Bài soạn "Tập làm thơ bốn chữ" số 3
CHUẨN BỊ Ở NHÀ
Câu 1. Ngoài bài Lượm, ta còn có kể thêm những bài thơ bốn chữ khác, ví dụ bài:
Tiếng võng kêu (Trần Đăng Khoa)
Kẽo cà kẽo kẹt
Kẽo cà kẽo kẹt
Tay em đưa đều
Đầy tiếng võng kêu.
Kẽo cà kẽo kẹt
Mênh mang trưa hè
Chim co chân ngủ
Lim dim cành tre.
Kẽo cà kẽo kẹt
Cây na thiu thiu
Mắt na hé mở
Nhìn trời trong veo.
Kẽo cà kẽo kẹt
Võng em chao đều
Chim ngoài cửa sổ
Mổ tiếng võng kêu...
(Trích)
Những chữ cùng vần với nhau trong đoạn thơ trên là: đều - kêu; hè - tre; đều - kêu.
Câu 2. Đoạn thơ:
Mây lưng chừng hàng
Về ngang lưng núi
Ngàn cây nghiêm trang
Mơ màng theo bụi.
Có vần lưng: hàng - ngang; trang - màng
Có vần chân: hàng - trang; núi - bụi
Câu 3.
- Đoạn thơ sau đây gieo vần liền:
Nghé hành nghé hẹ
Nghé chẳng theo mẹ
Thì nghé theo đàn
Nghé chớ đi càn
Kẻ gian nó bắt.
- Đoạn thơ sau gieo vần cách:
Cháu đi đường cháu
Chú lên đường xa
Đến nay tháng sáu
Chợt nghe tin nhà.
Câu 4. Đoạn thơ sau đây trích trong bài Chị em của Lưu Trọng Lư, một bạn chép sai hai chữ có vần, em hãy chỉ ra hai chữ đó và thay vào bằng hai chữ sông, cạnh sao cho phù hợp.
Em bước vào đây
Gió hôm nay lạnh
Chị đốt than lên
Để em ngồi sưởi
Nay chị lấy chồng
Ở mãi Giang Đông
Dưới làn mây trắng
Cách mấy con đò
Sửa lại:
Em bước vào đây
Gió hôm nay lạnh
Chị đốt than lên
Để em ngồi cạnh
Nay chị lấy chồng
Ở mãi Giang Đông
Dưới làn mây trắng
Cách mấy con sông.
Câu 5. Tập làm một bài thơ 4 chữ.
Bài tham khảo
KỂ CHUỐI MIỀN NAM
Ngàn cây như hội
Đất mặt quê mình
Kể sao hết chuối
Ngát một màu xanh.
Từ trời rơi xuống
Lá chuối Nàng Tiên
Chuối Cau sao mượn
Tên của láng giềng?
Già Hương đã lạ
Lại có Già Lùn
Già cui lắm quả
Góp vị thơm chung
Từ đâu chuối tới
Mọc giữa đất này
Mà ai quen gọi
Chuối Xiêm chuối Tây.
Vua các thứ chuối
Chuối Ngự phải không?
Chuối Tiêu chín bói
Biết có cay nồng.
Chuối Cơm chuối lá
Thân thuộc ai bằng
Chuối Sáp thực lạ
Phải luộc mới ăn.
Tìm hoài chuối Mật
Theo cánh ong bay
Gặp quày chuối Hột
Sau lớp lá dày
Chuối chi làm cảnh
Bắp trổ hình Sen
Chuối Nước nhấp nhánh
Hoa đỏ rực lên...
Bao nhiêu thứ chuối
Ta bứng ta trồng
Vườn xanh mát rượi
Quê mình mênh mông.
(Trần Ngọc Hưởng)