Bài tham khảo số 6

Trong bài thơ “Con chào mào,” Mai Văn Phấn không chỉ đơn thuần khắc họa hình ảnh con chim chào mào trong thực tế mà còn thể hiện sự tương tác tinh tế giữa con người và thiên nhiên thông qua việc tả thực và tưởng tượng.

Mai Văn Phấn mô tả một cách chi tiết hình ảnh con chào mào như một phần của thực tế. Con chào mào được đặc điểm rõ nét với “đốm trắng mũ đỏ” và tiếng hót riêng biệt. Màu sắc và âm thanh này không chỉ làm nổi bật vẻ đẹp của con chim mà còn tạo nên sự quen thuộc và gần gũi với độc giả.

“Con chào mào đốm trắng mũ đỏ

Hót trên cây cao chót vót

triu… uýt… huýt… tu hìu…”

Nhà thơ diễn tả cảm xúc của một nhân vật (có thể là chính ông hoặc một người khác) đối với con chào mào. Nhân vật này “vội vẽ chiếc lồng” với mong muốn giữ lại con chim, nhưng sợ nó “bay đi.” Hành động này thể hiện lòng ao ước sở hữu cái đẹp của thiên nhiên, nhưng cũng tiết lộ sự yếu đuối khi nhân vật không thể nắm giữ nó.

“Tôi vội vẽ chiếc lồng trong ý nghĩ

Sợ chim bay đi

Vừa vẽ xong nó cất cánh

Tôi ôm khung nắng, khung gió

Nhành cây xanh hối hả đuổi theo”

Mai Văn Phấn chuyển qua phần tưởng tượng, nơi con chào mào trở thành biểu tượng của sự tự do và hòa hợp với thiên nhiên. Không gian mơ hồ, không rõ vị trí cụ thể của con chào mào làm nổi bật sự tự do và phiêu lưu. Hành động của chào mào, như việc ăn trái cây và uống nước, thể hiện một cuộc sống tự nhiên và hạnh phúc.

Nhà thơ Mai Văn Phấn trong bài thơ “Con chào mào” đã sử dụng một loạt hình ảnh để thể hiện sự tương tác phức tạp giữa con người và thiên nhiên. Ở khổ thơ thứ hai, tác giả tạo ra hình ảnh của một chiếc lồng chim, nơi con chào mào có thể bị nhốt. Đây là biểu tượng của quyền sở hữu và độc chiếm cái đẹp của thiên nhiên. Nhân vật “tôi” vẽ chiếc lồng này với mong muốn kiểm soát và giữ lại cái đẹp một cách tự ý, nhưng khi con chào mào “vừa vẽ xong nó cất cánh bay đi,” nhân vật nhận ra sự thoát khỏi và tự do của con chim. Hành động “ôm khung nắng, khung gió, nhành cây” sau đó biểu thị sự khao khát mở rộng “chiếc lồng” tâm hồn mình, để có thể tận hưởng cái đẹp và tự nhiên rộng lớn hơn. Từ “ôm” thể hiện sự tương tác mật thiết giữa người và thiên nhiên.

Mai Văn Phấn tiếp tục sử dụng hình ảnh tưởng tượng để thể hiện mối quan hệ sâu sắc với thiên nhiên. Tại đây, không gian trở nên vô tăm tích và bất định, không biết là ở đâu. Hình ảnh con chào mào được tưởng tượng ăn trái cây chín đỏ, mổ những con sâu, và uống từng giọt nước. Đây là biểu tượng của sự tự do và hòa hợp với thiên nhiên.

Cuối cùng, tác giả cho biết rằng con chào mào không cần phải bay về, nhưng tiếng hót của nó vẫn còn nguyên trong tâm trí của “tôi.” Điều này thể hiện sự tôn trọng và khao khát giữ lại mối quan hệ thiêng liêng với thiên nhiên, không cần phải độc chiếm hoặc kiểm soát. Tình yêu và sự hiểu biết đã thay thế sự độc chiếm, và nhân vật có thể cảm nhận vẻ đẹp của thiên nhiên mọi lúc, mọi nơi.

“Trong vô tăm tích tôi nghĩ

Lát nữa chào mào sẽ mổ những con sâu

Trái cây chín đỏ

Từng giọt nước

Thanh sạch của tôi

triu… uýt… huýt… tu hìu…

Chẳng cần chim lại bay về

Tiếng hót ấy giờ tôi nghe rất rõ.”

Nhân vật “tôi” vẽ chiếc lồng để nhốt con chim chào mào. Điều này biểu thị sự khao khát kiểm soát và sở hữu cái đẹp của thiên nhiên. Tuy nhiên, khi con chim chào mào bay đi, nhân vật nhận ra rằng tự do của nó quan trọng hơn. Việc “ôm khung nắng, khung gió, nhành cây” sau đó thể hiện sự khao khát mở rộng “chiếc lồng” tâm hồn mình, để tận hưởng và tôn trọng thiên nhiên mà không phải kiểm soát nó. Bài thơ này thể hiện mối quan hệ phức tạp giữa con người và thiên nhiên. Nhân vật “tôi” ban đầu cố gắng sở hữu thiên nhiên, nhưng sau đó thay đổi và học cách tôn trọng và đồng cảm với thiên nhiên. Việc “tôi” nghe thấy tiếng hót của con chim chào mào trong tâm trí khi nó không còn ở đó vật chất là một cách biểu thị tình yêu và sự hiểu biết về thiên nhiên một cách sâu sắc.

Bài thơ này truyền tải thông điệp về giá trị của sự tự do và tôn trọng. Con chim chào mào được tưởng tượng tự do trong không gian vô tăm tích và cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên mà không bị giam cầm. Nhân vật “tôi” nhận ra rằng để thực sự yêu thiên nhiên, chúng ta cần tôn trọng và giữ lại tự do của nó.

Tóm lại, bài thơ “Con chào mào” không chỉ là việc miêu tả hình ảnh của con chim, mà còn là một thông điệp về sự thay đổi trong cách con người quan hệ với thiên nhiên và giá trị của sự tự do và tôn trọng.