Bài tham khảo số 4
Mưa xuân Nguyễn Bính là một bài thơ hay và đầy ấn tượng bởi nó đã vẽ nên bức tranh của một làng quên yên ả thanh bình. Ở đây có hình ảnh hội làng, có nỗi lòng của người con gái đã đến tuổi cập kê. Một câu chuyện tình yêu đẹp để lại bao vương vẫn nhưng rồi lại đầy nuối tiếc. Đây là một đề tài viết về mùa xuân như bao đề tài khác. Tuy nhiên chúng ta sẽ cảm nhận được một điều khác biệt ở trong bài thơ Mưa xuân của Nguyễn Bính
Mưa xuân Nguyễn Bính là câu chuyện về mùa xuân tuy nhiên mở đầu bài thơ lại không phải là khung cảnh thiên nhiên mà chính là hình ảnh của con người. Đó là một cô thiếu nữ làm nghề dệt lụa. Các cô gái đẹp thường được khắc họa trong các bài thơ. Và cô gái trong Mưa xuân cũng vậy, đó là một cô gái đẹp với tấm lòng trong sáng. Sở dĩ biết được điều này bởi cô được tác giả so sánh như một vuông lụa trắng vẫn chưa được mẹ bán chợ làng xa. Tức là đến tuổi nhưng vẫn chưa có chồng. Tuy có vẻ tượng hình nhưng cũng đầy tinh tế. Cô chính là một mẫu người thôn quê trong trắng và thuần khiết. Với vẻ đẹp đó làm con người ta không khỏi liên tưởng tới Thôn Đoài ngồi nhớ Thôn Đông.
Bữa ấy mưa xuân phơi phới bay
Hoa xoan lớp lớp lớp rụng rơi đầy
Hội chèo làng Đặng đi qua ngõ
Mẹ bảo: Thôn Đoài hát tối nay.
Sau khi tả người tác giả mới dẫn con người ta vào khung cảnh thiên nhiên. Đó là mưa xuân vào một buổi chiều. Và khi đó cảnh nhà đơn chiếc chỉ có hai mẹ co bỗng nhiên vui tươi thêm. Có được điều này bởi đoạn “mưa xuân phơi phới”. Đó cũng có thể không phải mưa xuân phơi phới mà chính là lòng em đang phơi phới xuân thì. Chính cái xuân của con người làm cảnh sắc xung quanh cũng thêm xuân.
Bữa ấy mưa xuân phơi phơi bay
Hoa xoan lớp lớp rụng vơi đầy
Hội chèo làng Đặng đi ngang ngõ
Mẹ bảo: Thôn Đoài hát tối nay
Rồi hội chèo làng Đặng đi qua ngõ làm cho khung cảnh thiên nhiên vốn yên bình nay bị phá vỡ. Chính điều này đã làm cho thiếu nữ đang ngồi dệt vải bên khung cửi lại thêm mong ngóng phấn khởi. Sự phấn khởi ấy cũng chính là cảm giác bối rối e lệ của cô gái mới biết yêu lần đầu.
Có phải cô ngừng thoi lại là bởi lòng đã giăng tơ một mối tình. Bởi chí có như vậy cô mới đỏ mặt. Và với những người yêu thơ, trong Mưa xuân, có thể cô gái đổ mặt bởi :Có lẽ là em nghĩ tới anh”
Câu chuyện mưa xuân được viết lên thêm với sự chờ đợi của cô thiếu nữ. Bao giờ cũng thế khi mới biết yêu con người ta cũng sẽ thêm phần lãng mạn hơn. Đó là khi cô ra trước hiên nhà để đón nhận những hạt mưa nhẹ nhàng rơi xướng.
Có điều cô không thực sự để tâm xem trời có mưa hay không bởi trong lòng đã giăng đầy tơ. Đó là một hình ảnh rất đẹp đối với thơ ca. Dẫu lạnh giá nhưng cô gái không cảm thấy mưa lạnh bởi trong lòng chỉ nghĩ thế nào anh ấy chẳng sang xem.
Bốn bên hàng xóm đã lên đèn
Em ngửa bàn tay trước mái hiên
Mưa thấm bàn tay từng chấm lạnh
Thế nào anh ấy chả sang xem!
Chính vì lòng người có tình yêu nên những câu thơ được viết lên cũng có hồn hơn. Bởi trong lòng nghĩ tới anh ấy nên cũng không ngại dẫu trời đang mưa. Từ vội vàng cũng xuất hiện thật đúng úc cũng như đúng với diễn biến tâm trạng của người thiếu nữ.
Nó giống như cô gái đang vội vàng đến thôn Đoài để nghe hát nhưng thực chất cũng chẳng phải nghe hát đâu. Mà bởi vì em muốn gặp anh. Vì vậy có thể nói lòng phơi phới không phải vì mưa xuân mà là lòng đang xuân.
Cô gái đi xem hát chèo, họ hát thâu đêm chắc là vui lắm những cô nàng lại không quan tâm. Bởi khi này mới biết yêu nên cô nghĩ tới chỉ có anh. Tuy nhiên anh đã không đến. Cảm xúc khi ấy mới buồn làm sao. Bởi khi con người ta mong mỏi nhiều cũng chính là lúc con người ta dễ thất vọng nhất. Những câu thơ này diễn tả được cảm xúc khi ấy của cô nàng rất thật mà cũng rất nhẹ nhàng.
Họ đã gặp nhau ở đám hát bên làng hôm nọ và anh chàng đã hẹn năm tao bảy tiết hò hẹn và cô gái đã tin tưởng. Nhưng hôm nay cũng chỉ thấy mùa xuân thật bẽ bàng. Rõ ràng đã hẹn hò rồi nhưng lại không đến làm cho cô nàng thêm bơ vơ, buồn bã. Bởi không gặp được người mình mong muốn nên mới cảm giác mùa xuân kia cũng thật bẽ bàng. Và cô nàng tội nghiệp ra về.
Bữa ấy mưa xuân đã ngại bay
Hoa xoan đã nát dưới chân giày
Hội chèo làng Ðặng về ngang ngõ
Mẹ bảo: “Mùa xuân đã cạn ngày”
Anh ạ! Mùa xuân đã cạn ngày
Bao giờ em mới gặp anh đây?
Bao giờ chèo Ðặng đi ngang ngõ
Ðể mẹ em rằng hát tối nay?
Đám hát vẫn chưa tan nhưng đêm đã tàn. Rõ ràng ban đầu với tâm trạng phơi phới là thế nhưng cuối cùng lại chỉ còn sự bẽ bàng. Khi đó mưa xuân cũng đã biết buồn theo em. Mưa xuân giờ cũng ngại bay, hoa xoan thì giờ đã nát dưới thân dày.
Nó cũng giống như sự trông mong khắc khoải của cô nàng đã bị vỡ vụn theo chiều mưa hôm ấy. Tuy cô gái tủi nhưng cũng không mất hết hy vọng bởi lẽ cô vẫn nghĩ đó chỉ là chưa gặp mà thôi. Và chắc sẽ gặp lại dấu chưa biết bao giờ. Đó là một chút niềm tin còn sót lại báo víu vào.