Làng gốm Phù Lãng

Khác với những sản phẩm gốm của Thổ Hà, đất sét trắng của Bát Tràng, làng gốm Phù Lãng được tạo nên từ đất sét đỏ hồng lấy từ vùng Thống Vát, Cung Khiêm, Bắc Giang. Sau khi đất được lấy về, người thợ phải phơi cho đất bạc màu, trộn lẫn với các lớp đất với nhau, đập thành những viên nhỏ. Sau đó, đất được cho "ngậm" nước và xéo cho đến khi thành từng khoanh với độ dẻo, mịn nhất định sau đó cho lên bàn xoay tay để nắn thành sản phẩm. Sản phẩm sau khi được tạo hình xong, để cho se dần, sờ tay không thấy dính, lúc bấy giờ người thợ nắn sản phẩm thành hình mong muốn và để ráo. Tiếp đó là ve, nạo, tráng men, tạo màu sắc cho sản phẩm, gốm Phù Lãng được phủ một lớp men đặc trưng với tên gọi độc đáo như da lươn, quả duối, cua đá,... Chất liệu để làm men tráng gồm tro của cây rừng, vôi sống, sỏi ống nghiền nát, bùn phù sa trắng. Sau khi sơ chế, 4 chất liệu này đem trộn đều với nhau theo tỷ lệ nhất định rồi để khô, đập nhỏ cho vào nước, gạn qua rây bột, từ đó chế thành chất lỏng quánh, vàng như mật ong. Khi sản phẩm còn ẩm, dùng chổi lông quét một lớp men mỏng lên mặt ngoài của sản phẩm rồi sau đó đem phơi.

Ngoài việc tạo ra men tráng riêng, gốm của Phù Lãng còn mang nét độc đáo, khác biệt bởi kỹ thuật nung bằng củi, nhờ sự biến nhiệt khác nhau tạo ra những vết táp trên bề mặt mà không phương pháp nung nào có thể làm được. Sau công đoạn tráng men, tạo màu, phơi khô, sản phẩm được đưa vào lò nung ở 1.0000C trong 3 ngày đêm liên tục. Đất sét màu hồng nhạt khi nung ở nhiệt độ cao sẽ chuyển sang màu gan gà thường gọi là men da lươn. Những sản phẩm gốm đạt tiêu chuẩn phải có màu da lươn vàng óng hay màu cánh gián, khi gõ có tiếng vang. Hoa văn trên gốm Phù Lãng được đắp nổi các đề tài truyền thống như: tứ linh, phong cảnh làng quê,… Các sản phẩm gốm Phù Lãng thường tập trung vào 3 loại hình chính là gốm dùng để thờ cúng, gốm gia dụng và gốm mỹ thuật. Đến làng gốm Phù Lãng, bạn sẽ có dịp tìm hiểu lịch sử nghề làm gốm Phù Lãng, được tự tay tạo ra các sản phẩm gốm cho riêng mình.