Bài soạn "Những đứa con trong gia đình" số 3
1. Tác giả
Nguyễn Thi là cây bút văn xuôi độc đáo của nền văn học Việt Nam. Ông là nhà văn sinh ra trên mảnh đất học Nam Định với sự xuất thân từ tầng lớp bình dân giản dị. Ông tham gia vào công cuộc bảo vệ đất nước như bao thanh niên trai trẻ cùng thời. Nhưng điều đặc biệt trong sáng tác của ông là ông viết được nhiều thể loại khác nhau và đạt giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.
2. Tác phẩm
- Những đứa con trong gia đình là một trong những truyện ngắn xuất sắc nhất của Nguyễn Thi, được viết ngay trong những ngày chiến đấu ác liệt khi ông công tác ở tạp chí Văn nghệ Quân giải phóng.
Câu 1: (trang 63 SGK ngữ văn 12 tập 2)
- Đoạn trích những đứa con trong gia đình được trần thuật từ điểm nhìn của nhân vật: Việt
- Cách trần thuật này có tác dụng: làm cho tác phẩm mang màu sắc tự nhiên, sinh động, và nổi bật là hình ảnh những con người gan góc, dũng cảm, giàu tình nghĩa, thủy chung với quê hương, cách mạng.
Câu 2: (trang 64 SGK ngữ văn 12 tập 2)
- Truyền thống gắn bó những con người trong gia đình với nhau là: truyền thống yêu nước
Câu 3: (trang 64 SGK ngữ văn 12 tập 2)
- Nhân vật Chiến:
+ đảm đang, tháo vát, nhường nhịn em hết mực
+ thích làm duyên, nữ tính
+ được cầm súng trực tiếp đánh giặc để trả thù
- Nhân vật Việt:
+ tính trẻ con, ngây thơ, hiếu động, thương chị
+ Bị thương nằm lại chiến trường: sợ ma cụt đầu
+ là một chiến sĩ dũng cảm, kiên cường
+ luôn trong tư thế quyết chiến với giặc
=> Hai nhân vật chính là tấm gương sáng cho tuổi trẻ đất nước, với tinh thần giữ gìn và phát huy truyền thống của dân tộc nói chung và gia đình nói riêng.
Câu 4: (trang 64 SGK ngữ văn 12 tập 2)
- Biểu hiện của khuynh hướng sử thi:
+ xoay quanh số phận của con người trong một gia đình
+ nhân vật chính là hai chị em Chiến - Việt: là những người gắn bó số phận với cách mạng, kết tinh nhiều phẩm chất cao đẹp.
+ giọng điệu: ngợi ca, trang trọng, ngôn ngữ bình dị, trong sáng.
Câu 5: (trang 64 SGK ngữ văn 12 tập 2)
Đoạn văn cảm động nhất trong đoạn trích là đoạn văn tả cảnh hai chị em Chiến, Việt khiêng bàn thờ sang gửi nhà chú Năm: “Chị Chiến ra đứng giữa sân. Kéo cái khăn trên cổ xuống, cũng xắn tay áo để lộ hai bắp tay tròn vo sạm đỏ màu cháy nắng, rồi dang cả thân người to và chắc nịch của mình nhấc bổng một đầu bàn thơ ba má lên...”. bởi lẽ đây là hình ảnh cô đọng nhất thể hiện sự tâm linh sâu thẳm trong mỗi con người.
Luyện tập
Câu 1: (trang 64 SGK ngữ văn 12 tập 2)
Đoạn văn diễn tả cuộc đối thoại giữa Chiến và Việt đêm trước ngày lên đường là một đoạn văn đặc sắc,sinh động nêu bật tính cách và cá tính của các nhân vật. Chiến và Việt đều thương cha mẹ mình, mang nặng nỗi thù chung của gia đình, quyết tâm tiêu diệt giặc, nhưng Chiến thì ra dáng một người chị, còn Việt thì tính cách vẫn còn non trẻ
