Lặng lẽ thu sang
Mùa thu đến nhẹ nhàng như bước chân trẻ thơ đưa tôi về bên mẹ đang nấu bữa cơm chiều. Mùi khói bếp êm ả len vào nỗi vui buồn ở một miền quê trong veo từng cảm xúc. Tôi và mấy đứa em háo hức đợi bữa cơm mẹ nấu nhưng vẫn không rời mắt thòm thèm nhìn cánh diều chao lượn trên bầu trời chiều biêng biếc. Có một vệt nắng còn trôi miên man trên sườn núi như chút tình mùa hạ gởi vào thu khiến lòng thêm bâng khuâng. Cơn gió nào thổi vào ký ức để lòng lưu luyến, bịn rịn những tháng ngày an nhiên, bình lặng của tuổi học trò. Mùa thu luôn là như vậy. Nó lặng lẽ làm cho cảm xúc miên man, da diết. Nó trầm tĩnh mà xao động phận người. Nó dịu dàng gột đi những phiền muộn. Nó vun đầy niềm yêu thương. Nó lãng đãng làm cho lòng ta khó rạch ròi trong từng suy nghĩ.
Trong những ngày chẳng vội vã của mùa thu, bước chân trẻ thơ lại vội vã đến trường. Tiếng giảng bài của thầy cô, tiếng đùa vui của bạn bè lại trở về với nét quen thuộc trong veo, an yên và bình lặng cho bao cảm xúc miên man thương nhớ. Những cánh hoa phượng muộn màng cố níu kéo mùa hè cũng chầm chậm rơi như lời tạ từ, như lưu luyến, như rưng rưng. Cánh hoa nào được ép trong vở học trò để thành cánh bướm hồn nhiên chấp chới trong ký ức nhuốm màu xưa cũ. Tôi không muốn níu giữ, không tiếc nuối mùa hè rực rỡ nắng, rộn ràng niềm vui để đến với mùa thu da diết vị mát lành. Tôi chỉ giữ một chút nắng hạ dịu dàng gởi vào thu; một cơn gió nhẹ thản nhiên lướt qua cánh đồng xanh mướt; một cơn mưa bất chợt vừa đủ cho ta ướt đẫm sự hồn nhiên, trong sáng; một bóng mẹ liêu xiêu trên con đường nhỏ trong những chiều lộng gió; một miền ký ức xanh ngút ngàn không dễ nhạt phai cảm xúc bình yên. Mỗi một chút của mùa hạ tôi gói ghém mang vào thu như tia nắng cuối ngày kia còn bịn rịn, lưu luyến níu lấy cành cây, bãng lãng trên sườn đồi. Lặng lẽ và dai dẳng. Dịu dàng và nồng cháy. Da diết và yêu thương. Mùa thu trong tôi hiền hòa là vậy.
Có người nói ở miền Trung quê tôi chỉ có hai mùa mưa, nắng. Tìm đâu ra đủ bốn mùa. Vẫn biết khí trời chưa đủ dịu dàng để gọi là xuân; chỉ có nắng vàng oi bức làm nên mùa hạ. Gió nhạt nhòa và mưa chẳng vội vã để cho rằng trời đã sang thu; chỉ có mưa dầm đề, bão lũ mới thành mùa đông ướt át. Nhưng chỉ cần lắng lòng nghe tiếng rơi nhẹ của chiếc lá vừa hết chu kỳ sinh tồn và gió lơ đãng khẽ rung tiếng chuông gió là thấy mùa thu đã về. Đôi khi chỉ thấy có chút nắng hạ bơ vơ trên đầu ngọn cỏ hoặc cơn mưa đông đến sớm là biết đã thu sang. Có lúc hoa sữa ngát hương gọi ngày lập thu đến để thành kỷ niệm yêu thương khi ta tìm về ngày xưa cũ. Mùa thu trong tôi là như vậy. Nó bãng lãng, đan xen, khó rạch ròi trong từng suy nghĩ, trong từng mộng mơ. Hiền hòa. Dịu dàng. Chầm chậm. Lưu luyến. Bịn rịn. Chỉ có cái lạnh se se của mỗi tối là hồn vía để ký ức tôi thấm đẫm hương vị mùa thu.
Đôi khi thời gian đang lặng lẽ mang đời mình vào tuổi già mà mấy ai để ý. Bởi vẻ đẹp của các mùa cho mỗi người nhiều cảm xúc mà dễ dàng mở lòng vui sống. Mùa xuân mang đến vẻ thanh xuân, mơn mởn. Mùa hạ gieo niềm vui, tươi trẻ. Còn khi nhịp sống hàng ngày trở nên chậm rãi hơn, lòng chợt giật mình biết trời đã chuyển mùa. Mùa thu dịu dàng, thanh tịnh để chuẩn bị cho mùa đông đoàn tụ, ươm mầm cho mùa xuân sau. Hình như không gian mùa thu yên tĩnh hơn, bầu trời xanh trong hơn, gió cũng nhẹ nhàng hơn, và ta, lòng cũng thấy nhẹ nhàng bâng khuâng hơn. Mùa thu cũng là mùa tựu trường. Không khí náo nức gặp lại thầy cô, bạn bè hiện qua những tà áo trắng là điểm nhấn cho mùa thu rộn ràng. Và còn bao phận người đang bươn chải cho cuộc sống mưu sinh trong nhịp sống hàng ngày lặng lẽ và dai dẵng. Hình như có ai đó đang lặng nhìn những con chim sẻ ríu rít nô đùa trong vòm lá, lắng nghe tiếng chim gù xa xa... Thế đấy, mùa thu mang đến cho con người nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau. Riêng tôi, tôi muốn một thoáng dừng lại, hít hà hương trời hương đất mà xuýt xoa, mà suy ngẫm. Nhìn lại năm tháng đã qua mà hình dung ngày mai khi lòng yên bình trong tiết trời xao xuyến của mùa thu. Tôi nhận ra rằng đời người, đôi khi, chỉ cần được bình yên là quá đủ. Tôi cũng nhận ra rằng nếu ví thời gian của đời người là một năm thì mùa thu đã bước sang mùa trung niên viên mãn mà mỗi người thể hiện bản lĩnh với đời. Mùa thu luôn làm cho ta ngạc nhiên là vậy.
Biết bao mùa thu đã lặng lẽ đi ngang qua đời tôi nhưng đến khi lòng chùng xuống mới thấy mùa thu hiện ra mộc mạc, đơn giản đến bất ngờ. Thôi thì mình cứ nán lại một chút, đi chậm một chút để tận hưởng không khí mùa thu như mình cảm nhận. Tưởng chừng như hồn mình đã già nhưng chỉ cần chút se lạnh, một vệt nắng, một cơn gió heo may, một chiếc lá rơi, một tà áo dài tung tăng trên đường cũng khiến lòng mình bồi hồi, se sắt.
Mùa thu đến và đi rất lặng lẽ.
Có lẽ mùa thu chỉ dành cho những ai lắng lòng mà cảm nhận nó.
Ngô Văn Cư