Hoàng thành Thăng Long
Hoàng thành Thăng Long (thành Hà Nội) là quần thể di tích quan trọng bậc nhất trong hệ thống các di tích Việt Nam. Đây là công trình kiến trúc đồ sộ được các triều vua xây dựng trong nhiều giai đoạn gắn liền lịch sử kinh thành Thăng Long, Hà Nội.
Năm 1010, vua Lý Thái Tổ rời đô từ Hoa Lư ra Thăng Long, tòa thành được xây dựng và mở rộng ở các vương triều sau. Thành Thăng Long được quy hoạch kiểu "Tam trùng thành quách" gồm: vòng ngoài cùng gọi là La Thành hay Đại La Thành, vòng thành thứ hai là Hoàng Thành, giữa hai lớp thành này là khu kinh tế thị dân, lớp thành còn lại là Tử Cấm Thành hay Cấm Thành hay Long Phượng thành là nơi ở của nhà vua. Năm 1805, Nhà Nguyễn xây thành Hà Nội đã giữ lại Cấm thành làm hành cung cho vua mỗi khi tuần du phía Bắc. Thời Pháp, khi phá thành Hà Nội, người Pháp cũng giữ lại khu này làm chỉ huy sở quân đội.
Năm công trình kiến trúc cổ còn xót lại sau trận phá thành Hà Nội của Pháp gồm các hạng mục sau: Cột cờ Hà Nội, cửa Đoan Môn, nền điện Kính Thiên, Hậu Lâu và cửa chính Bắc Môn.
- Đoan Môn là tường thành phía Nam, được xây theo lối kiến trúc cuốn vòm cân xứng tuyệt đối qua "trục thần đạo" với 5 cổng: cổng giữa to nhất dành cho vua, 4 cổng còn lại dành cho quan lại, hoàng thân, quốc thích.
- Điện Kính Thiên, điện bị phá năm 1886 để làm tòa thành ban chỉ huy pháo binh Pháp. Hiện công trình này chỉ còn giữ lại được phần nền và hai bậc thềm rồng đá.
- Hậu Lâu (Lầu công chúa) xây bằng gạch, được xây theo kiến trúc hình hộp với ba tầng, kết hợp giữa kiến trúc cổ truyền Việt Nam và Pháp.
- Bắc Môn - Cửa Bắc được xây dựng xong vào năm 1805, có dạng hình thang theo lối vọng lâu: phía trên là lầu, phía dưới là thành. Trên lầu hiện là nơi thờ hai vị Tổng đốc Nguyễn Tri Phương và Hoàng Diệu – người đã cùng dân Hà Nội chiến đấu bảo vệ thành đến chết.
Vào lúc 20:30, ngày 31/7/2010 theo giờ Brasil, tức 6:30 ngày 1/8/2010 theo giờ Việt Nam, Ủy ban di sản thế giới (WHC) thuộc Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) đã thông qua nghị quyết công nhận khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội là di sản Văn hóa thế giới.
Vị trí: Số 19C Hoàng Diệu, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội
