Chong chóng ngày xưa
Với trẻ nhỏ của xóm tôi ngày xưa, chẳng có gì vui thích, thú vị và hấp dẫn bằng chơi cùng chong chóng. Chỉ cần một nan tre khô vót thật mỏng, dán cánh giấy ở hai đầu hoặc đơn giản chỉ cần hai cọng lá dừa đan lại, chính giữa đục lỗ để gắn trục quay vào, là đã thành chiếc chong chóng. Và chỉ cần lòng mình háo hức, mắt mình nhìn mê say thì chong chóng sẽ quay và niềm vui sẽ đến. Chúng tôi nằm trên cỏ cùng nhau, miệng ríu rít cười đùa, mặt ngước nhìn bầu trời xanh và trên tay ai cũng lăm lăm cầm chiếc chong chóng nhỏ…
Đang sinh sống và làm việc ở thành phố xa xôi, nhưng tôi vẫn thường nhớ về tuổi thơ nơi quê nhà thuở nhỏ, nhất là những khi nhìn thấy cháu chắt hay con cái của bạn bè xung quanh. Nghĩ lại thời thơ ấu ngây ngô ấy với bao trò chơi đơn giản, những thú vui mộc mạc nơi làng quê, rồi tôi lại tự mỉm cười một mình, nhớ đến quay quắt và nao lòng một thời đã xa. Đó là những tháng ngày thật sự rất yên bình, thoải mái và ngập tràn hạnh phúc với bao nhiêu niềm vui từ đồng cạn, ruộng đồng, đường quê, góc sân, ngõ nhỏ… Ở nơi ấy, sáng sáng có chim hót véo von trên những cành cây cao cao, rồi chiều chiều lại có đàn trâu ung dung gặm cỏ cùng lũ nhỏ đầu trần chân đất say sưa với từng chiếc chong chóng quay đều… Tất cả là những kí ức về một quãng thời gian tuyệt đẹp với một thời thơ ấu không thể nào quên của tôi và bạn bè ngày ấy.
Tuổi thơ chúng tôi có bao nhiêu thú vui mà trong cuộc sống hiện đại bây giờ, khó có khi nào tôi tìm lại được, thậm chí chẳng có khi nào có dịp lại nhìn thấy. Ngày xưa ấy chẳng bao giờ có những chiếc xe điện điều khiển từ xa hay những siêu nhân tự động đi đứng, những chiếc điện thoại cầm tay hiện đại với các trò chơi điện tử cuốn hút, ngay cả những cuốn truyện tranh đen trắng lúc ấy đôi khi cũng trở là một điều khá xa xỉ. Ngày đó, cuộc sống nghèo khổ, đời sống chưa hiện đại, trẻ con chúng tôi chỉ có những thứ đồ chơi tự làm từ những vật dụng xung quanh, có lúc phải tận dụng lại những thứ đã cũ hay được bỏ đi. Chiếc chong chóng chính là một món đồ chơi quen thuộc lúc ấy và được chơi nhiều nhất, phổ biến nhất, không chỉ quê tôi mà trẻ con ở vùng miền nào cũng có. Chong chóng đơn sơ ngày nhỏ, cũng là do chính tự tay chúng tôi làm lấy từ cỏ cây, vật liệu xung quanh.
Tôi vẫn nhớ những ngày nơi đồng cạn, chỗ tập trung đông đủ nhất của trẻ nhỏ trong xóm. Chiều chiều, ngày nào cũng vậy, khi nắng đã bắt đầu dịu lại, gió ngoài sông hiu hiu thổi vào, lũ trâu thì đã no cỏ và bắt đầu nhởn nhơ đi tìm bạn, chúng tôi lại í ới gọi nhau, hò reo rộn ràng. Và thế là chẳng mấy chốc con diều giấy lại bay cao tít, trái bóng tròn lại lăn trên cỏ xanh, và chiếc chong chóng lại quay tít trước chiều gió thổi…Ngày đó, bỏ mặc lũ trâu ậm ò lang thang khắp đồng, bỏ quên những vạt nắng chiều đang rớt vội, bỏ qua cả bóng chiều đang dần dần phủ sập xuống, bao chiếc chong chóng bé con cứ quay quay, quay tròn, quay đều, quay tít … trong ánh mắt hồn nhiên, trong tiếng cười giòn tan, và cả trong những ước mơ khờ khạo của bọn nhóc chúng tôi nữa…
Với trẻ nhỏ của xóm tôi ngày xưa, chẳng có gì vui thích, thú vị và hấp dẫn bằng chơi cùng chong chóng. Chỉ cần một nan tre khô vót thật mỏng, dán cánh giấy ở hai đầu hoặc đơn giản chỉ cần hai cọng lá dừa đan lại, chính giữa đục lỗ để gắn trục quay vào, là đã thành chiếc chong chóng. Và chỉ cần lòng mình háo hức, mắt mình nhìn mê say thì chong chóng sẽ quay và niềm vui sẽ đến. Chúng tôi nằm trên cỏ cùng nhau, miệng ríu rít cười đùa, mặt ngước nhìn bầu trời xanh và trên tay ai cũng lăm lăm cầm chiếc chong chóng nhỏ. Chỉ cần vậy thôi, việc làm cho những chiếc chong chong ấy quay đã có gió ngoài sông vi vút thổi vào và cuộc chơi hoài tiếp diễn. Nhớ những buổi chiều yên bình như thế, gió thổi mát rượi cả tâm hồn ngây thơ, bầu trời xanh thẳm trong những đôi mắt con nít tròn xoe. Và chiếc chong chóng nhỏ bé yêu thương cứ quay quay, quay tròn … quay đều… quay tít…. mang theo những niềm vui đơn sơ, mang theo bao ước mơ một thời con trẻ.
Chỉ là tôi chạnh lòng thấy buồn và thương cho các em nhỏ ấy vì chúng không có một tuổi thơ vô tư, hồn nhiên đúng nghĩa…Thoáng chốc, tâm trí cứ mải vẩn vơ chuyện ngày xưa, ngày nay, tìm gì thì dễ dàng chứ tìm chong chóng đơn sơ như ngày cũ thì khó quá. Có chăng, chỉ là những chiếc chong chóng quay bằng nhựa đủ màu được quay bởi động cơ nhỏ chạy pin, không cần đến sức gió. Vả lại, tụi nhỏ, đám cháu chắt của tôi hiện giờ phải học nhiều quá, chúng đi học từ sáng sớm đến tận tối mịt mới về nhà. Lúc nào chúng cũng nói không có thời gian, không đủ thời gian để học, để ngủ chứ đừng nói là chơi đùa. Chúng không biết đồng cạn, gió sông, bờ tre, ruộng lúa, chúng chỉ biết học ở trường, học chính khóa, học nâng cao, học thêm, học ngoại ngữ, học vi tính….
Chiếc chong chóng được cha mẹ mua về đẹp là thế, đầy màu sắc đến vậy, chúng cũng chẳng thèm để mắt tới chứ đừng nói là cầm lên chơi. Những trò như chơi đánh bi, chơi chuyền, đánh trận giả, làm nhà chòi… chúng cũng không hình dung được. Chúng chỉ thích ôm điện thoại, cầm ipad và ngồi máy tính những khi được rảnh rỗi. Dĩ nhiên, tôi không có quyền và không thể bắt chúng phải có những sở thích giống mình vì mỗi thời mỗi khác, cuộc sống ngày nay đã no ấm và hiện đại hơn ngày xưa rất nhiều. Chỉ là tôi chạnh lòng thấy buồn và thương cho các em nhỏ ấy vì chúng không có một tuổi thơ vô tư, hồn nhiên đúng nghĩa.
Có lẽ những thứ đồ chơi cũ kỹ thời ngày xưa trẻ con bây giờ không còn thích nữa, thậm chí cũng không biết đến. Và tôi cũng rất lo sợ một mai này lớn lên, ký ức tuổi thơ của trẻ em thời hiện đại ngày nay chỉ còn là những trận game trên chiếc điện thoại vô hồn…
Tác giả: Nguyễn Hồng Minh