Dàn ý tham khảo số 1: Phân tích đoạn trích

I. Mở bài

• Giới thiệu những nét tiêu biểu vượt trội về Vũ Trọng Phụng: có vị trí đặc biệt quan trọng quan trọng trong nền văn xuôi Nước Ta tân tiến. Ngòi bút tinh tế của ông thành công xuất sắc nhất ở tiểu thuyết và truyện ngắn.
• Giới thiệu đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia: Là hàng loạt chương XV của tiểu thuyết Số đỏ – cuốn tiểu thuyết thành công xuất sắc của Vũ Trọng Phụng .

II. Thân bài

1. Giá trị nội dung

a. Ý nghĩa nhan đề

• “Tang gia”: nhà có đám, đáng ra với thực trạng đó, không khí phải tràn ngập nhiều buồn tiếc
• “Hạnh phúc ”: Cảm xúc khi gặp chuyện nhiều niềm vui, đây là xúc cảm trái chiều hẳn với thực trạng “ tang gia ”

Nhan đề tiềm ẩn xích míc trào phúng hàm chứa tiếng cười chua chát, kích thích trí tò mò của người đọc. Những niềm vui khác nhau khi cụ cố Tổ mất

b. Niềm vui chung cho cả mái ấm gia đình:

• Gia đình tràn ngập niềm vui bởi cụ cố tổ chết cũng là lúc cái chúc thư đi vào thời kì thực hành thực tế chứ không còn lí thuyết viễn vông nữa.
• Có thể thấy là một mái ấm gia đình bất hiếu.

c. Niềm vui của những thành viên trong mái ấm gia đình:

• Cố Hồng ( con trai cả )
• Vui vì được diễn trò già yếu trước mọi người
• Mơ màng nghĩ mình được mặc áo xô gai, lụ khụ ho khạc mếu máo để người ta nghĩ “úi kìa con giai nhớn đã già thế kia kìa ”
• Con người háo danh hình thức bề ngoài, không hề tiếc thương gì trước cái chết của chính người sinh ra mình
• Ông Văn Minh: thú vị vì cái chúc thư kia đã đi vào thời kì thực hành thực tế chứ không còn trên triết lý viễn vông nữa. Người cháu bất hiếu, đầy dã tâm.
• Bà Văn Minh: hoan hỉ vì được lăng xê những mốt y phục táo tạo nhất.
• Người cháu thực dụng, thiếu tình người.
• Cô Tuyết: Được dịp mặc y phục “ngây thơ” để chứng tỏ mình hãy còn trinh tiết nhưng đau khổ như kim châm vào lòng khi không thấy Xuâ tóc đỏ đâu với khuôn mặt “buồn lãng mạn”.
• Người con gái hư hỏng, lẳng lơ.
• Cậu Tú Tân: Sướng điên người lên vì được dịp sử dụng cái máy ảnh đã lâu không có dịp dùng đến⇒ Con người vô tâm, kém hiểu biết.
• Ông Phán: Sung sướng vì không ngờ rằng cái sừng trên đầu mình lại có giá trị.
• Chỉ coi trọng và vui mừng vì mình được thêm một khoản, không có nhân cách, vô liêm sĩ.
• Xuân tóc đỏ: Hạnh phúc đặc biệt quan trọng vì nhờ hắn mà cụ Tổ chết, Gianh Giá uy tín lại càng to hơn.

d. Niềm vui của những người ngoài mái ấm gia đình:

• Cảnh sát Min Đơ và Min Toa: “Giữa lúc không có ai đáng bị phạt... đương buồn rầu... thì sung sướng cực điểm”.
• Bạn bè cụ cố Hồng: Những kẻ vừa háo danh, vừa háo sắc, họ chia buồn để khoe khoang những loại râu ria cùng những huân huy chương
• Hàng phố: Đám ma đi đến đâu huyên náo đến đấy, cả phố nhốn nháo khoe đám ma to, thiên hạ chỉ chú ý quan tâm vào những kiểu quần áo tang … Bức tranh trào phúng chân thực mang đậm tính vui nhộn. Cảnh đám ma gương mẫu

e. Tả bao quát đám ma khi đang đi trên đường:

• Chậm chạp, nhốn nháo như hội rước.
• Kết hợp ta, Tàu Tây để khoe giàu một cách hợm hĩnh.
• Tả cận cảnh : Người đi dự : giả dối, bàn đủ thứ chuyện.
• Cảnh hạ huyệt: Mở đầu, cậu tú Tân thì dàn dựng việc chụp hình một cách giả dối và vô văn hóa truyền thống. Tiếp theo: Ông Phán thì diễn việc làm ăn với Xuân: “ Xuân Tóc Đỏ... gấp tư”. Đó là một màn hài kịch biểu lộ sự lố lăng, đồi bại, bất hiếu, bất nghĩa của xã hội thượng lưu trước 1945.

2. Giá trị nghệ thuật

• Xây dựng trường hợp độc lạ- Phát hiện những cụ thể trái chiều gây gắt cùng sống sót trong một con người, sự vật, vấn đề.
• Thủ pháp cường điệu, nói ngược, nói mỉa,... được sử dụng một cách linh động.
• Miêu tả biến hóa, linh động và tinh tế đến từng cụ thể, nói trúng nét riêng của từng nhân vật.
• Bút pháp trào phúng.

III. Kết bài

• Điểm lại những nét tiêu biểu vượt trội về nội dung và nghệ thuật và thẩm mỹ của đoạn trích
• Ý nghĩa thực tiễn của đoạn trích: Đoạn trích đem đến một bài học kinh nghiệm đạo đức cho con người trong mọi thời đại