Bài thơ: Sống
Sống
Thơ: Nguyễn Khoa Điềm
Không thể nào chấp nhận sống:
Cho dù được đặt hoa trước cửa
Hát véo von trên cánh đồng
Thắp hương người dưới mộ
Thiệp hồng như chim bay
Đồng tiền chuồi qua khung cửa.
Không thể nào chấp nhận sống:
Với lời cầu xin, lời doạ nạt
Con người luôn đi sau thời gian
Để thời gian chỉ còn báo mộng
Không thể nào bưng hai tay
Một bình an đặng sống
Không thể nào cúi đầu
Nhìn ngón chân bất lực.
Không thể nào chấp nhận sống:
Mà không biết mình về đâu
Không biết mình có thể làm gì
Buồn vui theo kẻ khác.
Không thể nào chấp nhận sống:
Trong sợ hãi, trong lọc lừa
Chẳng nhớ tim mình còn đập.
Không thể nào chấp nhận sống:
Khi mình chưa là mình
Trống trơ như vực thẳm…
Ngày ta sống
Khi mình là sự sống
Từ ra đi đến trở về
Từ hư vô đến bụi đời
Kim cương bất hoại.
Nguồn: Hội Nhà văn Việt Nam, ngày 6-6-2016
Đôi nét về bài thơ "Sống":
Bài thơ "Sống" của Nguyễn Khoa Điềm là một tác phẩm nổi bật trong nền thơ Việt Nam hiện đại. Được viết trong thời kỳ đất nước đang trong quá trình đổi mới, bài thơ thể hiện một cái nhìn sâu sắc về cuộc sống, con người và trách nhiệm của mỗi cá nhân trong xã hội.
Nội dung và ý nghĩa:
- Đề tài và Tinh thần: Bài thơ tập trung vào vấn đề "sống" và ý nghĩa của việc sống. Nguyễn Khoa Điềm đặt ra câu hỏi lớn về mục đích và ý nghĩa của cuộc sống. Thông qua việc mô tả những thực tại cuộc sống và những thách thức mà con người phải đối mặt, ông khuyến khích người đọc suy nghĩ sâu hơn về giá trị của cuộc sống.
- Tính hiện thực và nhân văn: Nguyễn Khoa Điềm không chỉ nêu ra những khó khăn và thử thách mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của sự đấu tranh và nỗ lực. Bài thơ có thể được xem là một lời kêu gọi đến sự tự giác, lòng kiên trì và tinh thần trách nhiệm của mỗi người đối với cuộc sống và cộng đồng.
- Hình ảnh và biểu tượng: Bài thơ sử dụng nhiều hình ảnh mạnh mẽ và biểu tượng để làm rõ ý tưởng. Các hình ảnh trong bài thơ thường gợi đến sự vật cụ thể trong cuộc sống hàng ngày, nhưng chúng lại mang một ý nghĩa sâu xa hơn, phản ánh những suy tư và cảm xúc của con người về cuộc đời.
Phong cách và kỹ thuật:
- Ngôn ngữ và hình thức: Ngôn ngữ trong bài thơ thường rất trực diện và giàu cảm xúc. Nguyễn Khoa Điềm sử dụng lối viết giản dị nhưng sâu lắng để thể hiện quan điểm của mình một cách rõ ràng và chân thật.
- Nhịp điệu và âm hưởng: Nhịp điệu của bài thơ có thể thay đổi tùy thuộc vào từng đoạn, tạo ra sự linh hoạt và sự tương phản. Điều này góp phần làm nổi bật những ý tưởng chính và cảm xúc trong từng phần của bài thơ.
- Cấu trúc: Bài thơ được tổ chức theo một cấu trúc hợp lý, với các ý tưởng được phát triển một cách mạch lạc. Mỗi đoạn thơ mở ra một khía cạnh mới của vấn đề và kết thúc bằng những suy nghĩ sâu sắc, tạo nên một bức tranh toàn cảnh về cuộc sống.
Nguyễn Khoa Điềm, với bài thơ "Sống", không chỉ làm nổi bật những quan điểm cá nhân về cuộc sống mà còn góp phần vào việc khơi gợi và thúc đẩy sự suy tư sâu sắc trong xã hội.
