Tản mạn mùa Vu Lan: Hiếu nghĩa từ tâm
“Công cha như núi Thái Sơn/ Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra/ Một lòng thờ mẹ kính cha/ Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”. Rằm tháng 7 âm lịch, lễ Vu Lan báo hiếu của Phật giáo là một dịp để nhắc nhở người con về đạo hiếu với cha mẹ như câu ca dao lớp vỡ lòng đã được học.
Có dịp trò chuyện với người quen đang làm việc trong ngành văn hóa khi đi dự một sự kiện văn nghệ buổi tối, anh chia sẻ về việc hôm nay cuối tuần anh chưa thể sắp xếp về thăm nhà ở huyện do bận việc và anh vừa gọi điện thoại về hỏi thăm mẹ để mẹ yên tâm. Anh vui vẻ nói: “Gọi điện thoại nói chuyện chút vậy thôi chứ bà vui lắm, không gọi về là bà trông”. Câu chuyện đơn giản nhưng gợi cho tôi nhiều điều về chữ hiếu, khi tình cảm thương yêu hiếu kính có ở trong lòng thì người con sẽ luôn nghĩ về cha mẹ, không có lý do và không hoàn cảnh.
“Đối với xã hội hiện nay tuy nhiều sự bận rộn, nhưng nếu người con biết nghĩ đến cha mẹ thì vẫn có thể thu xếp một khoảng thời gian nhất định để về thăm hỏi, trò chuyện gần gũi với cha mẹ, ông bà, hoặc chí ít cũng liên lạc thăm hỏi. Vì sao chúng ta có thể trao tặng những món quà cho bạn bè, người quen mà không thể tặng quà cho ông bà, cha mẹ, đó không hẳn là những loại vật chất đắt tiền mà có thể là những món đồ trong đời sống nhưng thể hiện được sự quan tâm của người con với cha mẹ, ông bà. Nếu cha mẹ, ông bà đã quá cố thì thành tâm hương quả bày tỏ lòng thành kính của mình. Đó là là đạo nghĩa của người làm con. Nếu một người không hiếu kính cha mẹ, ông bà thì dù có học thức đến đâu cũng không thể xem là người có đạo nghĩa. Mọi tầng lớp, mọi lứa tuổi, mọi giai cấp, ai ai cũng đều có thể thực hiện chữ hiếu của mình theo nhiều cách khác nhau, quan trọng là xuất phát từ tấm lòng thực sự của người con dành cho cha mẹ, ông bà” - Hòa thượng Thích Trí Thọ - Phó ban kiêm Chánh Thư ký Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh chia sẻ.
Đặc biệt, chữ hiếu ngày nay được hiểu rộng hơn như lời Hòa thượng Thích Trí Thọ đã nói: “Yêu quê hương, trung thành với đất mẹ - Tổ quốc mình, sống có ích cho cộng đồng xã hội là một chữ hiếu mà làm người phải có”.
Để quê hương thanh bình không còn chiến tranh với bao cam khổ, nhiều lớp người đi trước đã phải hy sinh. Do đó, chúng ta phải tri ân nguồn cội, tổ tiên, các vị anh hùng, những người hy sinh vì nước để thế hệ kế thừa có được tự do hạnh phúc. Và chữ hiếu với quê hương, đất nước cũng không phải điều gì quá lớn lao, xa vời mà ngay chính trong công việc, cuộc sống của mỗi người. Đó là sống tích cực, luôn chấp hành tốt chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, làm tốt công việc hằng ngày, công dân có ích cho xã hội. Và nếu có thể, hướng về hoạt động cộng đồng, làm những việc có ích cho cộng đồng và xã hội.
Thật không khó để tìm ra những con người đang sống hữu ích như thế, họ là tấm gương sáng về chữ hiếu với quê hương như: ông Trịnh Văn Y đã vận động làm hàng ngàn cây cầu giao thông nông thôn, ông Huỳnh Văn Cam (Lê Huỳnh) đã vận động giúp trên một ngàn trẻ em được phẫu thuật tim bẩm sinh, ông Trần Quốc Việt vận động hàng trăm căn nhà “Nghĩa tình đồng đội” cho các cựu chiến binh… Rồi đến rất nhiều lớp bạn trẻ tham gia các hoạt động tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng như: ra quân bảo vệ môi trường, góp sức chăm lo cho các gia đình chính sách, phụng dưỡng mẹ Việt Nam anh hùng, hay các hoạt động hiến máu tình nguyện, cùng nhau giữ gìn trật tự an toàn giao thông, an ninh trật tự…
“Chúng ta được sinh ra và trưởng thành từ quê hương, đất nước của mình, chúng ta phải trân trọng và biết ơn, quan trọng hơn nữa là hành động để thể hiện lòng biết ơn ấy, hành động đúng là không làm điều gì tổn hại đến quê hương, đất nước mình, cùng chung tay, góp sức để gìn giữ và vun đắp, xây dựng cho quê hương, đất nước của mình ngày càng phát triển tốt đẹp hơn” - Hòa thượng Thích Trí Thọ nói.
Chữ hiếu là bổn phận, trách nhiệm của người làm con, bởi đó là sự báo đáp công ơn sinh thành, dưỡng dục to lớn của cha mẹ, ông bà, là sự dung dưỡng lớn lao của quê hương đất mẹ đối với mỗi con người. Đó là điều cần phải có đầu tiên để làm người trước khi làm người thành đạt.
Ánh Nguyệt
