Có mùa hoa cải thương nhớ phố
“Có một mùa hoa cải, nở vàng trên bến sông.
Em đang thì con gái, đợi anh chưa lấy chồng.
Có một mùa hoa cải, nắng vàng trong mê mải,
Cầm tay em bối rối, anh nói lời yêu thương…” (1)
Bài thơ và ca khúc hình như đã trở thành một khắc khoải “kinh điển” cho mỗi mùa hoa cải xôn xao về phố Hà Nội qua những hẹn hò xao xuyến tình đầu hay hoài niệm ký ức tình xưa. Mà cũng không biết từ bao giờ mùa hoa cải ven sông Hồng đã trở thành một địa chỉ “check in” không chỉ của giới trẻ Hà thành mà còn của khách phương xa đền Hà Nội…
Có phải từ một truyện ngắn nổi tiếng “Mùa hoa cải bên sông” của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, được viết cách đây gần 30 năm, sau đó đã dựng thành phim truyền hình “Lời nguyền của dòng sông” do Khải Hưng làm đạo điễn, từng đoạt giải vàng Liên hoan phim truyền hình quốc tế tại Bỉ năm 1993, một câu chuyện tình đẹp đến nghẹn lòng bởi sự trắc trở đắng đót… Và từ đó mà mùa hoa cải ven sông Hồng đã như một mùa hẹn hò, mùa tình yêu, mùa của thương nhớ phố Hà Nội đang dịch chuyển về phía mùa xuân.
Những ngày cuối đông, cảm giác lớp mây thấp vơ vẩn quẩn quanh trên những ngọn tháp các tòa cao ốc, đang cố thả nốt hàng triệu triệu sợi rét buốt bằng từng đợt gió mùa đông bắc, không gian vương màu tro lạnh ảm đạm, vạn vật im lìm ngủ triền miên trong giá băng , phố hư ảo từng mái nhà xám rêu, từng bóng người liêu xiêu ngõ nhỏ…
Nhưng chỉ cần nhích chút ra vùng bãi giữa ven đê sông Hồng, là như lạc vào vương quốc của hoa cải với màu vàng nắng rực rỡ, mê mải từng vạt dập dờn lượn sóng theo làn gió, đẹp đến xao xuyến tâm can, để khó mà rời ánh mắt, để khó mà dợm bước chân ngoảnh mặt đi, để khó mà cưỡng được ham muốn xà vào khoảng vàng rợn ngợp kia mà hít hà hương thơm hăng hắc cay nồng, mà rạo rực giang tay muốn ôm hết đề tận hưởng cho thỏa khao khát…
Làm sao có thể quên những vười hoa cải ven sông Hồng, giăng mắc tương tư cả miền thương nhớ phố Hà Nội. Mỗi vườn hoa cải là một cung bậc cảm xúc, vườn Thạch Bàn- Long Biên đắm đuối nồng nàn cháy bỏng; Mấy khu vườn bên Gia Lâm là cả trời yêu như vườn Yên Viên xao xác thầm thì tình tự, vườn Bình Trù quyến rũ thôi miên ong bướm dập dìu, vườn Phù Đổng lãng mạn ngọt ngào say đắm, vườn Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Trâu Quỳ xôn xao tận hiến si mê; Vườn ven sống Đuống nôn nao da diết đằm sâu…
Trong hun hút loang mải mê gió, ngắm những thảm hoa vàng nắng tít tắp mắt nhìn, có chút bâng khuâng nuối tiếc ngay cả khi chưa tạm biệt để về phố. Đã có ai từng một lần hỏi tại sao những vườn hoa cải tháng Giêng, gắn với bến sông Hồng ven đô Hà Nội lại mang vẻ đẹp lộng lẫy mê hồn đên thế, sắc vàng nắng ấm áp mê hoặc bao nôn nao tình đầu, bao hoang hoải hoài nhớ tìm về.
Phải chăng, những mải miết mênh mông hoa cải trong gió bấc, bạt ngàn hoa cải trong lất phất mưa phùn, chếnh choáng hoa cải trong sắc nắng trưa mỏng mảnh, rung rinh phiêu ảo hoa cải trong sương chiều bãng lãng…, đã làm cân bằng bao chênh vênh tâm hồn giữa khoảnh khắc giao mùa cuối đông chạm vào xuân?
Phải chăng, hương hoa hăng nồng mạnh mẽ tỏa ra lấn át cả khoảng không rét buốt tê cóng, cho cảm giác ấm áp quyến rũ lạ kỳ, cho tan chảy những hóa thạch của ký ức?
Tôi đã ngược nắng phươg Nam, ra Hà Nội đúng vào những ngày đông giá buốt như kim châm, chỉ vì tương tư mùa hoa cải vàng ven bãi giữa sông Hồng và hình như có cả nhớ em Hà Nội phố.
Vâng! Em rất lạ. Tôi nhớ mùa hoa cải năm trước, em đưa tôi xuống vườn cải Thạch Bàn mạn Long Biên, khi về, em ôm theo một bó hoa cải vàng tươi, từng chùm hoa cánh nhỏ xíu mỏng trong đính trên những cọng xanh nõn mềm mại.., rồi em cắm hoa vào chiếc bình gốm Bát Tràng men xanh ngọc. Một vẻ đẹp thanh nhã của hoa cải mà không dễ gì ai được ngắm, loài hoa mộc mạc chân quê thường chỉ ở ngoài ruộng ngoài vườn rau, nay tỏa sắc trong căn phòng khách lịch lãm của gia đình em ở phố cổ.
Không biết có phải năm nay cuối đông có chút khắc nghiệt, các loài hoa cảnh mùa xuân gần như đều được “ủ ấm” trong các nhà vườn, nhưng những vườn cải ven sông Hồng thì cứ rực lên kiêu hãnh với màu vàng sáng ấm áp như tỏa nắng, làm tan loãng cả màn sương xám ẩm mở mịt, làm cho ngọn gió bấc cũng như ngập ngừng rẽ ngang khi chạm vào những vạt hoa cải ngút ngát tầm mắt.
Tôi và em Hà Nội phố có khoảnh khắc lạc vào mê mải giữa vườn hoa cải, tay trong tay, môi chạm môi, bỏ rơi mùa đông ngoài bờ sông Hồng kia đang ù ù gió…
Và tôi thầm thì câu hát:
“Có một mùa hoa cải, nắng vàng trong mê mải,
Cầm tay em bối rối, anh nói lời yêu thương…
Hoài Hương