Rượu La Pán Tẩn - Yên Bái
Du khách lên Yên Bái không chỉ ngắm ruộng bậc thang mùa lúa chín vàng bát ngát mà còn có cơ hội thưởng thức ly rượu thơm ngon ngây ngất, mê hoặc lòng người. Nghề nấu rượu thóc của người Mông xã La Pán Tẩn - Mù Cang Chải có từ lâu đời. Những hạt thóc vàng kết tinh sự cần mẫn và sáng tạo của người Mông chính là nguyên liệu quý để làm ra rượu thóc - một đặc sản riêng có của người Mông nơi đây. Họ có bí quyết để làm men rượu trở nên đặc biệt. Men để làm ra sản phẩm rượu thóc phải là men lá. Không giống với những loại men nấu rượu khác nó được đặc chế rất công phu, mất nhiều công sức đòi hỏi phải có sự khéo léo, tinh tế thì mới đạt chất lượng. Men lá được đồng bào tổng hợp từ 15 loại cây, hội tụ đủ các vị thảo dược của núi rừng như: hạt thảo quả, rễ cây ớt rừng, củ riềng… Được chọn theo bí quyết gia truyền chỉ có những người đàn ông lớn tuổi trong gia đình mới biết và mới có thể chế biến những vị thảo dược thành thứ men lá để ủ thứ rượu rất riêng của mình. Những loại này khi ủ thành men sẽ tạo thành những vị thuốc quý như: Phòng chống lạnh, trừ cảm, có vị làm cho lưu thông khí huyết, giảm đau nhức khớp, không gây đau đầu.
Để làm nên sản phẩm rượu ngon ngoài những nguyên liệu chính trên, thì những dụng cụ khác không thể thiếu trong quy trình nấu rượu như: Bếp lò được đắp bằng đất nung; thùng đun cách thuỷ làm bằng lõi cây gỗ quý lấy ở trên rừng, có đường kính khoảng 60 - 70cm, chiều cao khoảng 01m có thể chứa được 30kg thóc mỗi lần; sàng để đổ thóc lên trên khi đun cách thủy; ống nứa để dẫn những giọt rượu sau khi được tiết chế; chảo đựng nước đun cách thuỷ được làm bằng gang, có đường kính khoảng 01m. Với quan niệm rượu là hương của trời, của đất nên trước đây đồng bào chỉ dùng để cúng bái trời đất tổ tiên, lễ, tết, hội hè, cưới hỏi và để đãi bạn hiền.
Hiện nay, được sự hỗ trợ bảo tồn nghề truyền thống của Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch, nghề nấu rượu thóc của đồng bào La Pán Tẩn đã từng bước được phát triển trở thành sản phẩm hàng hóa phục vụ nhu cầu của người dân và khách du lịch. Đã có không ít du khách khi ghé thăm nơi đây đặc biệt có những vị khách là người nước ngoài cũng đã mua rượu thóc La Pán Tẩn mang về như một món quà dành tặng cho bạn bè và người thân. Quý vị và các bạn khi ghé thăm Yên Bái hãy nhớ đến với đồng bào Mông La Pán Tẩn huyện Mù Cang Chải nhâm nhi một chén rượu thóc để cảm nhận thêm về hương vị độc đáo của loại đặc sản này.
