Người xưa có câu "chuột chạy cùng sào mới vào sư phạm", sư phạm mầm non lại càng kén người hơn. "Nếu như công nhân chỉ lao động chân tay 8 tiếng thì giáo viên mầm non chúng tôi phải làm việc cả chân tay lẫn trí óc gần 12 tiếng mỗi ngày, trong khi lương không cao bằng lương công nhân"- cô giáo Hà Linh (Giáo viên Trường mầm non TT - TP. HCM) bày tỏ.

Thật vậy, do đặc thù cấp học mầm non khác với các cấp học khác, giáo viên mầm non phải làm việc tới gần 12 giờ một ngày, chưa kể thời gian chuẩn bị đồ chơi, dụng cụ học tập, soạn giáo án, nhưng vẫn chỉ được tính như làm 8 tiếng, không được hưởng chế độ làm thêm giờ.

GVMN luôn phải có mặt lúc 6g30 để chuẩn bị bàn ghế, phòng đón trẻ, cuối buổi, các phụ huynh đến đón trẻ không đều nhau. Có phụ huynh đến trễ, giáo viên trả bé, dọn dẹp xong thì đã 19g. Về đến nhà thì mệt rã rời, không thể chăm sóc gia đình trọn vẹn.

Có lẽ đây là những lý do chính khiến nhiều cô giáo cảm thấy sợ công việc của mình và chuyện thất nghiệp đối với những bạn học mầm non là điều không còn quá lạ lẫm. Tuy nhiên, nói đi thì cũng nói lại, nếu muốn theo được nghề thì phải yêu nghề, yêu trẻ, cũng giống như phần ý kiến của một giáo viên mầm non sau đây:

"Làm nghề này phải có cái tâm, mới có thể gánh vác được trách nhiệm người nuôi dạy trẻ, còn không thì không bao giờ làm được cho dù bạn có bằng tiến sĩ thạc sĩ gì cũng không kham nổi trọng trách của người giáo viên mầm non đâu, nếu hiểu được công việc thế nào thì chắc chắn sẽ kiểm soát được lời ăn tiếng nói và hành động của mình. Còn làm ngành này vì tiền thì thôi chẳng thà không có còn hơn ôm một nỗi lo to lớn, vì chăm sóc và nuôi dạy trẻ kg thể nào phải có người kè kè quản lý giáo viên suốt 12 tiếng ở trường được. Chỉ mong rằng luôn đặt tâm và tín lên hàng đầu về bất cứ công viên nào".

Giáo viên có trách nhiệm về chuyên môn vừa lao động như lao công làm hết mọi việc tay chân… có thể xem là hình ảnh "hai trong một" của cô giáo mầm non. Tất bật từ sáng sớm đến chiều muộn lại gặp quá nhiều áp lực trong công việc, mối quan hệ với phụ huynh, đòi hỏi của xã hội... khiến nhiều giáo viên mầm non muốn bỏ nghề.

Nhiều giáo viên không tránh khỏi chạnh lòng vì những cư xử của phụ huynh. Có cô giáo kể, dù tất bật từ sáng sớm đến chiều tối, nhưng đôi khi gặp những “đòi hỏi không giống ai” như con đau mắt thì phụ huynh la giáo viên, chất vấn sao để con tôi đau mắt. Con vào lớp rồi, phụ huynh lấp ló canh chừng ngoài cửa, thấy cô quay sang chơi với trẻ khác, liền điện thoại cho cô nói: “Sao cô để bé ngồi một mình thế kia?”… Thế mới nói, nếu ai không yêu nghề và yêu trẻ thì chắc có lẽ đã bỏ việc từ lâu.

Lâu nay, chúng ta chỉ mới nhìn thấy “bề nổi” những khó khăn của GVMN trong công việc chăm sóc trẻ, thu nhập thấp. Tuy nhiên, bên cạnh đó còn rất nhiều áp lực từ quản lý, phụ huynh lại là chuyện họ phải đối mặt hàng ngày.

Cùng nhiều yếu tố khó khăn họ gặp phải khác như trường thiếu trang thiết bị, cơ sở vật chất để làm việc hiệu quả hơn; cơ hội nâng cao trình độ, bồi dưỡng chuyên môn còn hạn chế…

Bên cạnh đó, các yếu tố làm GVMN buồn bực, chán nản trong công việc như chịu áp lực từ phụ huynh; thường xuyên “đón” các đoàn kiểm tra; không có thời gian nghỉ ngơi; gia đình không thông cảm với công việc…

Đủ thứ khó khăn mà không thể kể xuể, lẽ ra họ cần nhận được sự thông cảm, sẻ chia thì hiện nay, có thể nói dư luận, xã hội còn nhìn nhận, đánh giá chưa đúng vai trò của GVMN, vị thế của GV bậc học này rất thấp.

Giáo dục mầm non không chỉ tạo điều kiện tốt nhất cho trẻ phát triển mà còn giúp hơn 10 triệu cha mẹ yên tâm công tác, tập trung lao động sản xuất đóng góp vào sự phát triển kinh tế xã hội. Giáo viên mầm non là nghề đòi hỏi nhiều kỹ năng, áp lực nhất do học sinh còn bé và hiếu động. So với các cấp học khác, thời gian làm việc của giáo viên mầm non cũng dài nhất trong ngày trong khi lương lại thấp nhất so với bảng lương của ngành Giáo dục.

Tuy nhiên, hiện nay đời sống của giáo viên mầm non nhìn chung còn nhiều khó khăn. Nhận thức của xã hội và chính sách chưa tương xứng với vị trí, vai trò và sự đóng góp của giáo viên mầm non. Có lẽ đây cũng là một trong những lý do vì sao nhiều bạn sau khi ra trường không còn mấy mặn mà với nghề mình theo học nữa.

Cô Nguyễn Thị Minh Thoa, hiệu trưởng Trường mầm non Tả Ngài Chồ chia sẻ:

“Tại các trường mầm non và đặc biệt là trường mầm non vùng cao chúng tôi đối diện với việc thiếu giáo viên. Cho nên công tác luân chuyển giáo viên được thực hiện thường xuyên.

Việc thiếu giáo viên mầm non xuất phát từ điều kiện và các chính sách đãi ngộ còn thấp. Địa bàn trường học xa xôi các cô đi dạy rất vất vả. Nếu không có tình yêu con trẻ thì rất khó để giáo viên mầm non bám trụ với nghề”.

Cô Nguyễn Thị Duyên, giáo viên Trường tiểu học Tả Ngài Chồ tâm sự:

“Nghề giáo viên mầm non thật sự rất áp lực. Mỗi khối sẽ có một đặc thù riêng tuy nhiên giáo viên mầm non chả khác nào thay cha, thay mẹ của các em tại trường.

Từ việc học sinh ăn uống, vệ sinh, học tập…cũng một tay các cô làm. Cho nên áp lực vô cùng lớn.

Thế nhưng đãi ngộ dành cho giáo viên mầm non lại không cao. Ngoài đồng lương chúng tôi không có bất cứ khoản thu nhập nào thêm.

Ví dụ như giáo viên Tiểu học hay cấp 2 còn có thể dạy thêm. Nhưng ở đây phải đến nhà mời các em đi học các em còn không đi”.

Nhiều giáo viên mầm non cũng từng lên tiếng cho rằng công việc của họ là một công việc áp lực, thu nhập thấp và không có vị thế như các cấp học khác.

Thậm chí có người còn cảm thán: Nghề giáo viên mầm non là một nghề nguy hiểm.