Bài soạn "Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang" số 2
Câu 1 (trang 129 SGK Ngữ văn 9, tập 2):
Xem xét nếu phải tách đoạn cuối cùng của văn bản thành hai đoạn riêng biệt thì nên ngắt ra chỗ nào. Tìm bố cục của văn bản và đặt tiêu đề cho từng phần.
Trả lời:
Bài văn có thể chia làm 4 đoạn.
Đoạn 1: Mở đầu.
Đoạn 2. Trang phục (Đoạn 2, 3 trong văn bản).
Đoạn 3: (Từ “Quanh người tôi... đến “bên khẩu súng của tôi”): Trang bị.
Đoạn 4: (Phần còn lại) Diện mạo.
Sau khi xem xét, nếu phải tách đoạn cuốĩ cùng của đoạn văn thành hai đoạn riêng biệt thì nên ngắt ra ở chỗ đã ngắt như bài trên.
Câu 2 (trang 129 SGK Ngữ văn 9, tập 2):
Vị trí và độ dài phần Rô-bin-xơn kể về diện mạo của chàng có gì đáng chú ý so với các phần khác? Thử giải thích vì sao lại như vậy nếu xem xét từ góc độ nhân vật xưng "tôi" tự kể chuyện mình.
Trả lời:
- Qua bố cục của bài văn, người đọc thấy rõ không kể phần mở đầu, trước tiên tác giả nói đến trang phục (mũ, quần áo, giày dép) từ trên xuống dưới, tiếp đó là trang bị nghĩa là các vật mang theo rồi sau hết mới đến diện mạo của mình.
- Phần diễn tả diện mạo cũng chỉ chiếm một dung lượng ít ỏi (độ mười dòng). Nói thoáng qua về nước da, trên bộ mặt, Rô-bin-xơn chỉ đặc tả bộ ria mép... Điều này là do chủ ý Rô-bin-xơn muốn giới thiệu với người đọc một bộ dạng ăn mặc kì khôi và những đồ lề lỉnh kỉnh là chủ yếu.
- Ngoài ra còn do phương thức tự sự ngôi thứ nhất. Rô-bin-xơn tự miêu tả về mình do đó, chỉ có thể miêu tả những gì mình trông thấy được.
Câu 3 (trang 129 SGK Ngữ văn 9, tập 2):
Cuộc sống hết sức khó khăn của Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang vào thời gian này hiện lên thấp thoáng qua những chi tiết của bức chân dung tự họa ấy ra sao?
Trả lời:
- Rô-bin-xơn sống một mình trên đảo hoang hơn một năm rồi.
- Mọi thứ trang phục của chàng lúc này đều làm bằng da dê. Hẳn là trên đảo hoang này có rất nhiều dê rừng. May mà Rô-bin-xơn còn giữ được cây súng, thuốc súng và đạn ghém. Nhờ đó mà nhân vật này duy trì được cuộc sống của mình trong nhiều năm bằng cách săn bắn và bắt cả da dê để làm trang phục nữa.
- Ngoài ra, Rô-bin-xơn còn trồng được lúa mì nhờ mấy hạt lúa tình cờ còn sót lại trong những thứ vớt vát từ con tàu đắm và đặc biệt hơn nữa, chàng còn bẫy được dê rừng về nuôi cho chúng sinh sản.
- Ta chú ý trang bị của Rô-bin-xơn. Hai cái quai hai bên thắt lưng chỗ để treo kiếm và dao găm lại được ông dùng để treo một cái cưa nhỏ và một cái rìu nhỏ. Như vậy, trên đảo hoang, hẳn là Rô-bin-xơn không có kẻ thù. Cái cưa, cái rìu đã giúp ông chặt cây, cưa gỗ dựng lều, rào giậu chỗ ở để phòng thú dữ và sau này còn rào chỗ nuôi dê.
=> Qua trang phục, vật dụng Rô-bin-xơn cho ta thấy một nghị lực phi thường, ý chí sắt đá, bản lĩnh sống không gì khuất phục nổi.
Câu 4 (trang 129 SGK Ngữ văn 9, tập 2):
Tinh thần lạc quan bất chấp mọi gian khổ của Rô-bin-xơn được thể hiện như thế nào qua bức chân dung tự họa và qua giọng kể của nhân vật.
Trả lời:
- Tuy cuộc sống cam go như thế, nhưng tuyệt nhiên Rô-bin-xơn không có lấy một lời than vãn nào. Với trang phục kì dị kèm theo các đồ lề linh kỉnh cả rìu với cưa chúng ta ngỡ ông là một vị chúa đảo trị vì oai vệ trên đảo quốc của mình.
- Giọng kể chuyện của Rô-bin-xơn đượm vẻ hài hước thể hiện tinh thần lạc quan của ông. Đặc biệt là đoạn Rô-bin-xơn nói về bộ ria mép với cách chăm sóc, xén tỉa. Ông còn so sánh thật buồn cười là bộ ria mép to tướng, vểnh cao ấy với cái mắc áo để treo mũ.
- Hoàn cảnh như Rô-bin-xơn là khó khăn cực kì. Ở hoàn cảnh ấy rât nhiều người sẽ nản lòng, tuyệt vọng. Nhưng Rô-bin-xơn khác hẳn. Ông bám chắc cuộc sống, phấn đấu làm cho cuộc sống ngày một tốt đẹp hơn. Ông không bị thiên nhiên khuất phục mà đã khuất phục thiến nhiên.
- Đó là bài học chúng ta rút ra được từ câu chuyện về ông.
Nội dung chính
Tác phẩm gợi nên hiện thực cuộc sống khó khăn, gian khổ, những khắc nghiệt mà nhân vật Rô-bin-xơn phải đối đầu. Qua hoàn cảnh sống đó, đã bộc lộ được tinh thần lạc quan của Rô-bin-xơn và lòng can đảm trước những thử thách.
