Bài soạn "Thách thức đầu tiên: Mỗi ngày một cuốn sách" số 5
Trước khi đọc
Cùng thiết kế một góc đọc sách nhỏ trong lớp học. Hãy mang đến lớp một vài cuốn sách mà em muốn cùng đọc với các bạn.
Chia sẻ những điều thú vị nhất mà em cảm nhận được từ cuốn sách mới đọc.
Kể tên một cuốn sách mà em cho là cần đọc trong tuần này và thuyết phục các bạn cùng đọc.
Bài làm:
Chia sẻ những điều thú vị nhất mà em cảm nhận được từ cuốn sách Hạt giống tâm hồn: Cuốn sách là tổng hợp những câu chuyện để nuôi dưỡng tâm hồn của mỗi người, bất cứ ai cũng có thể tìm thấy bản thân mình trong những mẩu chuyện giản dị, bình thường nhưng đầy triết lí nhân sinh.
Kể tên một cuốn sách mà em cho là cần đọc trong tuần này và thuyết phục các bạn cùng đọc: Hoàng tử bé.
Đọc
Hoạt động 1: Sách hay chung đọc
Chọn hai trong số các chủ đề sau để định hướng cho việc đọc sách: Tôi và các bạn, Gõ cửa trái tim, Yêu thương và chia sẻ, Quê hương yêu dấu, Những nẻo đường xứ sở, Chuyện kể về những người anh hùng, Thế giới cổ tích, Khác biệt và gần gũi, Trái Đất - ngôi nhà chung.
Với mỗi chủ đề đã chọn, tìm một cuốn sách có nội dung liên quan, cùng đọc và viết lời giới thiệu ngắn về cuốn sách đó bằng pô-xtơ (hoặc phiếu đọc tự thiết kế), với các yêu cầu sau:
- Nêu rõ tên sách, tên tác giả, nhà xuất bản, năm xuất bản hoặc tái bản;
- Tóm tắt nội dung: đề tài, chủ đề, bố cục, nhân vật, sự kiện, chỉ tiết;
- Liệt kê những câu văn, đoạn văn yêu thích được trích dẫn từ cuốn sách hoặc những câu nhận định về cuốn sách,
- Tự thiết kế một sản phẩm minh hoạ cho cuốn sách: tranh vẽ, sơ đồ,...
Bài làm:
Hoạt động 1: Sách hay chung đọc
Em chọn hai chủ đề sau để định hướng cho việc đọc sách: Quê hương yêu dấu, Thế giới cổ tích.
Với mỗi chủ đề đã chọn, tìm một cuốn sách có nội dung liên quan, cùng đọc và viết lời giới thiệu ngắn về cuốn sách đó bằng pô-xtơ (hoặc phiếu đọc tự thiết kế), với các yêu cầu sau:
Thế giới cổ tích: Cây tre trăm đốt
Tác giả Minh Lâm, NXB Hồng Đức
Tóm tắt nội dung: Ngày xưa có một chàng trai hiền lành, khỏe mạnh đi cày thuê cho vợ chồng ông phú hộ. Hai người này có hứa: "Con chịu khó làm lụng giúp ta, ba năm nữa ta sẽ gả con gái ta cho". Tin vào lời hứa, anh ra sức làm việc không ngại khó nhọc. Nhưng ba năm sau, khi mà ông nhà giàu đã có mọi thứ của cải, ông bèn trở mặt, ông đưa ra một điều kiện là phải tìm được một cây tre trăm đốt để làm nhà cưới vợ thì ông mới gả con gái cho. Vì muốn có cơ hội để cưới con gái của chủ, anh bèn lên rừng quyết tâm tìm được một cây tre trăm đốt. Tìm mãi không thấy, anh thất vọng ngồi khóc. Bỗng Bụt hiện lên và bảo anh đi tìm, chặt cho đủ 100 đốt tre rời rồi giúp anh bằng hai câu thần chú: "khắc nhập, khắc nhập!" để gắn kết 100 đốt tre rời thành một cây tre trăm đốt và "khắc xuất, khắc xuất!" để tách các đốt tre ra. Nhờ là các khúc tre rời nên anh cũng dễ dàng gánh về làng được. Về nhà, anh cho cha vợ tương lai của mình xem cây tre trăm đốt. Không tin vào điều mắt mình nhìn thấy, ông nhà giàu sờ tay vào cây đếm từng khúc tre. Phép màu của Bụt đã hút ông dính luôn vào cây tre. Khi ông đồng ý giữ lời hứa, anh mới sực nhớ ra câu "khắc xuất" để giải thoát cho cha vợ của mình. Sợ hãi, ông phú hộ phải giữ lời hứa, gả con gái cho anh nông dân. Cuối cùng, anh và con gái ông phú hộ sống với nhau hạnh phúc mãi mãi.
Liệt kê những câu văn, đoạn văn yêu thích được trích dẫn từ cuốn sách hoặc những câu nhận định về cuốn sách: ông dạy nó đọc: “Khắc nhập, khắc nhập” (vào ngay, vào ngay) đủ ba lần, thì một trăm khúc tre tự nhiên dính lại với nhau thành một cây trẻ đủ một trăm đốt. Nó mừng quá, định vác về, nhưng cây tre dài quá, vướng không đi được. Ông lão bảo nó đọc: “Khắc xuất, khắc xuất” (ra ngay, ra ngay) đúng ba lần thì cây tre trăm đốt lại rời ra ngay từng khúc.
Quê hương yêu dấu: Quê hương bé nhỏ
Tác giả Gael Faye, NXB Trẻ
Tóm tắt nội dung: Mỗi đứa trẻ đều có một quê hương để yêu thương. Quê hương của cậu bé Gaby 11 tuổi ở đất nước Burundi cũng đẹp và quyến rũ như mọi quê hương trên đời, nơi cậu sống cùng em gái, với người mẹ của cậu di cư từ nước Rwanda láng giềng và người cha gốc Pháp. Ở khu phố của cậu là nhóm bạn có những đứa con lai Âu chơi với nhau, những bữa tiệc ngoài vườn vui vẻ giữa các gia đình, và những người hàng xóm đủ chủng tộc đến ngạc nhiên. Nhưng rồi đất nước bé nhỏ rơi vào loạn lạc, xung đột sắc tộc bùng phát, những người hàng xóm bỗng chốc thành sát thủ của nhau, và cậu bé rơi vào dòng xoáy của những bạo lực và thảm sát hàng loạt. Giữa ngập tràn bạo lực, cái chết và nỗi sa đọa của phẩm giá con người, Gaby tìm cách giữ lấy cho mình phần người còn lại, nhưng thương tích tâm hồn còn mãi...
Nhận định về cuốn sách: Câu chuyện đầy cảm xúc viết về số phận nhỏ bé của con người trong quá trình xung đột cũng như hóa giải hậu xung đột của một thảm họa nhân đạo lớn nhất thập niên 1990, khi các quốc gia phương Tây gần như đứng ngoài bỏ mặc mọi sự diễn ra. Nhân vật chính là bản phóng chiếu của tác giả, đứa trẻ đã tới Pháp để thoát khỏi cuộc xung đột, để lại cha mẹ nơi đó, và rồi kể lại câu chuyện hai mươi năm sau... Câu chuyện trải từ trong trẻo đến dữ dội viết bằng bút pháp xuất sắc đã giúp tác phẩm đoạt giải Goncourt Thiếu niên 2016 và nhiều giải thưởng khác của Pháp, góp phần đưa tác giả thành một trong 50 người Pháp nổi bật.
Hoạt động 2: Cuốn sách yêu thích
Chọn một cuốn sách yêu thích, có thể là sách văn học hoặc sách khoa học, đọc và ghi chép những điều thu hoạch được vào nhật kí đọc sách theo các nội dung gợi ý sau:
- Nhan đề: Vì sao cuốn sách có nhan đề như vậy?
- Mở đầu: Phần mở đầu của cuốn sách có điều gì đáng chú ý? Vì sao?
- Thế giới từ trang sách: Em đã gặp những ai và đến nơi đâu qua trang sách đã đọc?
- Bài học từ trang sách: Những gì còn đọng trong tâm trí em? Vì sao em thích cuốn sách này?
Bài làm
Mở đầu: Ngay từ phần mở đầu, cuốn sách đã cho chúng ta những bài học quý giá. Mỗi câu chuyện là một trải nghiệm, một lời khuyên. Nó sẽ giúp bạn đương đầu với những thử thách trong cuộc đời mình một cách dễ dàng hơn. Từ đó, sống mạnh mẽ và trải nghiệm cuộc đời theo cách tuyệt nhất.
Thế giới từ trang sách: Người con người bình thường và cuộc sống bình thường của họ. Đó là những điều bình dị mà đoi khi chúng ta đã lãng quên.
Bài học từ trang sách: mỗi thử thách, trở ngại đều cần thiết. Nó giúp bạn sống ý nghĩa hơn. Và chính những khó khăn ấy sẽ giúp bạn mỉm cười thật tươi khi đã bước lên vinh quang trong cuộc sống của mình.
Hoạt động 3 - Gặp gỡ tác giả
Trả lời câu hỏi:
- Vì sao nhà thơ Lò Ngân Sủn được tác giả bài viết gọi là “người con của núi”?
- Xác định câu văn nêu vấn đề chính được bàn luận trong bài.
- Những câu thơ được dẫn đóng vai trò gì trong bài viết?
- Câu cuối cùng của bài viết có mối quan hệ như thế nào với những câu mở đầu?
- Tìm kiếm thông tin về một tác giả mà em yêu thích để giới thiệu với các bạn.
Bài làm:
Nhà thơ Lò Ngân Sủn được tác giả bài viết gọi là “người con của núi” vì những bài thơ của Lò Ngân Sủ khiến người đọc như được khám phá những đỉnh núi xa thơ mộng và mãnh liệt.
Câu văn nêu vấn đề chính được bàn luận trong bài: Vậy điều gì đã nuôi dưỡng và bồi đắp nên vẻ đẹp thơ mộng và mãnh liệt ấy trong ông?
Những câu thơ được dẫn đóng vai trò minh họa rõ nét thể hiện chủ đề chính được nói đên trong bài Nhà thơ Lò Ngân Sủn thật sự là “người con của núi”
Câu cuối cùng của bài viết giải thích lý do cho những câu mở đầu?
Tìm kiếm thông tin về một tác giả mà em yêu thích để giới thiệu với các bạn: Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh (sinh ngày 7 tháng 5 năm 1955) được biết đến qua nhiều tác phẩm văn học về đề tài tuổi mới lớn, các tác phẩm của ông rất được độc giả ưa chuộng và nhiều tác phẩm đã được chuyển thể thành phim. Ông lần lượt viết về sân khấu, phụ trách mục tiểu phẩm, phụ trách trang thiếu nhi và hiện nay là bình luận viên thể thao trên báo Sài Gòn Giải phóng Chủ nhật với bút danh Chu Đình Ngạn. Ngoài ra, ông còn có những bút danh khác như Anh Bồ Câu, Lê Duy Cật, Đông Phương Sóc, Sóc Phương Đông,...Ông nổi tiếng với các tác phẩm: Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ, Tôi là Bê tô, Kính vạn hoa,...
Hoạt động 4: Đọc văn bản: nhà thơ Lò Ngân Sủng- người con của núi
Trả lời câu hỏi:
- Cuối cùng của bài viết có mối quan hệ như thế nào với câu nêu vấn để ở phần mở đầu?
- Vi sao nhà thơ Lò Ngân Sủn được tác giả bài viết gọi là "người con của núi”?
- Xác định câu vấn nêu vần đề chinh được bản luận trong bải.
- Những đoạn thơ được dẫn đóng vai trò gì trong bài viết?
Bài làm:
Lò Ngân Sủn được tác giả bài viết gọi là "người con của núi” bởi ông sinh ra và lớn lên đắm mình trong hơi thở của cỏ cây, hoa lá núi rừng biên cương
Câu văn nêu vấn đề chính: Vậy điều gì đã nuôi dưỡng và bồi đắp nên vẻ đẹp thơ mộng và mãnh liệt ấy trong thơ ông
Những câu thơ đóng vai trò dẫn chứng trong bài biết
Câu cuối cùng của bài viết tổng hợp kiến thức và kết luận về vấn đề đã được nêu ra để bàn luận
Hoạt động 5: Phiêu lưu cùng trang sách
- Cùng xem một bộ phim được chuyển thể từ một cuốn sách hoặc tác phẩm văn học có nội dung liên quan đến các chủ đề đã học.
- Thảo luận và so sánh để thấy những điểm tương đồng. khác biệt giữa nội dung. hinh thức của phim và sách (hoặc tác phẩm đã đọc).
- Cùng thiết kế một pô-xtơ nhằm giới thiệu bộ phim đã xem hoặc vẽ lại bìa cuốn sách yêu thích.
Bài làm:
HS tự thực hiện nhóm cùng nhau hoàn thành câu hỏ
