Bài soạn "Đi đường" của Hồ Chí Minh số 6
I. Đôi nét về tác giả Hồ Chí Minh
– Hồ Chí Minh (1890- 1969), tên khai sinh là Nguyễn Sinh Cung
– Quê quán: làng Kim Liên (làng Sen), xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An.
– Cuộc đời và sự nghiệp sáng tác
+ Là vị lãnh tụ kính yêu của nước Việt Nam
+ Sau 30 năm bôn ba nước ngoài, Bác trở về trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng trong nước
+ Không chỉ có sự nghiệp cách mạng, Người còn để lại một số di sản văn học quý giá, xứng đáng là một nhà văn, nhà thơ lớn của dân tộc.
– Phong cách sáng tác: Thơ Bác hay viết về thiên nhiên đất nước với tình yêu tha thiết, niềm tự hào, lời thơ nhẹ nhàng bay bổng lãng mạn.
II. Đôi nét về bài thơ Đi đường
1. Hoàn cảnh sáng tác
– Đi đường là bài thơ số 20 trong tập thơ Nhật kí trong tù của Bác, sáng tác nhằm ghi lại những lần Bác di chuyển giữa các nhà lao ở Quảng Tây
2. Thể thơ
– Thất ngôn tứ tuyệt Đường Luật
3. Giá trị nội dung
– Bài thơ khắc họa chân thực những gian khổ mà người tù gặp phải, đồng thời thể hiện thể hiện chân dung tinh thần người chiến sĩ cách mạng Hồ Chí Minh, nói lên ý nghĩa triết lí cao cả: từ việc đi đường núi mà hiểu được đường đời: Vượt qua gian lao thử thách sẽ đi được tới thắng lợi vẻ vang
4. Giá trị nghệ thuật
– Sử dụng thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật
– Kết cấu chặt chẽ
– Giọng điệu thơ biến đổi linh hoạt
– Hình ảnh sinh động, giàu ý nghĩa.
III. ĐỌC- HIỂU BÀI ĐI ĐƯỜNG
Câu 1: Đọc hiểu phiên âm,dịch nghĩa, dịch thơ.
Câu 2: Bài thơ có kết cấu của thể tơ tứ tuyệt đường luật gồm 4 phần khai - thừa - chuyển - hợp.
Câu 3: Việc sử dụng điệp ngữ trong bài thơ (bao gồm cả phần dịch lẫn phần chữ Hán) có tác dụng tạo ra nhịp điệu,âm hưởng cho toàn bài thơ.
Câu 4: Câu thơ thứ 2: tác giả sử dụng điệp ngữ "trùng san" (lớp núi) và chữ "hữu" (lại) cho thấy khó khăn nối tiếp khó khăn, lặp lại nhiều lần của Người nhiều lần phải chuyển lao qua đường núi đầy khổ ải. Như thấy được sự đồng điệu của con đường đó với con đường Cách mạng đang dang dở của Người mà Người đã có những suy nghĩ về con đường cách mạng, con đường đời sau này.
- Câu thơ cuối "Thu vào tầm mắt muôn trùng nước non": trước những khó khăn,vất vả khi phải chuyển lao qua các dãy núi người tù ấy vẫn ung dung, bình thản tự cho mình là một du khách để hưởng thụ cảnh non sông.Niềm vui ki nhìn thấy thiên nhiên non nước tươi đẹp.
Câu 5: Bài thơ Đi đường không thuộc loại thơ tả cảnh hay kể chuyện.Vì bài thơ chủ yếu nói về suy nghĩ, triết lí của Bác trong những ngày bị tù đày.
