Bài soạn "Luyện tập xây dựng và trình bày luận điểm" số 2
Phần I: CHUẨN BỊ Ở NHÀ
(trang 82, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Đề bài : "Hãy viết một bài báo tường để khuyên một số bạn trong lớp cần học tập chăm chỉ hơn".
Câu 1: Phân tích đề
- Thể loại : văn nghị luận (về một vấn đề trong học tập).
- Nội dung : khuyên bạn học tập chăm chỉ.
- Hình thức : báo tường.
- Đối tượng tiếp nhận : bạn cùng lớp.
Câu 2: Tự lập dàn ý để đối chiếu, hoàn thiện trong giờ luyện tập trên lớp.
Phần II: LUYỆN TẬP
Trả lời câu 1 (trang 83, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
- Có luận điểm còn chứa đựng những nội dung không phù hợp với luận đề.
- Còn thiếu những luận điểm cần thiết, khiến mạch văn có chỗ bị đứt đoạn và luận đề không được hoàn toàn sáng rõ
- Sự sắp xếp các luận điểm còn chưa thật hợp lí.
Có thể sắp xếp lại hệ thống luận điểm trên như sau:
Câu a) -> câu c) -> câu e) -> câu b) -> câu d).
Trả lời câu 2 (trang 83, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Trình bày luận điểm
a. Trong những câu được dẫn, câu (3) hay hơn cả vì thể hiện được tình cảm, cảm xúc.
b. Cách sắp xếp các luận cứ theo trình tự trong sách đã thể hiện tính lô-gíc, chặt chẽ :
Ba câu đầu là hệ thống lập luận theo hướng thuận:
- Câu (1) nêu một vấn đề về tương lai, trong đó trình độ khoa học – kỹ thuật và văn hoá - nghệ thuật ngày một nâng cao.
- Câu (2) xác định vai trò của tri thức trong xã hội đó.
- Câu (3) được suy ra từ câu (2) : muốn có tri thức thì phải chăm chỉ học tập.
- Câu (4) là một kết luận có tính tất yếu và giàu sức thuyết phục.
c. Cách kết đoạn như của bạn ("Lúc bấy giờ, dẫu các ngươi muốn vui vẻ phỏng có được không ?") có những đặc điểm :
- Cách viết đó tạo ra một giọng điệu tinh nghịch (thậm chí hơi suồng sã), điều đó có thể làm giảm tính thuyết phục của đoạn văn.
- Để kết luận được như vậy, cả bài văn cũng phải có một giọng điệu tương tự thì mới phù hợp.
d. Nếu kết luận theo hướng trên (câu chủ đề ở cuối đoạn) thì đây là một đoạn văn được viết theo lối quy nạp.
Trả lời câu 4 (trang 84, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
- Có thể viết đoạn văn như sau:
Đọc sách là công việc vô cùng bổ ích, vì nó giúp ta hiểu biết thêm về đời sống.Đúng vậy, việc đọc sách giúp ta hiểu về cuộc sống của nhiều lớp người trong xã hội, từ những người cực kì nghèo khổ cho đến những kẻ đầy quyền lực, giàu sang. Từ đó ta hiểu thế nào là sự bất công trong xã hội.
Đọc sách giúp ta hiểu về cuộc sống của con người trong quá khứ cũng như có thể đoán định được cuộc sống của con người trong tương lai.
Đọc sách giúp ta mở rộng được tầm nhìn, hiểu biết về nhiều dân tộc, về nhiều quốc gia khác nhau trên trái đất.
Đọc sách giúp ta hiểu biết về tầm lí người đời, về thế thái nhân tình, về cách đối nhân xử thế, về đạo lí ở đời.
Đọc sách còn giúp ta có thêm nhiều kinh nghiệm sống quý báu, biết tránh điều xấu, học điều hay, trở thành con người có ích cho xã hội.
