Bài soạn tham khảo số 4
Nội dung bài học
- Tóm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân vật chính là viết hoặc kể lại một cách ngắn gọn những sự việc cơ bản xảy ra với nhân vật đó, phải trung thành với bản gốc
- Khi tóm tắt cần:
+ đọc kĩ văn bản xác định nhân vật chính
+ chọn các sự việc cơ bản xảy ra với nhân vật chính, và diễn biến các sự việc đó
+ tóm tắt hành động, tâm trạng nhân vật theo diễn biến sự việc
Hướng dẫn soạn bài
Câu 1 (trang 121-122 sgk Ngữ văn 10 Tập 1):
a. Bản tóm tắt 1 (truyện thơ Tiễn dặn người yêu) là tóm tắt toàn bộ câu chuyện để người đọc nắm bắt và nhớ được cốt truyện
- Bản tóm tắt 2 (Chuyện Người con gái Nam Xương) được bắt đầu từ “Chàng Trương đi đánh giặc… đến không kịp nữa” nhằm dùng làm dẫn chứng để làm sáng rõ ý kiến.
b. Tùy vào mục đích mà tóm tắt lại toàn bộ hay chỉ tóm tắt một đoạn.
+ Bản tóm tắt 1 tóm tắt lại toàn bộ câu chuyện,
+ bản tóm tắt 2 chỉ tóm tắt lại một đoạn truyện.
Câu 2 (trang 122 sgk Ngữ văn 10 Tập 1):
Triệu Đà nhiều lần cất quân đánh sang Âu Lạc những điều thất bại bèn cầu hoà xin cho con trai là Trọng Thủy được cưới Mị Châu. An Dương Vương đồng ý. Sau khi cưới Trọng Thuỷ xin ở lại Loa Thanh. Trọng Thuỷ dỗ Mị Châu cho xem trộm nỏ thần rồi nhân cơ hội đánh tráo nỏ thần. Sau khi đánh tráo Trọng Thủy xin được về phương bắc thăm cha. Trước khi ra đi, Trọng Thuỷ còn cùng với Mị Châu hứa hẹn: nếu sau này lỡ chẳng may li tán thì cứ theo dấu lông ngông rứt ra từ chiếc áo của Mị Châu mà tìm. Trọng Thuỷ về phương Bắc rồi cùng cha kéo quân xuống phương Nam. An Dương Vương chủ quan nên thua trận. Trọng Thủy theo dấu lông ngỗng mà đuổi theo. Đến sát bờ biển thì thấy xác Mị Châu. Trọng Thuỷ ôm xác Mị Châu đem về Loa Thành an táng. Một hôm trong khi đi tắm, Trọng Thuỷ nhìn thấy bóng dáng Mị Châu dưới nước bèn cứ thế lao đầu xuống giếng mà chết.
Câu 3 (trang 122 sgk Ngữ văn 10 Tập 1):
Tấm mồ côi cha mẹ từ nhỏ. Cô phải sống cùng với mụ dì ghẻ và cô em gian ác. Tấm phải làm hết mọi việc trong nhà. Đi bắt tôm bắt tép, Tấm bị Cám lừa trút hết giỏ tép đầy. Tấm nuôi được con cá Bống, mẹ con Cám lại lừa giết thịt ăn. Ngày nhà vua mở hội, mụ dì nghẻ lại lấy gạo và thóc trộn lẫn với nhau bắt Tấm nhặt xong mới được đi xem. Trong tất cả những lần như thế Tấm đều được Bụt hiện lên an ủi và giúp đỡ. Nhờ có Bụt, ngày hội Tấm có quần áo đẹp, khăn đẹp và giầy đẹp. Đi xem hội, Tấm sơ ý đánh rơi mất chiếc giầy nhưng cũng may nhờ chiếc giầy ấy, Tấm trở thành hoàng hậu. Ghen ghét, mẹ con cám lập mưu giết Tấm rồi đưa Cám vào cung để thế chân. Tấm chết, biến hoá nhiều lần thành: chim vàng anh, cây xoan đào, khung cửa. Mỗi lần như thế lại là một lần Tấm bị mẹ con Cám lập mưu hãm hại. Cuối cùng Tấm biến thành quả thị được đoàn tụ với vua trừng trị mẹ con Cám