Câu 3

Câu hỏi: Hãy nêu hoàn cảnh lịch sử, nội dung và ý nghĩa chủ trương "Kháng chiến Kiến quốc” ‒ ngày 25/11/1945 của Trung ương Đảng cộng sản Đông Dương.

Gợi ý trả lời:

Hoàn cảnh lịch sử Việt Nam sau Cách mạng tháng 8-1945:

• Thuận lợi:
  • Chính quyền giành được trong toàn quốc, nhân dân phấn khởi xây dựng cuộc sống mới
  • Uy tín của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh được khẳng định với nhân dân Việt Nam
    
  • Toàn Đảng, toàn dân quyết tâm xây dựng và bảo vệ chính quyền cách mạng.
• Khó khăn:
  • Miền Bắc: 20 vạn quân Tưởng vào Việt Nam với danh nghĩa đồng minh tước vũ khí của Nhật thực chất muốn lật đổ chính quyền cách mạng non trẻ.
  • Miền Nam: Quân Anh vào tước vũ khí của Nhật nhưng thực chất giúp Pháp xâm lược Nam bộ 23/9/1945: Pháp xâm lược Nam Bộ.
  • Tàn quân Nhật còn chiếm đóng ở nhiều nơi chờ quân đồng minh vào tước vũ khí
  • Nhiều tổ chức đảng phái phản động ra sức chống phá Cách mạng.
  • Nạn đói làm hơn 2 triệu người chết, thiên tai khắc nghiệt dẫn đến nguy cơ một nạn đói mới đến gần. Tài chính kiệt quệ, ngân sách trống rỗng.
  • Văn hóa: Hơn 90% người dân mù chữ
  • Quân sự: Lực lượng mỏng, trang thiết bị, vũ khí còn thô sơ
  • Ngoại giao: Chưa có nước nào công nhận sự độc lập và thiết đặt quan hệ ngoại giao với Việt Nam.

Nội dung chủ trương “kháng chiến kiến quốc”:

• Tính chất của cách mạng Đông Dương: là cuộc cách mạng giải phóng dân tộc, tiếp tục ‒ sự nghiệp cách mạng Tháng 8/1945
• Về chỉ đạo chiến lược: Xác định mục tiêu phải nêu cao của cách mạng Việt Nam vẫn là cuộc cách mạng dân tộc giải phóng, nhưng không phải là giảnh độc lập mà là giữ vững độc lập.
• Về xác định kẻ thù:
  • Kẻ thù chính là Pháp cần tập trung mũi nhọn vào chúng vì: Pháp đã thống trị Việt Nam gần 90 năm; Pháp được quân Anh giúp sức; Pháp không từ bỏ dã tâm xâm lược Việt Nam.
  • Đối với các tổ chức Đảng phái phản động trung ương Đảng đánh giá thái độ và đề ra đối sách phù hợp
  • Mở rộng mặt trận Việt Minh nhằm thu hút mọi tầng lớp nhân dân, thống nhất mặt trận
  • Việt Miên Lào.
• Về phương hướng, nhiệm vụ: Nêu lên 4 nhiệm vụ cơ bản trước mắt là: Xây dựng, bảo vệ chính quyền; chống thực dân Pháp ở Nam Bộ, bài trừ nội phản, cải thiện đời sống nhân dân.
  • Kiên trì nguyên tắc thêm bạn bớt thù, với Tưởng thực hiện khẩu hiệu “Hoa Việt thân ‒ thiện”, với Pháp thực hiên “độc lập về chính trị, nhân nhượng về kinh tế”.
  • Chỉ thị đề ra các biện pháp cụ thể:
    • Chính trị: Củng cố chính quyền cách mạng; xúc tiến cho tổng tuyển cử 6/1/1946 bầu Quốc hội, lập chính phủ tri thức; đề ra hiến pháp năm 1946
    • Kinh tế: Diệt giặc đói bằng cách tăng gia sản xuất, nhường cơm sẻ áo, lá lành đùm lá rách; Phát động “tuần lễ vàng”, ủng hộ “quỹ độc lập” -> thu được 370kg vàng 20 triệu cho “quỹ độc lập”
    • Văn hóa: Diệt giặc dốt, bài trừ văn hóa ngu dân, xóa nạn mù chữ, xây dựng nền văn hóa mới
    • Quân sự: Động viên toàn dân tham gia kháng chiến
    • Ngoại giao: Cứng rắn về nguyên tắc nhưng mềm dẻo về chính sách, nhân nhượng bên trên, dồn áp lực của quần chúng bên dưới để chống lại chúng; nhân nhượng với Tưởng và hòa hoãn với Pháp (ký hiệp định sơ bộ, ký tạm ước);...

Ý nghĩa của chủ trương:

• Chỉ đúng kẻ thù chính để tập trung đấu tranh.
• Xác định đúng những vấn đề cơ bản về chiến lược và sách lược của cách mạng.
• Soi sáng con đường xây dựng và bảo vệ chính quyền cách mạng
• Thể hiện một quy luật của Việt Nam sau cách mạng T8/1945 là xây dựng chế độ mới phải đi đôi với
• Bảo vệ chế độ mới đó cũng chính là quy luật dựng nước và giữ nước của dân tộc.