bánh đa Lộ Cương, Hải Dương
Có dịp về thành phố Hải Dương, ghé thăm làng nghề Lộ Cương, dù bất cứ mùa nào trong năm, chỉ trừ những ngày mưa, còn lại nếu vào các buổi sáng chúng ta sẽ bắt gặp khung cảnh vô cùng đặc biệt của những phên bánh đa vừa ra lò còn nóng hổi. Cả một vùng rộng lớn ở đây được bao phủ bởi những mảng màu trắng, cùng nhiều màu sắc khác đan xen, tạo nên một bức tranh bình yên, no ấm và giàu truyền thống văn hoá. Khi những tia nắng của một ngày mới còn le lói phía chân trời xa thì những phên bánh đa vừa được tráng xong, đưa ra khỏi lò vẫn còn nghi ngút khói, được mọi người vác, bưng, bê và chở bằng xe ra phơi trắng cả những con đường, ngõ xóm.
- Nghề làm bánh đa xuất hiện ở làng Lộ Cương, phường Tứ Minh (TP Hải Dương) từ những năm 60. Nhưng đến năm 1990 mới thực sự phát triển mạnh, thu hút đông đảo người dân tham gia sản xuất.
- Tháng 3-2006, Lộ Cương chính thức được công nhận là làng nghề. Hiện nay, làng có khoảng 400 hộ làm nghề chiếm 90% số hộ trong làng, mỗi ngày sản xuất khoảng 35 tấn bánh đa các loại.Trước kia, người dân chủ yếu làm bánh đa bằng tay, bột được xay bằng cối thủ công, tráng thủ công trên nồi đồng đun củi nhưng những năm gần đây đã được thay thế bằng máy tráng, máy cắt… nên cũng phần nào giúp cho người làm bánh đa đỡ vất vả hơn trước và năng suất lao động cũng được tăng theo. Sáng sớm những phên bánh đa được mang ra phơi trên mọi nẻo đường, ngõ xóm trong làng. Công đoạn phơi bánh là khó khăn và vất vả nhất vì phải phụ thuộc thời tiết như nhiệt độ, nắng, độ ẩm không khí, nếu không cẩn thận, bánh sẽ bị nứt, phải bỏ đi. Nếu trời nắng nhẹ, bánh được phơi khoảng từ 2-3 tiếng. Nếu trời nắng to thì chỉ phơi nắng chừng 2 tiếng là được. Vì thế, khi phơi bánh, cần có kinh nghiệm về nhiệt độ, độ ẩm và phải tập trung cao, nếu không mẻ bánh sẽ bỏ đi, không bán được. Bánh đa phơi xong được đem đi cắt, và sau đó sẽ tiếp tục mang phơi từ 2-3 tiếng để bánh khô hẳn và cuối cùng là thành phẩm. Mỗi ngày, mỗi hộ làm bánh đa trong làng sản xuất được từ 1 -1,5 tạ bánh đa thành phẩm các loại. Muốn bánh ngon phải đảm bảo được các yếu tố cơ bản như: gạo phải chuẩn, bột mịn tơ (mịn hơn cả bột làm bánh trôi), nhiệt độ cao. Người làm bánh đòi hỏi phải có một thái độ làm việc cẩn thận, tỷ mỷ.
- Mỗi ngày, làng nghề bánh đa Lộ Cương cho ra lò khoảng 60 tấn bánh, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ của dân thành phố và ngoài huyện, ngoài tỉnh. Bánh đa Lộ Cương có mặt ở khắp các cửa hàng, cửa hiệu, các quán phở trên TP. Hải Dương, sang Hưng Yên, lên Hà Nội rồi xuất cả vào miền Nam. Bánh đa Lộ Cương được nhiều người tin tưởng, bởi là thứ bánh không dùng hóa chất, không hàn the, phẩm màu. Làng nghề bánh đa đã góp phần tăng thu nhập, nâng cao đời sống cho người dân nơi đây. Mỗi hộ gia đình làm nghề có thu nhập trung bình từ 7 - 10 triệu đồng/tháng.
Điều mà người dân Lộ Cương mong muốn là xây dựng thương hiệu bánh đa quê hương mình vươn xa hơn nữa và mang đậm bản sắc làng quê Việt.