Bài văn phân tích nhân vật Trương Phi trong "Hồi trống Cổ Thành" số 6
Tam quốc diễn nghĩa của La Quán Trung là một trong những tiểu thuyết thời trung cổ nổi tiếng nhất. Tác phẩm có hàng trăm nhân vật, nhưng mỗi nhân vật luôn được tái hiện với tính cách và diện mạo riêng. Và trong số những nhân vật đó, chúng ta không thể không nhớ đến Trương Phi thẳng thắn, cương trực và trung nghĩa. Vẻ đẹp của nhân vật được thể hiện rõ nét nhất trong đoạn trích “Trống cổ”.
Tác phẩm ra đời vào đầu thời nhà Minh, kể về một đất nước bị chia ba (cát cứ chia) gần trăm năm của Trung Quốc cổ đại vào khoảng thế kỷ II – III. Và nổi lên ba thế lực chính: thế lực của Tào Tháo, thế lực của Vương Quân, thế lực của Lưu Bị. Tác phẩm vạch trần tình hình chính trị của Trung Quốc mà đặc điểm nổi bật là nạn cát cứ tranh giành, cá lớn nuốt cá bé, chiến tranh liên miên, nhân dân đói khổ, dân chúng chết đói. Thể hiện nguyện vọng của nhân dân: hòa bình, ổn định, thống nhất.
Đoạn trích kể về Quan Công cùng chị dâu đi tìm em là Lưu Bị. Trên đường đi gặp lại Trương Phi, Trương Phi cho rằng Quan Công là kẻ phản bội mình đầu hàng Tào Tháo khiến Trương Phi vô cùng tức giận. Quan Công phải trải qua một bài kiểm tra để chứng minh mình vô tội.
Trương Phi vốn mang tính cách bộc trực, thẳng thắn, không bao giờ nói láo nữa, không mập mờ hay sống thoáng. Quan điểm, lập trường này của Trương Phi được thể hiện rất cụ thể, rõ ràng qua câu nói với hai người chị dâu, cũng chính là nói với Quang Công: “Trung thần thà chết chứ không chịu nhục, liệu nam nhi lại thờ hai chủ ?”. Theo quan niệm phong kiến, trung quân là người chỉ thờ một chủ, sống chết chỉ một chủ đó, còn ai thờ hai chủ là phản bội. Từ lập luận đó, Trương Phi cân nhắc, phán đoán tướng mạo của Quang Công. Quan Công bất ngờ trở về sau khi phản bội vườn đào, bỏ mình đầu hàng Tào Tháo, kẻ thù lớn của Lưu Bị. Không chỉ vậy, khi Quan Công ở dưới trướng Tào Tháo, ông còn được phong tứ hầu, Quan Công quy phục Tào Tháo. Vì vậy, việc Quan Công trở về là để đánh lừa Trương Phi, nhằm chiếm được Cổ Thành. Ngoài ra, hành động Trương Phi dẫn ngựa khiến Trương Phi càng thêm tin tưởng vào khả năng phán đoán của mình. Trước những bằng chứng, suy diễn quá rõ ràng, Trương Phi đã ba lần tố cáo Quan Công. Tố Quan Công bội bạc bội bạc: “Ngươi bội ta, còn mặt mũi nào gặp ta?” Chưa dừng lại ở đó, Trương Phi còn tố cáo Quan Công bất trung: “Ngươi bỏ ta, Tào Tháo được phong làm Tứ hầu, nay lại đến lừa ta, ta quyết sống chết với ngươi”. Và cuối cùng buộc tội Quan Công là bất nhân: “Ngươi cũng láo, hắn không có lòng tốt, hắn đến đây bắt ta.” Những lời buộc tội này đều xuất phát từ tính cách của Trương Phi, đây là sự bộc trực, thẳng thắn, chỉ tin những gì mình thấy, đây là tính cách cần có của một người đầy tớ trung thành.
Từ những suy luận, những gì tôi chứng kiến Trương Phi đã có phản ứng rất quyết liệt với Quan Công. Khi Tôn Cán báo tin Quan Công mời Trương Phi ra đón, Trương Phi “không nói một lời, lập tức mặc giáp, cưỡi ngựa vác giáo, dẫn một nghìn quân, lập tức đi đường tắt đến cửa bắc. ”, Trương Phi đã sẵn sàng trận đánh. Vừa nhìn thấy Quan Công, “mắt trợn tròn, râu hùm vểnh, gầm lên như sấm, múa giáo rắn, chạy lại đâm Quan Công”. Quan Công hỏi nguyên do “Trương Phi ngẩng đầu lên kêu ngươi là huynh”, buộc tội Quan Công mưu phản. Dù được hai chị dâu và Tôn Càn thanh minh cho Quan Công, Trương Phi vẫn gạt đi và vẫn giữ nguyên lập luận, phán đoán của mình. Nhất là khi quân cầm cờ Tào kéo đến, Trương Phi càng tức giận quát lớn: “Vẫn là lần cuối”. Con ngựa quân mang cờ Tào là minh chứng xác thực nhất cho sự phản bội của Quan Công và lập tức Trương Phi cầm bát thương rắn xông tới đâm Trương Phi.
Trước yêu cầu của Quan Công để chứng minh lòng trung thành của mình bằng cách chặt đầu tướng Tào, Trương Phi chấp nhận, nhưng đưa ra một điều kiện để thách thức Trương Phi, đó là chặt đầu tướng Tào trong ba hồi trống. Đây là một thử thách rất lớn đối với Quan Công, vừa để chứng tỏ sự trong sạch, vừa để thể hiện tài năng của mình. Vậy tại sao chỉ là ba hồi trống mà không phải năm hồi trống. Nếu 5 hồi trống thì quá dài, không phù hợp với tính cách nóng nảy của Trương Phi, còn 5 hồi thì hạ thấp tài năng của Quan Công. Vì vậy, ba hành vi là hợp lý nhất. Đồng thời, khi đưa ra điều kiện, ba hồi trống Trương Phi cũng ngầm bày tỏ và gửi gắm niềm hy vọng đến Quan Công rằng, Quan Công vẫn trước sau như một, không bội bạc với mình.
Và Quan Công đã không để Trương Phi phải thất vọng. Trong ba hồi trống đánh bại tướng của Tào Tháo, lòng trung nghĩa của Quan đã được chứng thực. Đó cũng là thời điểm quá trình hòa giải bắt đầu. Nếu như ban đầu Trương Phi nóng nảy, nóng nảy thì đến đây anh đã thận trọng hơn rất nhiều, khác hẳn với tính cách thường ngày của Trương Phi. Trương Phi làm vậy vì rất sợ anh em kết nghĩa nên cần có thời gian để khẳng định lòng trung thành của Quan Công. Trên thực tế, trước khi Quan Công chém Sái Dương, Trương Phi cũng từng chứng kiến Quan Công nói chuyện với Sái Dương “giết cháu ta”, điều này cho thấy Sái Dương không cùng phe với Tào Tháo nhưng vẫn chưa tin hoàn toàn. Quan Công bắt một người lính cầm cờ của quân Tào hỏi chuyện, Phi mới tin là có thật. Tiếp đó là cuộc đối thoại giữa hai chị dâu về quá trình gian khổ, khó khăn, nguy hiểm mà Quan Công phải trải qua, Trương Phi mới hiểu ra mọi chuyện. Giọt nước mắt của Trương Phi đã thể hiện rõ tấm lòng, tình cảm của Trương Phi đối với Quan Công.
Các nhân vật được xây dựng chủ yếu thông qua đối thoại và hành động. Qua đó bộc lộ rõ nét suy nghĩ, tính cách của nhân vật – Trương Phi là người bộc trực, nóng nảy nhưng cũng rất trọng tình cảm. Cốt truyện như một vở kịch đầy kịch tính, lôi cuốn người đọc. Các chi tiết của truyện đặc sắc, đặc biệt là chi tiết của câu trống, mang ý nghĩa thách thức và minh oan.
Với cốt truyện hấp dẫn, với những tình tiết đặc sắc, đoạn trích đã thể hiện tính cách bộc trực, thẳng thắn của Trương Phi – vẻ đẹp tiêu biểu của nhân vật. Đồng thời, đoạn trích cũng ca ngợi tình nghĩa cao cả, sâu sắc – một biểu hiện rõ rệt của lòng trung thành.