Con rồng cháu tiên - Bài 1
I. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
Câu 1: Những chi tiết trong truyện thể hiện tính chất kì lạ, cao quý về nguồn gốc và hình dạng của Lạc Long Quân và Âu Cơ?
* Kì lạ, lớn lao, đẹp đẽ về ngồn gốc và hình dáng:
- Lạc Long Quân và Âu Cơ đều là thần. Long Quân là thần nòi rồng, ở dưới nước, con thần Long Nữ. Âu Cơ dòng tiên, ở trên núi, thuộc dòng họ Thần Nông.
- Lạc Long Quân “sức khỏe vô địch”, “ có nhiều phép lạ”. Âu Cơ “xinh đẹp tuyệt trần”.
* Sự nghiệp mở nước:
- Lạc Long Quân còn “giúp dân diệt trừ Ngư Tinh, Hồ Tinh, Mộc Tinh”.
- Thần còn “dạy dân cách trồng trọt, chăn nuôi và cách ăn ở”.
Câu 2: Việc kết duyên của Lạc Long Quân với Âu Cơ và chuyện Âu Cơ sinh nở có gì kì lạ? Lạc Long Quân và Âu Cơ chia con như thế để làm gì? Theo truyện này, người Việt là con cháu của ai?
- Việc gặp gỡ và kết duyên: Lạc Long Quân và Âu Cơ gặp nhau, đem lòng yêu nhau rồi trở thành vợ chồng, cùng sống chung ở cung điện Long Trang.
- Chuyện sinh nở của Âu Cơ: nàng sinh ra một cái bọc trăm trứng, nở ra một trăm con đẹp đẽ, hồng hào như thần.
- Âu Cơ và Lạc Long Quân chia các con: năm mươi con xuống biển theo Lạc Long Quân còn năm mươi con lên rừng theo Âu Cơ, khi có việc gì thì giúp đỡ lẫn nhau. Chia con như vậy để các con cùng mình cai quản các phương.
- Theo truyện này, người Việt đều là con Rồng cháu Tiên.
Câu 3: Em hiểu thế nào là chi tiết tưởng tượng kì ảo? Hãy nói rõ vai trò của các chi tiết trong truyện.
- Chi tiết tưởng tượng kì ảo là những chi tiết không có thật – là những chi tiết có tính chất hoang đường, kì lạ.
- Vai trò của các chi tiết tưởng tượng kì ảo trong truyện:
+, Lý giải được nguồn gốc cao quý, khác thường và đẹp đẽ của dân tộc ta.
+, Thể hiện niềm tự hào dân tộc, ý nguyện đoàn kết, thống nhất cộng đồng của người Việt.
Câu 4: Ý nghĩa của truyện “Con Rồng cháu Tiên”?
- Truyện giải thích, suy tôn nguồn gốc giống nòi của con người Việt Nam.
- Thể hiện niềm tự hào, tự tôn dân tộc sâu sắc, khơi dậy tình yêu thương, đoàn kết, sự sẻ chia, đùm bọc và biết giúp đỡ lẫn nhau.
II. LUYỆN TẬP:
Câu 1: Em biết những truyện nào của dân tộc khác ở Việt Nam cũng giải thích nguồn gốc dân tộc tương tự như truyện “Con Rồng cháu Tiên”? Sự giống và khác nhau ấy khẳng định điều gì?
- Truyện “Qủa trứng thiêng” của người Mường – Truyện “Qủa bầu mẹ” của dân tộc Khơ mú.
- Truyện “Kinh và Bana là anh em”…
⟹ Tất cả chúng ta dù sống ở những miền khác nhau nhưng luôn là anh em. Vì vậy, phải biết yêu thương, đùm bọc và giúp đỡ lẫn nhau.
Câu 2: Hãy kể diễn cảm truyện “Con Rồng cháu Tiên”?
Giọng kể thay đổi tùy vào từng hoàn cảnh, mạch truyện.