Từ ngày xưa con người đã cho rằng trẻ em được tiếp xúc với nhạc giao hưởng: Mozart, Beethoven sẽ khiến chúng thông minh hơn. Đã từ lâu nhiều người mặc định rằng nghe nhạc Mozart có thể giúp phát triển khả năng nhận thức của trẻ.

Nhưng theo một nghiên cứu mới đây do các nhà khoa học thuộc trường đại học California tiến hành, nhạc Mozart không thực sự khiến chúng ta thông minh hơn. Thực tế nó chỉ giúp chúng ta nâng cao khả năng thực hiện một số công việc có tính tạm thời và có liên quan đến không gian.

Khi vừa mới sinh ra não bộ chúng ta không hề có nếp nhăn, trong quá trình hình thành và phát triển các tế bào thần kinh dần được phân chia thành những khu vực riêng biệt.

Cùng với sự phát triển của thai, não dần hoàn thiện. Đến tuần thứ 40, não gần như đã định hình. Não hình thành các nếp nhăn tương đối đầy đủ vào độ tuổi 40. Bạn càng chịu khó học hỏi, não bộ sẽ càng phát triển và trở nên tốt hơn. Khi chúng ta già đi, các phần của bộ não sẽ bắt đầu co lại một cách tự nhiên và mất dần các tế bào thần kinh. Thùy trán và thùy thái dương là hai vùng não quan trọng trong việc hình thành nhận thức và trí nhớ sẽ bắt đầu co lại khi chúng ta khoảng 60, 70 tuổi.

Từ thời xa xưa,các nhà khoa học cho rằng: bộ não trung bình có khoảng 100 tỷ nơron thần kinh và chúng ta chỉ sử dụng có 1/10 trong số đó. Tuy nhiên đến gần thế kỉ 20 người ta đã chứng minh bằng các nghiên cứu, kết quả thực nghiệm rằng để duy trì hoạt động chúng ta phải sử dụng não bộ nhiều hơn thế.

Nhiều người tin rằng chúng ta chỉ sử dụng 10% trí não của mình trong hoạt động, tuy nhiên ý nghĩ này không hề đúng. Não là một tập hợp của nhiều loại tế bào, thường xuyên được sử dụng. Không nhất thiết là sử dụng cùng một lúc, ví dụ như khi chúng ta đi bộ, phần não bộ chịu trách nhiệm cho việc điều khiển chân sẽ hoạt động mạnh hơn các phần khác. Không có bất kỳ bộ phận nào của não mà chúng ta không sử dụng tới cả. Tuy não chỉ chiếm 3% khối lượng cơ thể, nhưng nó sử dụng đến 20% năng lượng nạp vào để có thể hoạt động tốt. Chúng ta có thể bị bại liệt nếu có bất kỳ một tổn thương nào với não, dù nó nằm ở bất kỳ vị trí nào, và nó luôn hoạt động, cho dù bạn có làm gì đi chăng nữa.

Chúng ta đều quen với những mô hình và hình ảnh bộ não con người thể rắn, màu xám trên truyền hình. Thật ra không phải vậy. 80% trọng lượng của não bộ là nước.

Mô não sống là một khối ướt, màu hồng và dạng giống như thạch nhờ vào vô số các mạch máu và hàm lượng nước cao của mô. Vì vậy, lần sau khi bạn đang cảm thấy mất nước hãy uống thứ gì đó để bộ não của bạn đỡ “khát”.

Đại não của chúng ta chỉ nặng hơn 1400 gram và não của đàn ông lớn hơn não của phụ nữ 10%. Song điều này không có nghĩa nam giới có nhiều khả năng hoặc thông minh hơn, não phụ nữ lại có nhiều tế bào thần kinh và khớp nối hơn, đồng thời hoạt động hiệu quả hơn não nam giới.

Hơn thế nữa, phụ nữ có xu hướng xử lý mọi việc ở bán cầu não trái theo cảm xúc hơn, trong khi nam giới tập trung ở bán cầu não phải “logic” hơn. Ngoài ra, một khu vực có tên gọi “nếp cuộn não thẳng” của bộ não - vùng chịu trách nhiệm về sự nuôi dưỡng, các đặc điểm nữ tính - chiếm tỷ lệ lớn hơn ở phụ nữ.

Theo bạn, ban đêm não có nghỉ ngơi như con người? Một cách hợp lý, đa phần chúng ta đều nghĩ rằng quá trình làm việc, suy nghĩ, tính toán phức tạp, tương tác chung của con người trong giờ làm việc sẽ tiêu tốn rất nhiều sức mạnh của bộ não hơn so với việc nằm trên giường. Thực ra, điều ngược lại mới đúng.

Ban đêm não vẫn hoạt động và hoạt động nhiều hơn ban ngày. Tức là thời gian khi chúng ta đi ngủ mới là thời gian làm việc tích cực của bộ não. Các nhà khoa học vẫn chưa thể giải thích cho điều này nhưng bạn có thể cảm ơn những công việc vất vả và thầm lặng của bộ não trong khi bạn ngủ đã mang lại cho chúng ta tất cả những giấc mơ dễ chịu.

Loài người đúng là loài vật thông minh nhất trên thế giới, nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc não người lớn nhất trên thế giới. Não của người trưởng thành chỉ nặng khoảng 1,361kg, trong khi não của loài cá nhà táng nặng những 7,8kg.

Tuy thực sự cá nhà táng thông minh hơn các động vật có vú khác nhưng nếu so với chúng ta thì đó là một sự so sánh khập khiễng. Sự thông minh phụ thuộc vào nhiều yếu tố, chứ không phụ thuộc vào trọng lượng của bộ não.

Theo bạn, con người có thể “nhớ” được lượng thông tin lớn bao nhiêu? Câu trả lời có thể sẽ khiến bạn bất ngờ. Các tế bào não của con người có thể nắm giữ lượng thông tin nhiều gấp 5 lần Bách khoa toàn thư Britannica (cuốn từ điển bách khoa toàn thư bằng tiếng Anh lâu đời nhất thế giới).

Hoặc bất kỳ cuốn bách khoa toàn thư nào khác mà bạn biết. Các nhà khoa học vẫn chưa có một con số thống nhất, nhưng dung lượng lưu trữ của não bộ về mặt điện tử có thể lên đến 1.000 terabyte. Lưu trữ quốc gia của Anh, chứa hơn 900 năm lịch sử, chỉ chiếm 70 terabyte, một sự so sánh khiến bộ nhớ của bộ não thực sự ấn tượng.

Nhiều người, trong đó có thể có bạn, vẫn tin rằng não là cơ quan dễ bị cảm giác đau nhất, thế nên loài người và nhiều loài động vật khác phải giấu bộ não trong hộp xương sọ dày chắc chắn. Điều này không hoàn toàn đúng. Như đã nói ở trên, bộ não ở dạng mềm giống như thạch và rất dễ bị tổn thương.

Thế nhưng bản thân bộ não tự nó không thể cảm thấy đau đớn. Vậy thì điều gì khiến bạn hay thấy mình bị đau đầu như búa bổ? Câu trả lời là: do bộ não được bao quanh bởi vô số các mô, các dây thần kinh và mạch máu chứa nhiều các tế bào tiếp nhận đau đớn và nó chính là trung tâm tiếp nhận cảm đau đớn khi cơ thể bạn bị tổn thương.

Phần này có thể là do di truyền hoặc do chúng ta bị ảnh hưởng bởi môi trường thời thơ ấu. Có năm đặc điểm tính cách phân chia rõ rệt ở não, những đặc điểm này cũng đóng vai trò quyết định cho tính cách con người: cởi mở, lương thiện, hướng ngoại, dễ chịu và nóng nảy.

Người cởi mở dường như ít buồn bã hơn, người thật thà lương thiện có thể rất được mọi người quý mến nhưng lại nhận được nỗi đau trong cuộc sống nhiều hơn. Người hướng ngoại thì nhiều niềm vui nhưng lại có xu hướng thiếu tỉnh táo. Người dễ tính thì ấm ấp song lại quá tin người và khả năng phán xét vấn đề cũng kém.