Khâu nhục

Trong các ngày lễ, tết, tiệc cưới hỏi, tân gia, lễ mừng thọ, cầu an, thôi nôi…, mâm cỗ của đồng bào Tày, Nùng bao giờ cũng đủ các món luộc, kho, rán, xào, tần, hấp… làm từ thịt gà, thịt heo. Có thể thêm món này bớt món kia nhưng có một món không thể thiếu, đó là món khau nhục.

Món này làm bằng thịt ba chỉ heo xếp trên bát lùm lùm như quả đồi nên gọi là khau nhục (theo tiếng địa phương khau là đồi, nhục là thịt). Còn có tên gọi khác là nằm khau (nằm: chín nhừ, khau: đồi). Dù có nhiều cách giải thích khác nhau nhưng hiểu đơn giản đó là món thịt heo nấu nhừ.

Khi nếm thử sẽ thấy thịt ngầy ngậy, mềm nhừ. Khoai vừa bột vừa dẻo. Hai vị này quyện với nhau thật đậm đà. Lại thêm cái giòn lựt sựt của củ cải khô, thầu soi thái nhỏ, cái bùi bùi bở bở của hạt tương đen. Vừa thơm vừa ngậy, béo mà không mỡ, nhừ mà không nát. Gắp thêm miếng nữa, nhấp một chút rượu đưa cay, mâm cỗ càng thêm phần rôm rả.

Làm khau nhục thật cầu kỳ, công phu nên nhiều người gọi vui món này là món “khổ nhọc”. Tuy thế, món khau nhục đã góp cho mâm cỗ ngày hiếu hỉ, lễ, tết của đồng bào thêm hương vị, thể hiện sự hiếu khách của gia chủ.