Bài soạn "Đánh nhau với cối xay gió" số 5

I. Đôi nét về tác giả Xéc- van- tét

- Xéc- van- tét (1547- 1616) tên đầy đủ là Miguel de Cervantes Saavedra

- Quê quán: là nhà văn người Tây Ban Nha

- Cuộc đời và sự nghiệp sáng tác:

+ Ông được sinh ra trong một gia đình quý tộc nhỏ và sa sút

+ Khi 22 tuổi, ông đến Ý, đúng vào thời kỳ Phục Hưng và làm người hầu cho một Hồng y giáo chủ- đây là một cơ hội để ông có thể đọc sách và học tập.

+ Ông bị bắt giam ở An- giê từ năm 1575 đến năm 1580 và sống nghèo túng

+ Tác phẩm tiêu biểu: Tiểu thuyết kiểu mẫu, Hành trình đến Parnassus nhưng thành công hơn cả là tiểu thuyết hiệp sĩ Đôn-ki-ho-te

II. Đôi nét về tác phẩm Đánh nhau với cối xay gió

1. Hoàn cảnh sáng tác

- Văn bản trích từ chương 8, 9 của tiểu thuyết Đôn Ki-hô-tê

2. Bố cục

- Phần 1: (từ đầu đến “bọn khổng lồ”): thấy và nhận định về những chhiếc cối xay gió

- Phần 2: Tiếp đến “con Rô-xi-nan-tê cũng bị toạc nửa vai”: Thái độ và hành động của mỗi người.

- Phần 3: Còn lại: Quan niệm và cách sử sự của mỗi người khi bị đau đớn, chung quanh chuyện ăn; chuyện ngủ

3. Giá trị nội dung

- Qua văn bản tác giả chế giễu tàn dư của lí tưởng hiệp sĩ phong kiến lỗi thời, qua tính cách của hai nhân vật bộc lộ khi đối mặt với cối xay gió. Sự tương phản giữa Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan- xa đã tạo nên một cặp nhân vật bất hủ.Qua đó tác giả còn muốn báo trước sự xuất hiện của thời đại phục hưng với những con người mới, những tính cách mới nghị lực mới và sáng ngời chủ nghĩa nhân văn.

4. Giá trị nghệ thuật

- Thành công khi xây dựng được cặp nhân vật tương phản

- Có giọng điệu hài hước, phê phán

5. Tóm tắt
Hai thầy trò Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô trên đường đi tìm những chiến công thì phát hiện ba bốn chục chiếc cối xay gió giữa đồng. Đôn Ki-hô-tê tưởng tượng đó là những tên khổng lồ và quyết giao chiến. Xan-chô biết sự nhầm lẫn, can ngăn nhưng không thành. Đôn Ki-hô-tê cầm giáo xông vào, bỗng gió nổi lên, cối xay gió chuyển động và Đôn Ki-hô-tê ngã kềnh ra. Xan-chô chạy đến cứu chủ. Đôn Ki-hô-tê ngã đau nhưng không kêu ca vì cho mình là “hiệp sĩ giang hồ”, còn giải thích lí do bại trận là do pháp sư Phơ-re-xtôn thù nghịch. Hôm sau, hai thầy trò tiếp tục lên đường tìm kiếm những cuộc phiêu lưu mới.

Câu 1: * Bố cục của truyện:
Văn bản Đánh nhau với cối xay gió có thể chia làm 3 phần:
Phần 1: từ đầu => “không cân sức” : tình cảnh trước khi Đôn Ki-hô-tê giao chiến với cối xay gió.
Phần 2: tiếp => “toạc nửa vai” : Đôn Ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió.
Phần 3: còn lại : Hai thầy trò tiếp tục cuộc phiêu lưu.
* 5 sự việc chủ yếu bộc lộ tính cách nhân vật:
Đôn Ki-hô-tê phát hiện ra ba, bốn chục chiếc cối xay gió giữa đồng và cho đó là những tên khổng lồ ghê gớm, cần giết hết bọn chúng
Đôn Ki-hô-tê mong nàng Đuyn-xi-nê-a cứu giúp rồi xông vào đánh cối xay gió.
Đôn Ki-hô-tê bị thương nặng vì bị cối xay gió đạp cánh quạt vào người và ngựa, Xan-chô đến cứu giúp và hai thầy trò tranh luận về “cối xay gió”.
Vừa bàn tán chuyện xảy ra, hai thầy trò đi về phía cảng La-pu-xê vì theo Đôn Ki-hô-tê, con đường này có nhiều chuyện phiêu lưu khác nhau.
Đêm nằm dưới vòm cây, Đôn Ki-hô-tê không ngủ mà nằm nghĩ tới tình nương.

Câu 2: Những nét hay và dở trong tính cách của Đôn Ki-hô-tê:
Trí tuệ: mê muội vì đọc quá nhiều truyện hiệp sĩ (thấy cối xay gió lại nghĩ bọn khổng lồ gian ác, khi bị quật ngã lại cho rằng đó là do pháp sư yểm bùa biến những tên khổng lồ thành cối xay)
Tư tưởng: tiêu diệt cái xấu, có tinh thần hiệp sĩ.
Hành động: bất chấp nguy hiểm và lời can ngăn của Xan-chô vẫn lao vào đánh nhau với cối xay gió
Tính cách: dũng cảm, khắc khổ, cứng nhắc.
Quan niệm sống: quên mình vì việc nghĩa (quên cả chuyện ăn, ngủ, chăm lo cho bản thân)
=> Đôn Ki-hô-tê là một nhân vật có lý tưởng tốt, có tinh thần hành hiệp trượng nghĩa nhưng hành động thì lại điên rồ và phi thực tế bởi chính những ảo tưởng, mê muội khi đọc truyện kiếm hiệp quá nhiều.

Câu 3: Nhân vật Xan-chô Pan-xa cũng có những mặt tốt, mặt xấu:
Về trí tuệ: hoàn toàn tỉnh táo, có khả năng nhận thức được sự việc, cối xay gió là cối xay
Ước muốn: thực tế tới mức thực dụng (mong được cai trị một vài hòn đảo).
Hành động: nhút nhát, sợ sệt (không dám theo chủ vào đánh nhau với cối xay, hơi đau một chút là kêu ca ngay).
Quan niệm sống: quá chú trọng tới bản thân (quan tâm quá mức tới việc ăn, ngủ,…)
Tính cách: nhát gan, ích kỉ, vụ lợi nhưng trung thành, thực tế.

Câu 4: Đối chiếu hai nhân vật Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa:
* Dáng vẻ bề ngoài:

Đôn Ki-hô-tê: gầy gò, cao lênh khênh.
Xan-chô Pan-xa: béo lùn, cưỡi lừa thấp lè tè.
* Nguồn gốc xuất thân:
Đôn Ki-hô-tê: quý tộc.
Xan-chô Pan-xa: nông dân.
* Suy nghĩ:
Đôn Ki-hô-tê: ảo tưởng, mê muội, phi thực tế.
Xan-chô Pan-xa: tỉnh táo, thực tế.
* Hành động:
Đôn Ki-hô-tê: Điên rồ, hấp tấp, thiếu suy xét.
Xan-chô Pan-xa: thực dụng
* Tính cách:
Đôn Ki-hô-tê: dũng cảm, coi trọng danh dự, ảo tưởng
Xan-chô Pan-xa: Nhát gan, thật thà, thực tế.