Bài tham khảo số 4
Câu 1 (trang 41 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):
*Bố cục:
- Phần 1(từ đầu đến không ai chối cãi được): tiền đề chính nghĩa làm cơ sở lí luận cho bản tuyên ngôn.
- Phần 2 (tiếp đến phải được độc lập): cơ sở chính nghĩa (cuộc chiến tranh luận ngầm bác bỏ luận điệu xảo trá.
- Phần 3 (còn lại): Lời tuyên bố độc lập của nước Việt Nam mới.
Câu 2 (trang 41 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):
- Việc trích dân tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Pháp và bản Tuyên ngôn Độc lập của Mĩ thể hiện cách lập luận sắc bén, khéo léo của tác giả
+ Dùng làm cơ sở pháp lí tuyên bố nền độc lập cho nước mình.
+ Đó là cơ sở suy rộng ra nền tự do của các dân tộc bị áp bức trên thế giới
- Ý nghĩa về mặt lập luận:
+ Tăng sức thuyết phục cho lời tuyên ngôn độc lập
+ Thể hiện sự khôn khéo, quyết liệt trong cách chiến đấu với kẻ thù
+ Nghệ thuật “gậy ông đập lưng ông” dùng chính lý lẽ chính nghĩa của Pháp, Mỹ đập lại luận điệu xảo trá của chúng
Câu 3 (trang 41 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):
- Hồ Chí Minh vạch trần bộ mặt nhân danh khai hóa thực dân bằng lý lẽ và sự thật xác đáng:
+ Tội ác gây ra trên mọi mặt đời sống:
• Về chính trị: chia để trị, lập ra nhiều nhà tù,....
• Về kinh tế: Chúng bóc lột... chúng cướp... chúng giữ...
• Về quân sự: khi phát xít Nhật đến xâm lăng Đông Dương... thực dân Pháp quỳ gối đầu hàng.... bán nước ta hai lần cho Nhật...
+ Gây tội ác với mọi đối tượng tầng lớp: dân cày, dân buôn, tư sản, công nhân, học sinh….
- Bác nêu rõ: Pháp không những không bảo hộ được mà "trong vòng 5 năm đã bán nước ta hai lần cho Nhật".
- Bản Tuyên ngôn vạch rõ chúng chính là kẻ phản bội Đồng minh, đã 2 lần dâng Đông Dương cho Nhật
- Bác vạch rõ: Đông Dương đã trở thành thuộc địa của Nhật và nhân dân ta đứng lên giành lại quyền độc lập từ tay Nhật chứ không phải từ tay Pháp.
→ Bản tuyên ngôn của Hồ Chí Minh khẳng định sự thật, lý lẽ thuyết phục, khẳng định nền độc lập dân tộc giành được từ đấu tranh.
Câu 4 (trang 41 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):
- Ngắn gọn, giản dị, súc tích:
+ Nội dung mang tính lịch sử trọng đại được cô đọng trên ba trang giấy
+ Ngôn từ giản dị, dễ hiểu
+ Cách diễn đạt ngắn gọn nhưng giàu ý tứ.
- Trong sáng:
+ Ở việc dùng từ đặt câu, tuân thủ các nguyên tắc và chuẩn mực của tiếng Việt.
+ Ở thái độ rõ ràng, yêu ghét phân minh trên lập trường chính nghĩa.
- Đanh thép, sắc xảo:
+ Biểu hiện tính chiến đấu không khoan nhượng
+ Thái độ dứt khoát thể hiện một bản lĩnh vững vàng, phi thường, sắc sảo ở trí tuệ
+ Lối lập luận chặt chẽ, sắc bén.
→ Tuyên ngôn độc lập xứng đáng là áng thiên cổ hùng văn, có giá trị lịch sử lớn lao
Luyện tập
- Tuyên ngôn độc lập là áng văn chính luận có khả năng lay động hàng chục triệu trái tim con người Việt Nam vì
+ Khẳng định tinh thần kiên cường, bất khuất chống ngoại xâm của người dân Việt Nam
+ Là tuyên ngôn cho nền độc lập của dân tộc, được cha ông đánh đổi bằng máu và nước mắt
+ Khẳng định quyết tâm bảo vệ đến cùng nền độc lập tự do
+ Bộc lộ tấm lòng yêu nước nồng nàn, tự hào dân tộc mãnh liệt, khao khát độc lập tự do và ý chí quyết tâm bảo vệ tự do, độc lập ở Hồ Chí Minh
+ Tấm lòng đó đã truyền ngọn lửa yêu nước cho hàng triệu trái tim Việt
