Cholesterol là một chất thuộc nhóm steroid, cần thiết cho cuộc sống. Nó là thành phần cấu tạo màng tế bào của tất cả các cơ quan trong cơ thể, nó được sử dụng để tạo ra các kích thích tố rất cần thiết cho phát triển, tăng trưởng và sinh sản, nó tạo thành các acid mật để giúp ruột hấp thu chất dinh dưỡng từ thức ăn.

Cơ thể có thể sản xuất cholesterol cần thiết để sử dụng, nhưng chế độ ăn uống cũng là nguồn cung cấp cholesterol. Một người có thể có mức độ cholesterol cao do di truyền, hoặc do họ ăn uống quá nhiều các loại thực phẩm có nhiều Cholesterol, hậu quả là mức độ cholesterol trong máu của họ tăng cao và có ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.

Cholesterol dư trong máu có thể được lưu giữ trong các màng của thành mạch máu tạo thành mảng xơ vữa, thu hẹp hoặc làm tắc nghẽn mạch máu, dẫn đến xơ vữa động mạch và tăng nguy cơ của nhiều vấn đề về sức khỏe, bao gồm cả bệnh tim mạch và đột quỵ. Do đó việc theo dõi và duy trì mức độ bình thường của cholesterol là quan trọng để có cuộc sống khỏe mạnh.

Một bộ xét nghiệm cholesterol hoàn chỉnh còn được gọi là bảng lipid hoặc bilan lipid. Bác sĩ có thể sử dụng nó để đo lượng cholesterol tốt, cholesterol xấu và triglyceride. Chúng là một số loại chất béo trong máu của bạn.

Cholesterol là một chất béo mềm, dạng sáp mà cơ thể bạn cần để hoạt động bình thường. Tuy nhiên, quá nhiều cholesterol có thể dẫn đến bệnh tim mạch, đột quỵ, xơ vữa động mạch, tắc nghẽn hoặc xơ cứng động mạch của bạn.

Nếu là nam giới, bạn nên kiểm tra mức cholesterol thường xuyên, bắt đầu từ 35 tuổi trở xuống. Nếu bạn là phụ nữ, bạn nên bắt đầu kiểm tra cholesterol định kỳ khi 45 tuổi hoặc sớm hơn. Để an toàn, bạn có thể muốn kiểm tra cholesterol của mình 5 năm một lần, bắt đầu từ tuổi 20. Nếu bạn đã được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường, bệnh tim, đột quỵ hoặc cao huyết áp hoặc nếu bạn đang dùng thuốc để kiểm soát mức cholesterol của bạn, bạn nên kiểm tra cholesterol của bạn hàng năm.

Kiểm tra cholesterol rất quan trọng nếu đối với những người có các yếu tố nguy cơ sau:

• Tiền sử gia đình mắc rối loạn lipid máu hoặc bệnh tim mạch
• Thừa cân hoặc béo phì
• Uống rượu thường xuyên
• Hút thuốc lá
• Có lối sống tĩnh tại
• Mắc bệnh tiểu đường, bệnh thận, hội chứng buồng trứng đa nang hoặc tuyến giáp kém hoạt động

Tất cả những điều này có thể làm tăng nguy cơ phát triển cholesterol cao.

Xét nghiệm cholesterol hoàn chỉnh đo bốn loại lipid hoặc chất béo trong máu của bạn:

• Cholesterol toàn phần: Đây là tổng lượng cholesterol trong máu của bạn.
• Cholesterol lipoprotein mật độ thấp (LDL): Đây được gọi là cholesterol “xấu”. Quá nhiều chất này sẽ làm tăng nguy cơ đau tim, đột quỵ và xơ vữa động mạch.
• Cholesterol lipoprotein mật độ cao (HDL): Đây được gọi là cholesterol “tốt” vì nó giúp loại bỏ cholesterol LDL khỏi máu của bạn.
• Triglyceride: Khi bạn ăn, cơ thể sẽ chuyển đổi lượng calo không cần thiết thành triglyceride, được lưu trữ trong các tế bào mỡ của bạn. Những người thừa cân, tiểu đường, ăn quá nhiều đồ ngọt hoặc uống quá nhiều rượu có thể có mức triglyceride cao.

Các thực phẩm ăn trước khi làm xét nghiệm có thể gây ảnh hưởng đến nồng độ Cholesterol trong cơ thể. Các chuyên gia y tế khuyển cáo chỉ nên ăn một bữa ăn nhẹ, ít chất béo vào bữa ăn gần nhất trước khi thực hiện xét nghiệm, không uống rượu bia và các loại thuốc để có kết quả kiểm tra Cholesterol chính xác nhất, tốt nhất là nên nhịn ăn 9 – 12 tiếng trước khi lấy máu, tuy nhiên bạn vẫn được phép uống nước lọc vào buối sáng xét nghiệm.

Do đó hầu hết các xét nghiệm kiểm tra đều được lấy máu vào buổi sáng, sau một đêm nhịn ăn và bạn không cần phải nhịn ăn cả ngày.

Đối với người trưởng thành, xét nghiệm Cholesterol thường được thực hiện để sàng lọc nguy cơ, kết quả xét nghiệm được qui thành 3 nhóm nguy cơ:

– Nguy cơ thấp (giá trị khuyến nghị): Cholesterol < 200 mg/dL được coi là ít có nguy cơ bệnh tim

– Nguy cơ trung bình (mức đường biên): Cholesterol từ 200 – 239 mg/dL được coi là có nguy cơ bệnh tim trung bình

– Nguy cơ cao: Cholesterol >240 mg/dL được coi là có nguy cơ bênh tim cao. Bác sĩ có thể yêu cầu làm một hồ sơ bộ lipid để xác định nguyên nhân Cholesterol cao, khi biết được nguyên nhân thì sẽ quyết định phương pháp điều trị thích hợp

Các chuyên gia y tế khuyến cáo rằng, người trưởng thành nên kiểm tra mức Cholesterol trong máu của mình khoảng 5 năm/lần, bởi Cholesterol cao có thể xảy ra ngay cả khi bạn không có bất kỳ triệu chứng nào.
Nên duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống đủ chất, tăng cường ăn các loại rau xanh, trái cây, hạn chế các thực phẩm có chứa nhiều chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa… kết hợp với tập thể dục thể thao, đây là cách tốt nhất giúp duy trì nồng độ Cholesterol ở mức tốt cho sức khỏe.

Nồng độ cholesterol cao có thể được điều trị bằng việc thay đổi lối sống và điều trị với thuốc. Giảm mức LDL cao trong máu có thể giúp bạn tránh được các vấn đề về tim và mạch máu.

Để giúp giảm mức cholesterol của bạn:

• Bỏ thuốc lá và hạn chế uống rượu.
• Tránh thực phẩm giàu chất béo và natri cao, đồng thời duy trì một chế độ ăn uống cân bằng. Ăn nhiều loại rau, trái cây, các sản phẩm ngũ cốc nguyên hạt, các sản phẩm từ sữa ít béo và các nguồn protein nạc.
• Tập luyện đều đặn. Cố gắng thực hiện 150 phút hoạt động aerobic cường độ vừa phải mỗi tuần, cũng như hai buổi tập các hoạt động tăng cường cơ bắp.

Bác sĩ có thể đưa bạn vào chế độ “điều trị thay đổi lối sống” hoặc chế độ ăn kiêng TLC. Theo kế hoạch bữa ăn này, chỉ 7% lượng calo hàng ngày của bạn nên đến từ chất béo bão hòa. Nó cũng yêu cầu bạn nhận được ít hơn 200 mg cholesterol từ thức ăn của bạn mỗi ngày.

Một số thực phẩm giúp đường tiêu hóa của bạn hấp thụ ít cholesterol hơn. Ví dụ, bác sĩ có thể khuyến khích bạn ăn nhiều hơn:

• Yến mạch, lúa mạch và các loại ngũ cốc nguyên hạt khác
• Trái cây như táo, lê, chuối và cam
• Rau như cà tím và đậu bắp
• Đậu và các loại đậu, chẳng hạn như đậu tây, đậu xanh và đậu lăng
• Béo phì cũng là một yếu tố nguy cơ phổ biến của cholesterol cao và bệnh tim
• Bác sĩ có thể khuyến khích bạn giảm cân bằng cách cắt giảm lượng calo từ chế độ ăn uống và tập thể dục nhiều hơn
• Dùng thuốc như statin cũng có thể giúp kiểm soát lượng cholesterol của bạn
  

Nhìn chung, cholesterol cao có thể kiểm soát được. Yêu cầu bác sĩ giúp bạn lập một kế hoạch điều trị mà bạn có thể duy trì. Nó có thể bao gồm thay đổi chế độ ăn uống, thói quen tập thể dục và các thói quen hàng ngày khác của bạn. Nó cũng có thể bao gồm thuốc giảm cholesterol. Bạn càng chủ động trong việc thay đổi lối sống và dùng thuốc theo chỉ định, bạn sẽ có kết quả tốt hơn.