Bài soạn tham khảo số 3
Trước khi đọc bài Prô-mê-tê và loài người
Câu 1 (trang 15, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)
Đề bài: Bạn đã từng đọc hay nghe kể về thần thoại Hy Lạp và câu chuyện Prô-mê-tê và loài người chưa? Hãy chia sẻ với các bạn cùng lớp những điều bạn đã biết. Nếu chưa biết, bạn thử đoán truyện Prô-mê-tê và loài người sẽ nói về vấn đề gì?
Lời giải
- Em chưa được đọc câu chuyện Pro-me-te và loài người.
- Theo em, truyện sẽ nói về vấn đề: một vị thần có mối liên hệ chặt chẽ với loài người. Đấy có thể là thần giúp ích cho đời sống chúng ta.
Đọc hiểu bài Prô-mê-tê và loài người
Câu 1 (trang 16, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)
Đề bài: Theo bạn, thần Prô-mê-tê sẽ ban cho con người “vũ khí” gì?
Lời giải
Theo em, thần sẽ ban cho con người vũ khí: quần áo để con người không bị trần trụi.
Câu 2 (trang 16, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)
Đề bài: Qua những việc thần Prô-mê-tê đã làm, bạn hình dung thế nào về nhân vật này?
Lời giải
Hình dung: thần Pro-me-te là người coi trọng đến cuộc sống của loài người. Đây là vị thần luôn muốn dành những điều tốt đẹp nhất cho chúng ta. Do đó, có thể khẳng định, đây là một vị thần có tấm lòng nhân hậu, yêu thương con người.
Câu 3 (trang 17, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)
Đề bài: Đây là lời của ai? Lời này có ý nghĩa gì?
Lời giải
- Lời của con người.
- Ý nghĩa: Loài người dành sự quý trọng, tôn vinh, cảm ơn và ca ngợi công ơn của thần đã tạo ra ngọn lửa để cuộc sống của chúng ta được tốt đẹp hơn.
Sau khi đọc bài Prô-mê-tê và loài người
Câu 1 (trang 17, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)
Đề bài: Bạn từng hình dung thế nào về một vị thần? Nhân vật Prô-mê-tê và Ê-pi-mê-tê trong Prô-mê-tê và loài người có làm cho hình dung đó của bạn thay đổi không? Vì sao?
Lời giải
- Hình dung: Thần là người có sức mạnh phi thường, có khả năng tạo ra những điều mà con người không thể làm được. Thần là người sống lâu và luôn có mối quan hệ mật thiết với con người.
- Không. So với những hình dung về một vị thần của em, thì thần Pro-me-te và E-pi-me-te đã hội tụ được những điều đấy. Họ là người có sức mạnh phi thường, tạo ra lửa cho vạn vật và giúp đỡ con người để họ có cuộc sống tốt đẹp hơn.
Câu 2 (trang 17, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)
Đề bài: Tóm tắt quá trình tạo nên con người và thế giới muôn loài của hai vị thần đó. Từ đó, nhận xét về cách xây dựng cốt truyện và nhân vật trong Prô-mê-tê và loài người.
Lời giải
Tóm tắt:
- Pro-me-te và E-pi-me-te xin U-ra-nox tạo ra cho thế gian thêm nhiều cái gì đó để cuộc sống đông vui hơn vì nhận thấy mặt đất mênh mông nhưng còn hết sức vắng vẻ.
- Thần E-pi-me-te: lấy đất và nước nhào nặn ra các loài vật và ban cho mỗi con vật một đặc ân của thần, một vũ khí để có thể phòng thân, hộ mệnh, bảo vệ được cuộc sông của giống loài mình.
- Thần Pro-me-te: dựa theo thân hình trang nhã của các vị thần tái tạo lại con người cho có một thân hình đẹp đẽ thanh tao. Làm cho con người đứng thẳng yên, đi bằng chân để đôi tay được thảnh thơi làm nhiều việc khác. Lấy lửa của thần Mặt trời châm vào ngọn đuốc của mình đem xuống trao cho loài người.
- Nhận xét: ngắn gọn, súc tích, tập trung miêu tả, kể lại quá trình tạo nên con người và con vật. Hai vị thần đã làm tốt công việc của mình và còn đem lửa xuống trao cho loài người để thắp lên ánh sáng. Đó là những công lao to lớn, vĩ đại.
Câu 3 (trang 17, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)
Đề bài: Nêu nội dung bao quát của truyện Prô-mê-tê và loài người. Thông điệp mà người xưa muốn gửi gắm qua câu chuyện này là gì?
Lời giải
- Nội dung bao quát: Truyện kể về quá trình tạo nên con người và con vật do hai thần E-pi-me-te và Pro-me-te làm nên. Qua câu chuyện, người viết ngợi ca công lao của hai vị thần đã cho mỗi loại có những vũ khí riêng, giúp họ có cuộc sống tươi đẹp.
- Thông điệp:
- Biết được quá trình tạo ra con người và vạn vật muôn loài.
- Ghi nhớ công ơn của người đã tạo nên.
- Vì mỗi thần đều ban những đặc ân và vũ khí riêng cho mỗi loại, do đó, phải biết bảo vệ bản thân, bảo vệ cuộc sống của chính mình.
Câu 4 (trang 17, SGK Ngữ Văn 19 tập 1)
Đề bài: Truyện Prô-mê-tê và loài người giúp bạn hiểu thêm gì về nhận thức và cách lí giải nguồn gốc con người và thế giới muôn loài của người Hy Lạp xưa?
Lời giải
Đó là con người dựa trên trí tưởng tượng của mình để giải thích và lí giải nguồn gốc về chính mình và thế giới muôn loài. Khi khoa học chưa phát triển, nhu cầu được biết nhưng không có cách nào, họ đành dựa trên trí tưởng tượng của mình với mong muốn được tìm một lời giải đáp. Có thể thấy, trong nhận thức của người Hy Lạp xưa, hễ những sự vật không thể giải thích được, họ sẽ tự cho đấy là do thần tạo nên.
Câu 5 (trang 17, SGK Ngữ Văn tập 1)
Đề bài: Những dấu hiệu nào giúp bạn nhận ra Prô-mê-tê và loài người là một truyện thần thoại?
Lời giải
Những dấu hiệu:
- Không gian: không xác định.
- Thời gian: không xác định.
- Nhân vật: thần E-pi-me-te và thần Pro-me-te.
- Cốt truyện: giải thích nguồn gốc tạo nên con người và vạn vật muôn loài.
Câu 6 (trang 17, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)
Đề bài: Chỉ ra sự tương đồng và khác biệt giữa hai truyện Thần Trụ trời và Prô-mê-tê và loài người.
Lời giải
Tương đồng:
- Đều thuộc thể loại truyện thần thoại.
- Đều là những câu chuyện hư cấu, không có thực.
- Đều giải thích về một hiện tượng tự nhiên.
- Đều được lí giải dựa trên trí tưởng tượng phong phú, bay bổng.
Khác nhau:
- Thần Trụ trời là thần thoại Việt Nam. Prô-mê-tê và loài người là thần thoại Hy Lạp
- Thần Trụ trời nói về nguồn gốc trời đất. Prô-mê-tê và loài người nói về nguồn gốc muôn loài và con người
