Bài soạn tham khảo số 6

Phần I

CHUẨN BỊ

Trả lời câu 1 (trang 90 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Văn bản được đăng hoặc in ở đâu, thời điểm nào? Thời điểm đó có ý nghĩa gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản và chú ý thời gian, địa điểm in trên phần đầu văn bản.

Lời giải chi tiết:

• Thời điểm đăng in vào 28/4/2013 trên báo điện tử của Liên hiệp Hội KHKT Việt Nam
• Thời điểm đó có ý nghĩa để kỉ niệm, nhớ lại chiến thắng vang dội của quân ta tại chiến trường phía Nam, ngày giải phóng miền Nam thống nhất đất nước 30-4.

Trả lời câu 2 (trang 90 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Văn bản thuật lại sự kiện gì? Sự kiện ấy được nêu ở phần nào của văn bản?

Phương pháp giải:

Chú ý nội dung và phần đầu văn bản.

Lời giải chi tiết:

• Sự kiện thuật lại: thời gian sáng tác bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng
• Sự kiện ấy được nêu ở phần Sapo.

Trả lời câu 3 (trang 90 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Thứ tự triển khai nguyên nhân, diễn biến và kết quả của sự kiện.

Phương pháp giải:

Em đọc văn bản và chú ý thứ tự triển khai của văn bản này.

Lời giải chi tiết:

Thứ tự triển khai nguyên nhân, diễn biến và kết quả của sự kiện diễn ra một cách liền mạch, theo diễn biến thời gian và tuần tự các sự kiện.

Trả lời câu 4 (trang 90 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Các yếu tố như nhan đề, sapo, đề mục, hình ảnh,.... trong văn bản có tác dụng gì?

Phương pháp giải:

Chú ý đọc các nhan đề, sapo và quan sát hình ảnh biểu hiện.

Lời giải chi tiết:

Tác dụng các yếu tố như nhan đề, sapo, đề mục, hình ảnh: giúp người đọc nắm bắt được nội dung chính, minh chứng cho nội dung đồng thời cũng là một cách để thu hút lôi cuốn người đọc vì những hình ảnh cụ thể biểu đạt sự vật.

Trả lời câu 5 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Sự kiện được thuật lại có ý nghĩa gì với người đọc?

Phương pháp giải:

Xác định sự kiện trong văn bản.

Lời giải chi tiết:

Sự kiện được thuật lại giúp người đọc hiểu được quá trình ra đời bài hát này đồng thời khiến chúng ta cảm thấy tự hào hơn về lịch sử vẻ vang của dân tộc vào ngày đặc biệt: giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.

Trả lời câu 6 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Đọc trước văn bản Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng, tìm hiểu về nhạc sĩ Phạm Tuyên, bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng và Chiến thắng 30-4-1975.

Phương pháp giải:

Đọc trước văn bản trong SGK và tìm kiếm thêm thông tin liên quan đến tác giả và các bài hát, sự kiện trên sách vở, Internet.

Lời giải chi tiết:

- Tác giả:

• Phạm Tuyên (sinh ngày 12 tháng 1 năm 1930 tại Hải Dương) là một nhạc sĩ Việt Nam.
• Ông từng là trưởng ban âm nhạc của Đài Tiếng nói Việt Nam Hà Nội trong Chiến tranh Việt Nam.
• Ông là tác giả của nhiều bài hát xã hội chủ nghĩa nổi tiếng, như Có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng (Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng) và Đảng ta đã cho ta mùa xuân (Đảng cộng sản đã cho chúng ta mùa xuân).

- Về bài hát:

• Như có Bác trong ngày đại thắng là một ca khúc nổi tiếng ở Việt Nam được sáng tác bởi nhạc sĩ Phạm Tuyên.
• Tên gọi chính xác của bài hát được nhạc sĩ đặt là Như có Bác trong ngày đại thắng.
• Cho đến nay, tròn 45 năm đất nước giải phóng, cũng là 45 năm bài hát đồng hành cùng dân tộc.
• Mỗi năm, cứ đến tháng 4 lịch sử, bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng lại vang lên khắp mọi nẻo đường. Dần dần, bài hát được hát không chỉ trong tháng 4, mà trong mọi cuộc vui, trong những ngày hội mừng của đất nước, của dân tộc, bài hát “Như có Bác trong ngày đại thắng” lại vang lên rộn ràng. Đặc biệt là sau chiến thắng của đội bóng đá lớn của nước nhà trên sân cỏ, trong những ngày hội lớn của dân tộc…

- Sự kiện 30 tháng 4 năm 1975:

• Là ngày quân ta toàn thắng Mỹ - Diệm, đất nước thống nhất hai miền Nam – Bắc.
• Thường được gọi là Ngày 30 tháng Tư, là sự kiện Quân đội Nhân dân Việt Nam và Quân Giải phóng miền Nam tiến vào thành phố Sài Gòn, Tổng thống Việt Nam Cộng hòa Dương Văn Minh cùng nội các tuyên bố đầu hàng vô điều kiện Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam vào sáng ngày 30 tháng 4 năm 1975.
• Ngày này là kết quả trực tiếp của Chiến dịch Mùa Xuân năm 1975 và là một mốc quan trọng trong lịch sử Việt Nam. Đây là sự kiện đánh dấu sự kết thúc của Chiến tranh Việt Nam và bắt đầu thời kỳ chuyển tiếp chính thức thống nhất Việt Nam thành nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Phần II

ĐỌC HIỂU

Câu hỏi giữa bài

Trả lời câu 1 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Chú ý thời điểm đăng bài báo.

Phương pháp giải:

Quan sát phần đầu văn bản.

Lời giải chi tiết:

Bài báo được đăng vào ngày 28/04/2013 - trước ngày kỉ niệm 30/4 - ngày giải phóng Miền Nam thống nhất đất nước của dân tộc ta.

Trả lời câu 2 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Nêu tác dụng của Sa pô bài báo.

Phương pháp giải:

Em quan sát phần sa pô và nêu tác dụng.

Lời giải chi tiết:

Tác dụng phần sa pô: giúp người đọc dễ dàng nắm bắt được nội dung chính, và phần này cũng có tác dụng thu hút, lôi cuốn người đọc.

Trả lời câu 3 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Câu dấu ngoặc kép trong phần 2 dùng để làm gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ phần (2)

Lời giải chi tiết:

Dấu ngoặc kép trong phần 2 dùng để: Đánh dấu, trích dẫn câu nói trực tiếp của tác giả và câu trích dẫn lời nói trực tiếp của anh em.

Trả lời câu 4 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Chỉ ra câu văn nói về nguyên nhân chính dẫn đến sự ra đời của bài hát.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn 2 của phần (2)

Lời giải chi tiết:

Câu văn nói về nguyên nhân chính dẫn đến sự ra đời của bài hát: “Bản tin chiều ngày 28-4-1975 của Đài Tiếng nói Việt Nam về hành động oanh tạc sân bay Tân Sơn Nhất của phi công Nguyễn Thành Trung là cú hích quan trọng cho ra đời bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng.”

Trả lời câu 5 (trang 92 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Chú ý những thông tin về quá trình sáng tác và phổ biến bài hát.

Phương pháp giải:

Các em đọc kĩ đoạn 3 của phần (2).

Lời giải chi tiết:

Thông tin về quá trình sáng tác và phổ biến bài hát:

- Trong nguồn cảm hứng dào dạt, hai tiếng đồng hồ sau bài hát được hoàn thành, không cần sửa một câu, một chữ.

- Hôm sau, tác giả đưa hội đồng duyệt, anh em đùa: “Sao giống như bài hát viết cho thiếu nhi!”.

- Bài hát được để dành đến 7-5 kỉ niệm Chiến thắng Điện Biên Phủ mới dàn dựng.

Trả lời câu 6 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Ở phần 3, tác giả muốn khẳng định điều gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ phần (3) và xét xem điều gì được khẳng định ở đây.

Lời giải chi tiết:

Ở phần 3, tác giả muốn khẳng định bài hát này là tác phẩm tuyệt vời, có sức sống mạnh mẽ và trường tồn với thời gian.

CH cuối bài

Trả lời câu 1 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Văn bản Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng thuật lại sự kiện gì?

Phương pháp giải:

Từ nội dung văn bản, em tóm lại sự kiện chính.

Lời giải chi tiết:

Văn bản Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng thuật lại sự kiện ra đời của bài hát Như có Bác trong ngày đại thẳng và kể lại ngày lễ mừng chiến thắng 30/4 giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.

Trả lời câu 2 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Chỉ ra bố cục của văn bản và xác định nội dung chính của mỗi phần.

Phương pháp giải:

Dựa vào các số thứ tự đánh dấu đoạn, em có thể chia thứ tự.

Lời giải chi tiết:

Văn bản có thể chia làm 3 phần:

• Phần 1: Giới thiệu về bài hát, tác giả và dẫn dắt tới nội dung của văn bản về quá trình ra đời bài hát.
• Phần 2: Quá trình ra đời bài hát.
• Phần 3: Ý nghĩa và giá trị của bài hát.

Trả lời câu 3 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Tìm trong văn bản những nguyên nhân dẫn đến sự ra đời của bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng.

Phương pháp giải:

Chú ý phần 2 văn bản và tìm nguyên nhân.

Lời giải chi tiết:

Nguyên nhân dẫn đến sự ra đời của bài hát Như có Bác trong ngày đại thẳng:

• Tin chiến thắng vang dội từ các chiến trường phía Nam đã thôi thúc các nhạc sĩ sáng tác.
• Đặc biệt, bản tin chiều ngày 28-4-1975 của Đài Tiếng nói Việt Nam về hành động oanh tạc sân bay Tân Sơn Nhất của phi công Nguyễn Thành Trung là cú hích quan trọng cho ra đời bài hát của nhạc sĩ.
• Tác giả muốn viết lên một ca khúc hòa chung niềm vui chiến thắng của đất nước.

Trả lời câu 4 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Những biểu hiện nào cho thấy bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng "có số phận đặc biệt"?

Phương pháp giải:

Đọc lại phần (3), chú ý hiệu ứng của bài hát này và trả lời.

Lời giải chi tiết:

Những biểu hiện cho thấy bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng "có số phận đặc biệt":

• Nó vượt qua thử thách của thời gian, đến mọi tầng lớp, giai cấp xã hội, không phân biệt biên giới quốc gia.
• Ở một số nơi, bài hát còn được dùng như bài ca "giã bạn" để kết thúc các cuộc gặp gỡ, mít tinh, văn nghệ quần chúng.

Trả lời câu 5 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Câu nói của nhạc sĩ Phạm Tuyên ở cuối bài nhằm khẳng định điều gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ câu nói của tác giả ở cuối bài.

Lời giải chi tiết:

• Câu nói của nhạc sĩ Phạm Tuyên ở cuối bài nhằm khẳng định rằng để có được độc lập ngày hôm nay chúng ta đã phải đánh đổi bằng máu và nước mắt của bao anh hùng đã quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh.
• Chính vì thế tình yêu nước luôn thường trực trong lòng tác giả và đồng thời, tác giả cũng nhắc nhở chính mỗi chúng ta luôn nhớ ơn lịch sử và trân trọng ngày tháng hiện có tươi đẹp này.

Trả lời câu 6 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Hãy nghe hoặc hát bài Như có Bác trong ngày đại thắng và viết lại suy nghĩ, cảm xúc của em (trong khoảng 5 - 6 dòng) về bài hát.

Phương pháp giải:

Em có thể nghe trên đài, internet và ghi lại cảm xúc của mình bằng một đoạn văn ngắn.

Lời giải chi tiết:

Chiến tranh đã lùi xa hơn nửa thế kỉ, nhưng những dấu ấn của thời gian và niềm vui của ngày chiến thắng 30 – 4 – 1975 dường như vẫn còn vẹn nguyên trong tâm trí người Việt. Ca khúc “Như có Bác trong ngày vui đại thắng” đã sống trong mỗi trái tim người dân đất Việt ngần ấy thời gian, và mỗi khi lắng nghe lời bài hát, lòng em không khỏi xốn xang, tự hào. Bài hát là khúc nhạc hân hoan, là niềm khát vọng hòa bình và sự tự hào lớn lao của một dân tộc bé nhỏ nhưng không bao giờ chịu khuất phục trước gót giày ngoại xâm. Cảm ơn Đảng, cảm ơn Bác Hồ kính yêu và cảm ơn nhạc sĩ Phạm Tuyên đã khai sinh ra một bài hát ngắn gọn nhưng mạnh mẽ khí thế của một Việt Nam anh hùng!