Sự tích chiếc mặt nạ Trung thu
Ngày xưa, vào đêm rằm tháng 8 trong kinh thành, có gia đình nọ đã vô cùng hạnh phúc khi đứa con trai nhỏ chào đời, ai ai cũng mong đứa trẻ lớn lên sẽ trở thành một người tài giỏi, đem lại danh gia vọng tộc, vẻ vang cho gia đình.
Qua nhiều năm sau, đứa trẻ lớn lên thành một chàng trai khôi ngô, tuấn tú và học vô cùng giỏi. Chàng tên là Trần Tố. Vào một ngày nọ, chàng tình cờ nhặt được chiếc khăn tay của cô thiếu nữ xinh đẹp tên là Ngọc Hoa và đem lòng yêu nàng. Suốt những hôm ấy, khi kì thi trạng nguyên sắp đến gần, Trần Tố chẳng thiết học hành mà chỉ chìm vào những mộng tưởng tình ái, tương tư về cô gái Ngọc Hoa.
Chẳng ai có thể cảnh tỉnh được chàng, thấy vậy, cô gái Mai Thị đem lòng thầm mến Trần Tố từ lâu chịu không nổi nhìn thấy người mình yêu bị tương tư dày vò, nên đã khuyên nhủ chàng học hành và hứa hẹn sẽ giúp chàng tìm hiểu thêm về Ngọc Hoa.
Dưới sự giúp đỡ của Mai Thị, Trần Tố thường xuyên gửi thư tâm sự qua lại cùng Ngọc Hoa, họ kể với nhau đủ thứ chuyện, chia sẻ tình cảm, khó khăn và nói với nhau những câu yêu thương mùi mẫn... Tuy hạnh phúc và sung sướng vì người con gái mình thầm thương đã chịu hứa hẹn với mình, kèm theo đó, Trần Tố lại lo lắng vô cùng vì Ngọc Hoa luôn từ chối gặp mặt chàng, chàng luôn linh cảm rằng Ngọc Hoa đã có người yêu, người nàng yêu đích thực không phải là chàng.
Chàng cứ nghĩ mãi về điều đó, thấy vậy, một ông lão bí ẩn xuất hiện và đưa cho chàng một chiếc mặt nạ quái dị, ông ta nói:
- Nếu con còn đang phân vân không biết nàng có yêu mình, vào ngày rằm tháng tám, khi kinh thành diễn ra lễ hội , con hãy đeo mặt nạ này để che đi khuôn mặt của mình và gặp nàng. Tiếp đó, con sẽ thấy được câu trả lời.
Trần Tố vui vẻ nhận lời. Vào ngày rằm trung thu, đúng ngày ước hẹn gặp nhau của hai người, chàng đeo chiếc mặt nạ kì quái mà ông lão tặng cho để đến gặp người yêu với một sự tự tin. Vì chiếc mặt nạ xấu xí trên khuôn mặt, không ai nhận ra Trần Tố và một mực tránh xa chàng, nhưng Trần Tố vẫn ung dung bước đi trên đường với một sự tự tin rằng chắc chắn Ngọc Hoa sẽ nhận ra chàng.
Nhưng thật buồn thay, khi gặp Ngọc Hoa, chàng sững sờ nhìn thấy nàng đang đi cùng một người khác và hoàn toàn không nhận ra chàng. Trần Tố thất vọng và chợt nhận ra hóa ra bấy lâu nay nàng chỉ đùa cợt với mình, với tình cảm chân thật của mình. Thế là chàng lặng lẽ bỏ đi xa... Trong lúc buồn bã, bỗng chàng nghe thấy tiếng gọi của Mai Thị:
- Trần Tố, sao chàng lại ở đây? sao chàng lại đeo vật kì lạ gì trên mặt thế?
- Mai Thị, em vẫn nhận ra ta ư?. Trần Tố bất ngờ lên tiếng.
- Chỉ cần nhìn cái bóng thôi là em cũng đã nhận ra chàng rồi, nhưng sao anh lại mang mặt nạ làm gì?
Dứt lời, Trần Tố liền ngộ ra câu trả lời. Chàng hiểu ra đâu mới là người yêu chàng thật lòng. Sau khi trở về nhà, chàng dồn hết tâm trí vào sự nghiệp, rèn luyện và học hành, cuối cùng chàng cũng thành công đỗ Trạng Nguyên và đưa ra lời cầu hôn với Mai Thị. Sau này, để kỉ niệm cho khoảnh khắc đặc biệt ấy, Trần Tố tổ chức lễ hội vào đêm rằm trung thu, những người dự hội đều đeo mặt nạ giống như ông lão tặng chàng trai thuở trước, nhưng trên đó vẽ những hình mặt rất xấu xí. Người ta quan niệm làm như vậy để tôn vinh những tấm lòng nhân ái, tâm hồn trong sáng và chân thành, dù có che dấu gương mặt thật thì những người xung quanh vẫn nhận nhau không một chút dối gian.