Nhà thờ Mộ Thánh - Jerusalem (Thiên Chúa giáo)
Nhà thờ Mộ Thánh là một trong những địa điểm linh thiêng cũng như đặc biệt nhất trong Kito giáo. Nó nằm tại khu phố Cơ Đốc - thành phố cổ Jerusalem, đây là nơi có hai trong số những địa điểm tâm linh nổi tiếng nhất: chỗ Chúa Jesus bị đóng đinh được gọi là Đồi Canve hoặc Golgotha; và ngôi mộ trống nơi Ngài từng được chôn cất, sau đó phục sinh. Mỗi lần xây dựng lại nhà thờ, một số cổ vật từ cấu trúc trước đó vẫn sẽ được sử dụng trong lần cải tạo mới. Ngày nay, ngôi mộ được bao quanh bởi một ngôi đền từ thế kỷ XIX có tên là Aedicule.
Theo các thông tin ghi chép, nhà thờ này được xây dựng vào thế kỷ thứ IV sau công nguyên. Khi Hoàng đế La Mã Constantine Đại Đế hợp pháp hóa Cơ Đốc giáo, ông đã nhờ mẹ của mình là Helena đi tìm mộ Chúa Jesus ở Jerusalem. Người ta cho rằng bà ấy đã tìm thấy Thập Tự Giá ở nơi Ngài bị đóng đinh, gần với một ngôi mộ tại vị trí của ngôi đền ngoại giáo. Tuy nhiên, ngôi đền đã bị phá bỏ, bên dưới lộ ra phần mộ bằng đá, được cho là mộ của Chúa Jesus. Nhà thờ Mộ Thánh sau đó được xây dựng trên địa điểm này và được thánh hiến vào năm 335, ban đầu người ta gọi là nhà thờ Anastocation - nghĩa là “Sự phục sinh”. Trong quá khứ, nó từng nhiều lần bị hư hại cũng như bị phá hủy do động đất. Ngoài ra, đế chế Sassanid - hậu thân của đế chế Ba Tư, đã phá hủy nó trong một trận hỏa hoạn năm 614, nhà thờ được xây dựng lại 16 năm sau đó. Tiếp theo, năm 1009, Fatimid Caliphate đã ra lệnh phá hủy nó, mặc dù điều đó không nhằm mục đích chống lại nhà thờ một cách cụ thể, mà đây là một chiến dịch có mục tiêu chống lại các thánh địa cùng nơi thờ phượng của người Do Thái lẫn Cơ Đốc giáo trên khắp khu vực. Sau đó, nó lại được xây dựng cũng như trang trí lại. Điều này vẫn tiếp tục diễn ra trong nhiều thế kỷ qua, lần gần đây nhất là vào năm 2022.
Lối vào chính của nhà thờ Mộ Thánh nằm ở phía nam. Hầu như mọi người đều đi vào bằng cửa bên trái, vì cửa bên phải đã bị chặn bởi những người chinh phục Hồi giáo ở thế kỷ XII. Các bậc thang dẫn lên Đồi Sọ dốc và uốn lượn, mở ra một tầng ngang bằng với đỉnh của mỏm đá mà Chúa Jesus từng bị đóng đinh trên đó; cao khoảng 4,5 mét so với tầng trệt. Ngay bên phải là cửa sổ nhìn vào không gian thờ cúng nhỏ gọi là “Nhà nguyện của Franks”. Lối giữa là bàn thờ Công giáo Đức Mẹ Sầu Bi để tưởng nhớ hình ảnh Chúa Jesus bị hạ xuống từ thập giá. Bên trái là Hòn Đá Sức Dầu - một phiến đá màu đỏ, hai bên gồm chân đèn cùng một hàng có 8 ngọn đèn được treo phía trên. Nhìn từ trên cao ta có thể thấy những người hành hương quỳ xuống để hôn nó với sự tôn kính lớn, mặc dù đây thật sự không phải là hòn đá mà xác Chúa Jesus được xức dầu trên đó. Việc sùng kính này chỉ được ghi lại từ thế kỷ XII, hòn đá hiện tại có niên đại từ năm 1810. Trên bức tường phía sau là bức tranh khảm kiểu Hy Lạp; mô tả từ phải sang trái gồm các hình ảnh: Chúa Jesus được hạ xuống khỏi thập giá, thi hài của Ngài được chuẩn bị để chôn cất, và Ngài được đưa đến ngôi mộ. Tiếp tục đi từ đồi Canve, nhà thờ nằm ở phía bên phải, được bao quanh bởi những cây cột đồ sộ, trên đỉnh là một mái vòm khổng lồ. Các bức tường bên ngoài có niên đại từ vương cung thánh đường ban đầu của hoàng đế Constantine, xây dựng vào thế kỷ thứ IV. Nó được trang trí hình ngôi sao, với 12 tia sáng tượng trưng cho 12 môn đồ. Ở trung tâm là lối vào mộ Chúa Jesus, bao quanh bởi những hàng nến khổng lồ.
Trong nhiều thế kỷ cho đến ngày nay, Nhà thờ Mộ Thánh là điểm hành hương của các tín hữu Cơ Đốc cùng tín đồ của mọi tín ngưỡng. Lịch sử của nó bắt đầu vào thế kỷ thứ IV, khi Giám Mục của cộng đồng Cơ Đốc Jerusalem phát hiện ra một ngôi mộ, mà kể từ đó nó đã được hầu hết mọi người chấp nhận là nơi chôn cất Chúa Jesus. Hoàng đế Constantine ra lệnh xây dựng một nhà thờ bao quanh địa điểm này, xung quanh là Khu phố Cơ Đốc giáo của thành phố cổ. Kể từ thời điểm đó, một dinh thự nhỏ đã bao bọc cũng như bảo vệ ngôi mộ. Toàn bộ nhà thờ từng bị phá hủy cũng như xây dựng lại từ nền móng của nó vào thế kỷ thứ XI, sau đó lại được quân Thập Tự Chinh sửa đổi thêm. Nó tiếp tục được xây dựng lại 2 lần tiếp theo, cấu trúc hiện tại có từ năm 1810, theo phong cách Ottoman Baroque bởi một kiến trúc sư người Hy Lạp, sau khi cấu trúc trước đó bị hư hại trong một trận hỏa hoạn.
