Mùa nước nổi ở miền Tây, mấy ai còn nhớ?
Hỏi ở quê có thay đổi gì không?
Mẹ tôi bảo rằng, bây giờ: mùa nước nổi.
Phải! Đúng thật tháng này là tháng nước nổi rồi. Tuy không được tận mắt chứng kiến những con nước bồng bềnh lai láng khắp đồng quê nhưng hình ảnh của ruộng lúa ngập nước ngày nào lại tràn về trong ký ức.
Trái tim tôi bỗng rộn rã hẳn lên. Ngay lập tức, tôi như muốn vùng dậy bay về, đứng một mình thả tóc tung bay như những ngày còn bên mẹ. Và cứ đứng giữa ngọn gió như thế nhìn cảnh ruộng đồng, để nghe trong hơi gió vi vu tiếng ai thăm lưới, gác dầm, tiếng sóng nước lanh tanh vỗ vành xuồng lá nhỏ.
Và để ngửi thấy cái mùi hương của đồng quê nước bạc, mỗi năm chỉ có một lần – cũng đặc biệt và đáng yêu như bông điên điển, đặc trưng của mùa nước nổi miền Tây, của đồng nội phương Nam.
Thật vậy, tôi không thể nào quên nhành bông điên điển vàng gợi nhớ quê nhà và càng không quên những món ăn mà mẹ làm từ bông điên điển. Không phải là món điên điển – cá linh của những cô bạn đồng trang lứa mà là gỏi điên điển, điên điển xào… và món bánh xèo nhân điên điển, củ hũ dừa giòn ngọt vàng thơm.
Đến bây giờ, tôi vẫn còn nhớ như in mùa nước lũ năm nào lũ trẻ chúng tôi ngày ngày ra đồng chống xuồng ba lá thênh thang, rồi khi nước ngập tràn tôi câu cá rô ngay trong nhà bếp. Tôi nhớ cái thời rủ rê một đám tí hon chèo xuồng đi giăng lưới, rồi nhấn chìm xuồng lội nước tắm chơi. Vui biết bao! Hạnh phúc biết bao! Những ký ức tuổi thơ trong sáng, ngọt ngào kéo dài theo mùa nước nổi.
Mùa nước nổi ở miền Tây quê tôi còn là mưu sinh: kéo cá, chài lưới, giăng lưới, đặt dớn, thả vó, đặt lú, giăng câu… “Cá tôm sẵn bắt, lúa trời sẵn ăn”.
Thế rồi chiều về, thằng bé con nhà nào chống xuồng phăng phăng giữa cánh đồng, lướt qua cả những bờ đê đã ngập chìm trong nước. Nó như muốn bảo với con nước rằng: Hãy lớn thêm đi! Bởi nước càng cao, xuồng càng nhẹ. Thích chí! Lúc này thì chẳng có gì thích hơn là cứ để mặc xuồng trôi rồi nằm ngửa trên xuồng, mắt nhìn lên cao, thả mình cùng chiếc xuồng trôi theo đám mây, trôi theo sóng nước và đi đến những giấc mơ xa… Vi vu, vi vu…
Chao ôi! Viết đến đây, tôi muốn về xem lại con sông. Để tìm xem có còn chiếc ghe chở rơm nào sót lại sau năm tháng đổi thay và những chiếc vó ẩn mình giữa dòng nước bạc. Mỗi năm mỗi một lần đổi khác. Nhưng con cá rô, cá chốt, con tép, con cua… vẫn còn đấy, vẫn bơi lội từng đàn xuôi ngược Cửu Long giang. Trước buổi chia tay, chắc chúng vẫn còn hẹn nhau mùa sau gặp lại.
Rồi hết chu kỳ, mùa nước nổi lại đi. Nhưng ngay bây giờ đây, tôi muốn hỏi rằng: Bây giờ, nước có tràn bờ chưa hở mẹ?
Cây Hoa Lá