Chùa Khám Lạng
Chùa Khám Lạng thuộc thôn Bến, xã Khám Lạng, huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang. Di tích nằm cách trung tâm thành phố Bắc Giang khoảng 20km về phía Đông Bắc.
Chùa Khám Lạng được xây dựng từ thời Lý-Trần và đã được tu sửa qua nhiều giai đoạn lịch sử. Ngôi chùa nằm trong hệ thống các di tích cổ bên sườn Tây Yên Tử thuộc Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử do Phật hoàng Trần Nhân Tông sáng lập thế kỷ XIII. Tương truyền, chùa Khám Lạng xưa kia được xây dựng có quy mô bề thế. Dấu ấn còn lại minh chứng là hệ thống các cổ vật có niên đại thời Lê sơ đến thời Nguyễn như: Hương án đá, bệ tượng đá hình hoa sen, tượng Phật,... Hiện nay, công trình tôn giáo này gồm các hạng mục: Tam bảo, nhà tổ, nhà bếp, vườn tháp và khu vườn chùa bao quanh. Tam bảo gồm tòa tiền đường 5 gian và tòa thượng điện 3 gian tạo bình đồ kiến trúc hình chữ Đinh. Tòa tam bảo nay đã được tu bổ khang trang, tố hảo đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, tôn giáo của nhân dân địa phương.
Hiện vật có giá trị tiêu biểu nổi bật tại chùa Khám Lạng là chiếc Hương án đá được tạo tác vào năm Nhâm Tý, niên hiệu Thuận Thiên thứ 5 (1432). Đây là một tác phẩm nghệ thuật hoàn mỹ thể hiện nghệ thuật chạm khắc trên đá độc đáo của các nghệ nhân dân gian. Hương án được tạo từ nhiều khối đá xanh ghép lại thành một khối lớn hình chữ nhật có kích thước dài 3.12m, rộng 1.4m, cao 1.2m và chia ra thành ba phần chính: mặt hương án, thân hương án, chân đế hương án. Với giá trị lịch sử văn hóa, giá trị mỹ thuật tiêu biểu nổi bật và tính độc đáo quý hiếm, hương án đá chùa Khám Lạng đã được Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định công nhận là Bảo vật Quốc gia năm 2015 (Quyết định số 2382/QĐ-TTg ngày 25/12/2015).
Ngoài ra, trong chùa còn bảo lưu được một số đồ thờ, tượng Phật có giá trị cao về lịch sử, văn hóa, mỹ thuật: Bệ tượng đá hoa sen niên đại Hồng Đức thứ 15 (1494), bia đá có niên hiệu Minh Mệnh thứ 11 (1830), hệ thống tượng cổ được tạo tác bằng chất liệu gỗ gồm hơn 20 pho, chuông đồng,… Hằng năm, hội lệ chùa Khám Lạng được tổ chức vào ngày 6, 7 tháng 3 âm lịch. Trong ngày hội lệ chùa, các du khách thập phương về đây lễ Phật, vãng cảnh chùa, tham gia các trò chơi dân gian mang đậm bản sắc quê hương như chơi đu, chọi gà, đấu vật,… Năm 1999, chùa Khám Lạng được xếp hạng Di tích nghệ thuật quốc gia theo Quyết định số 53/QĐ-BVHTT, ngày 02/8/1999 của Bộ Văn hóa-Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch).
Địa chỉ: xã Khám Lạng, huyện Lục Nam, Bắc Giang
