Kỹ năng giải thích và giáo dục, thúc đẩy các bên đưa ra đề xuất
Kỹ năng giải thích và giáo dục, thúc đẩy các bên đưa ra đề xuất để các bên tự nguyện để thực hiện giải quyết tranh chấp sẽ được hòa giải viên thể hiện trong cả quá trình hòa giải. Hòa giải viên đã đưa ra lời giải thích, thuyết phục, lời khuyên, giải pháp, phương án,…; hành vi nào các bên được làm và những hành vi nào pháp luật ngăn cấm; hành vi nào phù hợp và không phù hợp với pháp luật, với đạo đức xã hội, nêu rõ hậu quả pháp lý mà các bên phải gánh chịu nếu tiếp tục tranh chấp và đưa ra định hướng giải quyết tranh chấp để các bên tự lựa chọn và quyết định.
Hòa giải viên cần tìm hiểu các quy định pháp luật điều chỉnh trực tiếp mối quan hệ giữa các bên mâu thuẫn, tranh chấp; các tài liệu liên quan điều chỉnh vấn đề, nội dung tranh chấp để đối chiếu quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi bên trong mối quan hệ đó. Hòa giải viên phải trả lời được các câu hỏi: ai sai, ai đúng, sai đúng ở mức độ nào, pháp luật quy định thế nào... Các vấn đề này phải trao đổi rõ ràng, giải thích, giáo dục để thúc đẩy các bên đưa ra quyết định trung lập tốt nhất, mà vẫn đúng pháp luật.