Lợi dụng dịch Corona, hiện nay nhiều nhà thuốc hét giá khẩu trang y tế nhằm thu lợi nhuận. Vậy Cơ sở y tế tăng giá bán khẩu trang bị xử phạt như thế nào?

Căn cứ khoản 1 Điều 11 và điểm b khoản 5 Điều 12 Luật Giá năm 2012, các cơ sở sản xuất, kinh doanh khẩu trang y tế phải niêm yết giá bán khẩu trang và không được bán cao hơn mức giá này.

Theo khoản 3 Điều 18 Nghị định 177/2013/NĐ-CP, tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh không niêm yết giá hàng hóa, dịch vụ tại địa điểm phải niêm yết giá hoặc niêm yết giá không rõ ràng gây nhầm lẫn cho khách hàng sẽ bị phạt từ 500.000 đồng - 01 triệu đồng; vi phạm nhiều lần, tái phạm sẽ bị phạt từ 01 - 03 triệu đồng.

Phạt tiền từ 05 - 10 triệu đồng đối với hành vi bán khẩu trang cao hơn giá niêm yết mà tổ chức, cá nhân định giá (khoản 3 Điều 12 Nghị định 109/2013/NĐ-CP).

Giữa lúc cả hệ thống chính trị đang dồn sức để hạn chế sự lây lan của dịch Covid-19, đáng tiếc vẫn có không ít người cố tình dấu diếm thông tin, không khai báo sau khi qua vùng dịch hoặc tiếp xúc với người nhiễm Covid-19.

Việc người nhập cảnh đi từ vùng dịch về có biểu hiện của bệnh dịch (mệt mỏi, ho, sốt...) mà không khai báo y tế, không thực hiện thủ tục cách ly theo quy định là không tuân thủ các quy định của pháp luật về phòng và chống bệnh truyền nhiễm. Hành vi này có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hành theo Nghị định 176/2013/NĐ-CP.

Tại Quyết định 219/QĐ-BYT, Bộ Y tế đã bổ sung dịch bệnh Covid-19 vào danh mục các bệnh truyền nhiễm nhóm A.

Theo đó, tại Điều 6 Nghị định 176/2013/NĐ-CP, người có hành vi vi phạm quy định về giám sát bệnh truyền nhiễm bị xử lý như nhau:

• Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 - 500.000 đồng đối với hành vi không khai báo khi phát hiện người mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A.
• Phạt tiền từ 500.000 - 01 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau:
  • Che giấu hiện trạng bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A của bản thân hoặc của người khác mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A;
  • Không thực hiện việc xét nghiệm phát hiện bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Thời gian vừa qua, lợi dụng diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, nhiều cá nhân đã đăng những thông tin sai sự thật, giật gân, câu like trên các trang mạng xã hội Facebook. Hành vi này không chỉ làm nhiễu loạn thông tin, tạo tâm lý hoang mang mà còn gây nhiều khó khăn cho công tác phòng, chống dịch. Do đó, xử lý kiên quyết việc đưa thông tin sai sự thật liên quan đến dịch Covid-19 là hết sức cần thiết.

Trước khi Nghị định 15/2020/NĐ-CP có hiệu lực thi hành (ngày 15/4/2020) thì tại Nghị định 174/2013/NĐ-CP chưa có điều khoản riêng về xử phạt đối với hành vi đưa tin giả mạo, sai sự thật trên mạng xã hội mà quy định xử phạt chung đối với hành vi đưa tin giả mạo, sai sự thật (không phân biệt kênh đưa thông tin).

Căn cứ khoản 3 Điều 64 Nghị định 174/2013/NĐ-CP quy định mức xử phạt đối với hành vi vi phạm quy định về trang thông tin điện tử, trang thông tin điện tử tổng hợp như sau:

Phạt tiền từ 20 - 30 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

• Cung cấp nội dung thông tin sai sự thật, vu khống, xuyên tạc, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức và danh dự, nhân phẩm của cá nhân;
• Cung cấp nội dung thông tin không phù hợp với lợi ích đất nước;
• Giả mạo trang thông tin điện tử của tổ chức, cá nhân khác.

Từ ngày 15/4/2020, các quy định tại Nghị định 174/2013/NĐ-CP sẽ được thay thế bởi Nghị định 15/2020/NĐ-CP. Theo đó, tại Điều 101 Nghị định này quy định rõ hơn về mức phạt đối với hành vi tung tin giả mạo, sai sự thật trên mạng xã hội, cụ thể:

Phạt tiền từ 10 - 20 triệu đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để thực hiện một trong các hành vi sau:

• Cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân.
• Cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong Nhân dân.

Ngoài việc phạt tiền, người có hành vi vi phạm buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật.

Lưu ý: Đối với người có hành vi vi phạm như tung tin giả mạo, không đúng sự thật về dịch bệnh Covid-19 trước ngày 15/4/2020, nhưng bị lập biên bản vi phạm hành chính từ ngày 15/4/2020 thì áp dụng Nghị định 15/2020/NĐ-CP để xử phạt (theo khoản 2 Điều 123 Nghị định 15/2020/NĐ-CP).

Hành vi không đeo khẩu trang tại nơi công cộng hiện nay bị xử phạt theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 11 Nghị định 176/2013/NĐ-CP. Cụ thể:

Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Không thực hiện biện pháp bảo vệ cá nhân đối với người tham gia chống dịch và người có nguy cơ mắc bệnh dịch theo hướng dẫn của cơ quan y tế;

Ngoài ra, căn cứ theo điều 240 bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi năm 2017 về tội làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho người khi người nhiễm bệnh có hành vi không đeo khẩu trang làm lây lan dịch bệnh cho người khác. Trong trường hợp này, người vi phạm có thể bị phạt tù từ 01 đến 12 năm.

Những ngày gần đây, để thực hiện quyết liệt nhiệm vụ phòng, chống dịch Covid-19, ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm bệnh, nhiều địa phương đã tiến hành xử phạt những người không đeo khẩu trang khi đến nơi công cộng, nơi tập trung đông người.

Tuy nhiên, trong những ngày rất "nóng" về dịch Covid-19 tại Việt Nam, việc đeo khẩu trang không phải để tránh bị xử phạt, càng không phải thời điểm "phân bua" ai có quyền phạt, mà là hành động bảo vệ sức khỏe bản thân mình, gia đình mình và bảo vệ cả cộng đồng.

Đối tượng được áp dụng trong trường hợp này là những người nghi nhiễm F1, F2. Tùy vào tính chất và mức độ vi phạm của hành vi trốn khỏi nơi cách ly mà xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự, cụ thể:

Xử phạt vi phạm hành chính: Bị xử phạt đến 10 triệu đồng

• Theo Nghị định 176/2013/NĐ-CP quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế, người nào từ chối hoặc trốn tránh việc áp dụng quyết định cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với người mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A, đối tượng kiểm dịch y tế biên giới mắc bệnh hoặc mang tác nhân gây bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A sẽ bị phạt tiền từ 05 - 10 triệu đồng, đồng thời bị buộc thực hiện việc cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế.

Xử lý hình sự: Có thể bị phạt tù với mức cao nhất là 12 năm

Theo Điều 240 Bộ luật Hình sự năm 2015, người có hành vi đưa ra hoặc cho phép đưa ra khỏi vùng có dịch bệnh động vật, thực vật, sản phẩm động vật, thực vật hoặc vật phẩm khác có khả năng lây truyền dịch bệnh nguy hiểm cho người mà kết quả là làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người, thì bị phạt tiền từ 50 - 200 triệu đồng hoặc bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

Nếu hành vi này làm chết người thì mức phạt lên đến 10 năm, chết từ 02 người trở lên thì mức phạt là 10 - 12 năm tù giam.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20 - 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 - 05 năm.

Căn cứ theo khoản 4 điều 11 Nghị định 176/2013/NĐ-CP thì đối với hành vi không thực hiện quyết định áp dụng biện pháp hạn chế tập trung đông người hoặc tạm đình chỉ hoạt động kinh doanh, dịch vụ tại nơi công cộng sẽ bị phạt tiền từ 5.000.000 đến 10.000.000 đồng.

Căn cứ theo khoản 6 điều 11 Nghị định 176/2013/NĐ-CP thì đối với hành vi đưa người, phương tiện không có nhiệm vụ mà ổ dịch tại vùng đã được ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch thì bị phạt tiền từ 20.000.000 đến 30.000.000 đồng.

Căn cứ theo khoản 5 điều 9 Nghị định 176/2013/NĐ-CP thì với hành vi từ chối tiếp nhận người mắc bệnh truyền nhiễm nhóm A (cụ thể trong tình trạng hiện nay là dịch Covid-19) vào cơ sở y tế, chữa bệnh thì bị phạt tiền từ 20.000.000 đến 30.000.000 đồng.

Đối với hành vi tập trung trên 20 người, Khoản 4 Điều 11 Nghị định 176/2013 quy định mức xử phạt đối với hành vi Không thực hiện quyết định áp dụng biện pháp hạn chế tập trung đông người từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.

Ngoài những cá nhân, tổ chức đang nâng cao tinh thần “chống dịch như chống giặc” thì vẫn còn nhiều người chủ quan, thiếu cảnh giác, coi thường dịch bệnh.

Đối với những trường hợp cố tình tụ tập đông người, pháp luật có chế tài xử phạt khá nghiêm khắc. Cụ thể, khoản 6 Điều 11 Nghị định 176/2013/NĐ-CP quy định như sau:

Phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 30 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

a) Không thực hiện yêu cầu kiểm tra và xử lý y tế đối với phương tiện vận tải trước khi ra khỏi vùng có dịch trong tình trạng khẩn cấp về dịch;

b) Không thực hiện quyết định cấm tập trung đông người tại vùng đã được ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch;

c) Đưa người, phương tiện không có nhiệm vụ vào ổ dịch tại vùng đã được ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch;

d) Không thực hiện quyết định buộc tiêu hủy động vật, thực phẩm, thực vật và các vật khác có nguy cơ làm lây lan bệnh dịch sang người tại vùng đã được ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch.

Như vậy, đối với hành vi không thực hiện quyết định cấm tập trung đông người tại vùng đã được ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch, mức phạt từ 20 - 30 triệu đồng.

Đối với vùng chưa được ban bố tình trạng khẩn cấp, trường hợp không thực hiện quyết định áp dụng biện pháp hạn chế tập trung đông người bị phạt từ 05 -10 triệu đồng (điểm c khoản 4 Điều 11 Nghị định 176/2013/NĐ-CP).