Làng nghề mộc Thượng Mạo - Phú Lương - quận Hà Đông

Xốm là tên nôm của tổng Xốm, nay là các làng Quảng Lãm, Thượng Mạo, Nhân Trạch, Văn Nội, Động Lãm… thuộc phường Phú Lương và Phú Lãm. Làng làm áo tơi thì gọi là Xốm Áo Tơi; Làng làm nón thì gọi là Xốm Nón… Nhân dân trong vùng có câu “Thợ Xốm, cốm Vòng” là do tổng Xốm có nhiều người giỏi thợ mộc, thợ nề, đặc biệt khéo léo trong việc xây dựng nhà cửa dân gian truyền thống.

Làng Thượng Mạo là làng Việt cổ gắn với sự nghèo nàn, lạc hậu, đời sống khó khăn. Nhưng kể từ khi có nghề mộc thì đời sống người dân nơi đây đã vươn lên thoát nghèo. Với sự nỗ lực học tập để lấy nghề cùng với quyết tâm nâng cao thành thạo về mực thước, tinh thông về chạm khắc mà Thượng Mạo trở thành làng nghề mộc nổi tiếng khắp cả nước.

Với bàn tay khéo léo của mình từng tốp thợ được tham gia xây dựng nhiều đình, chùa, miếu, nhà thờ theo kiến trúc cổ xưa. Một số công trình vẫn được bảo tồn cho đến ngày nay như Đình Làng Đơ, Đình Khương Thượng, Đình Bình Đà, Đình La Tinh, Đình Đông Lao, Đình Văn Phú, Đình Khê Tang, Đình làng Thượng Mạo và nhiều công trình khác. Trải dài theo dòng lịch sử, đời trước truyền nghề cho đời sau, cha truyền con nối, cứ thế tiếp nối nghề mộc cho đến tận ngày nay.

Dần dần, để đáp ứng nhu cầu của thị trường, nghệ nhân không chỉ bó hẹp trong việc xây dựng đình, chùa, nhà cổ mà còn mở rộng sản xuất với đầy đủ các mặt hàng: đồ mỹ nghệ, trạm khắc, trang trí nội thất, gường, tủ, bàn ghế, cầu thang, khuôn cửa... Các sản phẩm của làng nghề Thượng Mạo luôn đảm bảo được uy tín, chất lượng, kỹ thuật sản phẩm, luôn được thị trường đánh giá cao và xứng danh Thợ Xốm.