Bài văn nghị luận về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác số 5

Trong bài thơ “Đừng quên”, Trần Nhuận Minh có viết:

“Đừng quên
Cái Ác vỗ vai cái Thiện
Cả hai cùng cười đi về tương lai.”

Trong cuộc sống luôn tồn tại những mặt đối lập, thậm chí mâu thuẫn nhau. Cái tốt đi cùng với cái xấu, cái trắng trộn lẫn với cái đen. Cái thiện cũng song hành với cái ác. Cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác vẫn luôn là một cuộc chiến cam go, trường kì. Cuộc đấu tranh ấy chưa bao giờ kết thúc, vẫn đang tiếp diễn trong cuộc sống hiện đại hôm nay.

Trước hết, chúng ta cần hiểu thế nào là thiện và ác? Hiểu một cách đơn giản, thiện là những điều tốt đẹp, phù hợp với luân thường đạo lí, với pháp luật, văn hóa và lương tâm của con người; ngược lại, cái ác là những cái xấu xa, bạo ngược, trái với đạo đức, công lí, gây hậu quả tiêu cực.

Cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác là một cuộc chiến khó khăn, đòi hỏi sự quyết tâm vô hạn. Chúng ta vẫn đang đấu tranh để chiến thắng cái ác từng ngày, nhưng cái ác chưa bao giờ bị tiêu diệt hoàn toàn. Có những lúc cái thiện chiến thắng. Đó là khi các chiến sĩ công an triệt phá được một đường dây buôn bán ma túy, là khi tên tội phạm giết người bị trừng trị nghiệm minh trước pháp luật, là khi một người có thể gạt bỏ sự ích kỉ cá nhân để giúp đỡ người khác,… Nhưng cũng có lúc cái thiện không thể chiến thắng, thậm chị bị áp đảo. Đó là khi những quan chức nhà nước tham ô tài sản, làm thất thoát của nhà nước hàng chục tỉ đồng, khi một người vì sự ganh ghét, đố kị mà sẵn sàng đặt điều, nói xấu nguời khác,…Nhưng trong cuộc sống hiện thực, chúng ta không có Tiên, có Bụt. Cuộc chiến đấu giữa cái thiện và cái ác hoàn toàn dựa vào sự tự nỗ lực của con người. Chủ tích Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Mỗi con người đều có thiện và ác ở trong lòng. Ta phải biết làm cho phần tốt ở trong mỗi con người nảy nở như hoa mùa xuân và phần xấu bị mất dần đi, đó là thái độ của người cách mạng”.

Nhân vô thập toàn, không ai là hoàn hỏa cả, sống mà không gây bất cứ điều ác nào họa chỉ có thần thánh mà thôi, bởi thế mà trong bản thân mỗi con người luôn luôn tồn tại hai mảng thiện – ác, hai phần con – người, chỉ là phần nào sẽ thắng thế hơn thôi. Để có thể chiến thắng cái ác trong bản năng để hoàn thiện nhân cách, chúng ta cần một quá trình nỗ lực không ngừng nghỉ, không sợ hãi, bởi làm người tốt thì gian khó vô cùng, còn để trở thành kẻ xấu chỉ cần trong tích tắc: “Cả đời làm việc thiện, thiện còn chưa đủ; một ngày làm điều ác, ác đã thừa rồi” (Mã Phục Ba).

Trước hết, chúng ta cần trau dồi tri thức, mở rộng vốn sống để phân biệt được phải – trái, trắng – đen, thiện – ác, vì “sự ngu dốt, đó là gốc và thân của mọi cái ác” (Platon), từ đó mới có thể tránh xa cái ác và hành động vì cái thiện. Chúng ta phải luôn luôn đấu tranh với bản thân, kìm hãm những mong muốn tầm thường, những ý niệm xấu xa. Không cần chúng ta phải hết giúp đỡ mọi người, không gây hại cho ai vốn đã là đáng quý, như Ajahn Chah từng nói: “Từ bỏ làm điều ác quan trọng hơn là làm điều tốt”. Cao hơn nữa, chúng ta cần mạnh mẽ đấu tranh với cái ác, không sợ hãi, không khoan nhượng, “lòng khoan dung trở thành tội lỗi khi dành cho cái ác” (Thomas Mann), và “khoan dung cái ác chỉ dẫn thêm nhiều điều ác” (Bob Riley). Chỉ khi hết mình vì cái thiện, lương tâm, tâm hồn con người mới được thanh thản. Dù quá trình đấu tranh cho cái thiện có khó khăn, nhưng những trái ngọt ta nhận được sẽ là hoàn toàn xứng đáng.

Thực tế, cái thiện và cái ác không thể triệt tiêu hoàn toàn nhau mà đó là hai mặt đối lập của một mâu thuẫn, ranh giới giữa chúng là hết sức mong manh, chúng ta chỉ có thể đấu tranh để cuộc sống ngày càng có nhiều điều thiện hơn, cho xá hội ngày càng tốt đẹp hơn. Xin hãy nhớ rằng:

“Thiện căn ở tại lòng ta

Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài”

(Nguyễn Du)