Bài văn nghị luận về câu nói "Nhàn cư vi bất thiện" số 4
Đây là câu tục ngữ nói đến những người lười biếng chỉ biết ăn không ngồi rồi, muốn hưởng thụ mà không muốn làm. Để hiểu rõ hơn câu thành ngữ này chúng ta hãy cùng phân tích và chỉ ra ý nghĩa của câu thành ngữ này.
Chắc hẳn trong chúng ta ai cũng biết “nhàn” là an nhàn, rảnh rỗi không có việc gì làm; “cư” chính là nhà ở, nơi chúng ta sống; “vi” là hành động làm gây nên cái gì đó; “bất” có nghĩa là không, chẳng là gì còn “thiện” là bản tính của con người hiền lành, thiện ý. Nghĩa của cả câu thành ngữ này có thể hiểu là khi con người ta nhàn rỗi không có việc gì làm, chỉ ở nhà thì sẽ tự gây ra những điều không tốt đẹp, dễ sinh ra những hành động sai trái, không đúng mực hay những thói quen xấu. Thật vậy, điều này đã được thể hiện rất rõ trong cuộc sống hàng ngày cũng như trong các tác phẩm văn học.
Giống như trong câu chuyện “Há miệng chờ sung” có một anh chàng không học hành cũng chẳng làm lụng, mỗi ngày chỉ nằm dưới gốc cây sung há miệng thật to để chờ sung rụng vào miệng. Đây chính là kết quả của việc ăn không ngồi rồi, khi không có việc gì làm thì cứ tìm những việc tốn công vô ích. Hay khi như thanh niên trai tráng không có việc gì làm, không kiếm việc lao động chân tay hay trí óc họ thường cảm thấy nhàm chán mà tham gia vào những tệ nạn xã hội hút chích, buôn bán ma túy, cờ bạc, lô đề, rượu chè. Đây là một trong những vấn nạn của xã hội hiện nay. Những người đáng lí ra là tương lai của đất nước đã không góp một phần công sức cho đất mà còn làm những điều trái pháp luật gây tổn hại đến sự phát triển của đất nước cũng như xã hội. Còn đối với những học sinh, sinh viên không lo học tập chăm chỉ mà chỉ nghĩ đến vui chơi, đàn đúm, giao lưu tiếp xúc với những đám bạn xấu cũng 1 phần làm tổn hại đến đất nước. Phụ nữ hay đàn ông không có việc làm cũng sinh ra những điều vô ích. Người thì buôn dưa lê, bán dưa chuột gây hiềm khích với hàng xóm láng giềng cũng như các mối quan hệ trong gia đình. Người thì chỉ biết ra ngoài rượu chè cờ bạc, về nhà thì đánh mắng vợ con. Chỉ vì không chịu lao động, làm việc mà sinh ra biết bao nhiêu tính xấu của con người gây tổn hại nghiêm trọng đến truyền thống văn hoá của đất nước.
Ai chả thích nhàn cư, hưởng thụ nhưng cũng phải biết chừng mực cũng như phù hợp với từng thời điểm. Ví dụ, khi còn trẻ tại sao ta không tích cực làm việc, lao động để khi về già ta có thể thoải mái hưởng thụ, sống một cuộc đời an nhiên cùng con cháu sau này. Đừng để vì nhàn rỗi sinh nông nổi mà hối hận sau này. Chả có gì là miễn phí cả, muốn có được sự an nhàn phải đánh đổi nhiều thứ và chấp nhận nhiều thứ. Có câu nói “lao động là vinh quang” đúng thật vậy, có lao động mới có vinh quang. Trong cuộc sống cơm áo gạo tiền hiện nay thì chỉ có lao động ta mới nhàn cư mà ăn nhiên hưởng thụ thành quả do mình tạo ra. Với những người không may có khuyết tật cơ thể họ cũng không nhàn cư mà hưởng trợ cấp xã hội. Họ vẫn lao động bằng nhiều cách để không trở thành gánh nặng của xã hội, góp một phần sức mình cho xã hội. Học chính là vì hướng đến một cuộc sống tốt đẹp hơn cho mình cũng như cho con cháu sau này. Vậy cớ làm sao những người khoẻ mạnh, có khả năng lao động như chúng ta mà không thể làm một công việc tử tế, có ích cho xã hội. Vấn đề đặt ra ở đây là con người quá ỷ lại cùng với lối sống buông thả và sự ích kỉ của bản thân. Nếu ai cũng nghĩ mình như vậy chẳng ảnh hưởng đến ai, mình là mình quan tâm gì đến mọi người thì xã hội sẽ ngày càng thụt lùi. Và họ sẽ ở dưới đáy hố đen của xã hội, nơi mà có vô số loại người “nhàn cư vi bất thiện.”
Vậy làm sao để cải thiện cũng như thấy đổi những suy nghĩ sâu lệch của mọi người. Người ngoài tác động lên mình chỉ là một phần, phần nhiều thì chúng ta phải tự rèn luyện, học tập, thay đổi cuộc sống cũng như số phận của bản thân. Khi mà quá nhàn hạ thì cũng đừng sinh nông nổi rồi làm những việc sai trái như ăn cắp, ăn trộm. Hãy tự mình kiếm những đồng tiền sạch trang trải cho cuộc sống. Đừng cứ mãi số trong ảo túi hay suy nghĩ mọi thứ quá dễ dàng. Khi thất bại thì cũng đừng nản trí vứt bỏ tất cả, sống cuộc sống vô công rồi nghề. Trải qua nhiều lần thất bại ta mới thấm thía được giá trị cuộc sống cũng như con đường dẫn đến thành công. Thất bại là mẹ thành công, có thất bại thì mới có thành công như hôm nay.
Việc vì cũng có cái giá của nó cả, cho nên cứ làm đi đừng có mong đợi quá vào kết quả tốt đẹp. Hãy nhàn cư một cách làm sao cho tốt nhất, nhàn cư trong tâm để thoải mái thư giãn chứ con người đừng để nhàn cư rõ sinh nông nổi. Đây là một bài học quý giá mà cha ông ta đã để lại cho các thế hệ tiếp nối sau này.
