháng Chạp nối dài những nhớ thương đặc biệt với người con xa quê. Ta vu vơ trách tháng Chạp sao về sớm, để ba mẹ sắp thêm một tuổi, thêm những nếp nhăn, thêm những sợi tóc bạc, thêm dấu đồi mồi. Lòng lo lắng tự hỏi, ta còn được ở bên ba mẹ bao nhiêu cái tháng Chạp nữa. Nghĩ đến vậy là chỉ muốn chạy về nhà, ùa vào lòng ba mẹ như hồi còn thơ bé. Ngày còn nhỏ, ta nghĩ rằng hạnh phúc là kiếm được thật nhiều tiền, đi đến những nơi thật xa, ăn những món chưa bao giờ được thử. Nhưng rồi đến một lúc nào đó ta chợt nhận ra, hạnh phúc giản dị lắm, hạnh phúc là được trở về và còn được thấy nụ cười của ba mẹ.
Mùi vị của tháng Chạp như thế nào? Ngọt, đắng, mặn, cay, bùi… có lẽ là tất cả. Bởi lẽ tháng Chạp ôm vào lòng tâm sự của bao người trước khoảnh khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Tháng Chạp của mỗi người lại mang một hình hài, dáng vẻ, màu sắc khác nhau. Tờ lịch cuối cùng mỏng manh như dấu chấm khẽ khàng cho miên man nghĩ suy của những ngày cuối năm. Tháng Chạp dỗ dành những lo toan, muộn phiền của đời ta ngủ ngoan để gửi vào giêng hai niềm tin yêu long lanh như mắt biếc.
ĐÀO MẠNH LONG
