Hang Sơn Đòong nằm trong quần thể hang động Phong Nha - Kẻ Bàng tọa lạc tại xã Sơn Trạch huyện Bố Trạch tỉnh Quảng Bình. Hang Sơn Đòong được Hồ Khanh - một người dân địa phương phát hiện vào năm 1991 và cho đến ngày nay hang được công nhận là hang động lớn nhất thế giới. Hang Sơn Đòong rộng 150 m, cao 200m và chiều dài gần 9 km hang kích thước lớn nhất thế giới có khả năng chứa lọt một tào nhà 40 tầng hay 68 chiếc máy bay Boing777.

Hang Sơn Đoòng có hệ thống nhũ đá và "ngọc trai" hang động khổng lồ nhất thế giới. Trải qua hàng triệu năm dưới tác động của ngoại lực, Sơn Đoòng sở hữu những cột măng đá cao tới 70m. Bên cạnh đó người ta còn khám phá trong hang có 2 Giếng trời, ánh sáng có thể lọt vào trong hang tạo nên những khoảng không gian mờ ảo, một dòng sông ngầm uốn lượn qua những khối thạch nhũ hay cả một khu rừng nhiệt đới tuyệt mĩ. Hang động này cũng được tổng thống Obama nhắc tới về vấn đề bảo vệ môi trường trong chuyến thăm Việt Nam 2016, hay gần đây nhất, sau khi kết thúc 4 ngày chinh phục hang Sơn Đoòng đại sứ Mĩ Ted Osius đã nhận xét: Sơn Đoòng là một trong những nơi tuyệtvời nhất thế giới .

Được mệnh danh là “hoàng cung trong lòng đất”, động Thiên Đường (thuộc huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bỉnh) là một trong những kỳ quan tráng lệ và huyền ảo bậc nhất thế giới. Cửa động nhỏ chỉ vừa 1 người xuống, nằm dưới một lèn đá cao hơn trăm mét trông rất ngoạn mục.

Bước vào trong hang, du khách như lạc vào tiên cảnh dưới trần thế ,khí hậu mát mẻ khác xa cái oi nồng của vùng đất gió lào cát trắng - Quảng Bình. Trần động vút cao, hang rộng thênh thang du khách thỏa sức ngắm nhìn thạch nhũ lung linh được ánh đèn chiếu rọi và tưởng tượng ra vô số các hình thù kì ảo. Nào Cung Thạch Hoa Viên với khối thạch nhũ như tượng đức mẹ đồng trinh tay bế hài đồng; nào Cung Giao Trì là nơi Ngọc Hoàng bàn việc nước với các cận thần, xung quanh là tượng kỳ lân, chim phượng hoàng, hay những cảnh sắc đặc trưng của các vùng miền: đụn rơm, tháp champa, ruộng bậc thang,...

Đặc biệt nơi đây du khách được đi thưởng ngoạn cảnh sắc trên hệ thống cầu thang gỗ dài nhất Đông Nam Á.

Động Thiên Cung nằm trong quần thể hang động Vịnh Hạ Long, là một trong những hang đông được khai thác du lịch đầu tiên của Vịnh Hạ Long. Động Thiên Cung nằm ở phía bắc đảo Đầu Gỗ, cách cảng tàu du lịch 4km về phía nam. Đây là một trong những hang động đẹp nhất ở Hạ Long. Hang rộng gần 10.000m2 có cấu trúc rất phức tạp, gồm nhiều cấp, nhiều ngăn với các trần và bờ vách rất cao, rộng.

Ở đây có vô số các măng đá hình thù kì lạ vì vậy người ta đã hình dung ra cả một huyền thoại về cuộc tình và sự chia tay của Rồng bố, Rồng mẹ đã diễn ra trên vách đá hoặc nghĩ rằng đây là hình ảnh của các mê cung của Hoàng đế Ba Tư trong chuyện Nghìn lẻ một đêm. Ở ngách phía trong hang có một cửa nhỏ thông ra ngoài, từ đây ta có thể nhìn thấy cả một vùng cảnh quan hùng vĩ của một vịnh biển kín bị bao phủ bởi các cánh cung núi.

Hang Đầu Gỗ nằm trên đảo Đầu Gỗ thuộc Vịnh Hạ Long, cách cảng tàu du lịch bãi cháy khoảng 6km. Khác hẳn với các hang động khác hang Đầu Gỗ thu hút khách du lịch bởi vẻ đẹp hoang sơ ,cổ kính nhưng tĩnh mịch. Hang Đầu Gỗ có cửa hang mở rộng, ánh sáng xuyên vào sâu trong hang nên hệ thực vật phát triển đa dạng như các loại rêu, dương xỉ, cây thân gỗ.

Bên trong hang động tự nhiên chia làm ba ngăn với các nhũ đá có hình thù khác nhau: khi thì thân thuộc như hình ảnh đôi gà chọi, con trăn, con rùa, khi lại là bức tranh sơn thủy hữu tình, lúc lại là những măng đá cao vút như muốn vươn tới tận mây xanh. Hang Đầu Gỗ còn gắn liền với câu chuyện lịch sử, nơi đây trước kia chính là nơi binh sĩ nhà Trần giấu các cọc gỗ trước khi mang cắm dưới sông Bạch Đằng trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên Mông.

Trong quần thể hang động thuộc di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long,nếu động Thiên Cung mang vẻ đẹp tráng
lệ hiện đaị, hang Đầu Gỗ mang vẻ đẹp của sự cổ kính trầm mặc thì vẻ đẹp của hang Sửng Sốt khiến người ta ngỡ ngàng, sửng sốt đúng như tên gọi của nó.

Bên trong hang được ngăn bởi các ngách ngăn vô cùng đẹp mắt. Động gồm 2 ngăn chính, ngăn ngoài cao với nhiều khối thạch nhũ rủ xuống, ngăn thứ 2 mở ra rộng thênh thang có vòm hang cong cấu trúc như một nhà hát Opera khổng lồ thời trung cổ. Trong hang bên cạnh những nhũ đá muôn hình vạn kiểu còn có cả một khu vườn thượng uyển đep lung linh với hồ nước trong mát, cây cối chim muông, hoa lá sống động như ở chốn bồng lai tiên cảnh. Chắc chắn khi khám phá hang Sửng Sốt du khách sẽ đi hết từ ngạc nhiên này đén ngạc nhiên khác.

Động Hương Tích nằm ở trung tâm du lịch quốc gia Hương Sơn huyện Mĩ Đức tỉnh Hà Tây, cách Hà Nội 70 km về phía Tây Nam và được mệnh danh là “Nam thiên đệ nhất động" (động đẹp nhất trời Nam). Toàn cảnh động Hương Tích
giống như một cái đầu rồng đang vờn ngọc, hòn thạch nhũ nằm chính giữa động - Đụn Gạo - là lưỡi rồng, những khối thạch nhũ lớn từ trên trần động trổ xuống là răng rồng còn ngọn núi nhỏ tròn xinh từ cửa động nhìn sang là viên ngọc minh
châu.

Sâu trong lòng động ta bắt gặp những hình ảnh gần gũi của hiện thực cuộc sống như:cây vàng, cây bạc, đụn rơm, đụn gạo, lợn mẹ, lợn con hay bầu sữa mẹ đêm ngày nước chảy tí tách. Động Hương Tích gắn liền với tín ngưỡng phật giáo, tương truyền phật Bồ Tát Quan Âm đã cầm tích trượng sang trời Nam trụ trì ở đây vì thế đầu xuân hàng năm có hàng vạn phật tử hành hương về nơi này.

Bích Động - Xuyên Thủy Động được mệnh danh là “Nam thiên đệ nhị động" thuộc quần thể danh thắng Tam Cốc -Bích Động huyện Hoa Lư - tỉnh Ninh Bình .Bích Động - Xuyên Thủy Động là sự kết hợp hài hòa giữa núi non kì vĩ, hang động kì bí và không gian trầm mặc của chốn phật môn.

Tạo hóa đã tạo ra ở nơi này một bức tranh thiên nhiên mang vẻ đẹp thoát tục khó có từ ngữ nào có thể diễn tả: một động khô nằm lưng chừng núi với ngôi chùa cổ mang đậm phong cách Á Đông, một hang động nước đâm xuyên qua lòng núi - Xuyên Thủy Động, một nhánh sông Ngô Đồng uốn lượn theo sườn núi và xa xa là cánh đồng lúa bao la tất cả tạo nên sức lôi cuốn mạnh mẽ của cảnh quan nơi đây.

Hang Địch Lộng được người xưa coi là một trong 3 hang động đẹp chỉ sau Động Hương Tích, Bích Động - Xuyên Thủy Động. Đứng trước cửa hang Địch Lộng, gió thổi khiến ta có cảm giác như tiếng sáo vi vu. Trên vùng núi là quần thể những ngôi chùa có kiến trúc độc đáo, cách chùa chính 105 bậc đá là một hang động đẹp kì vĩ.

Động chia thành 3 vòng: hang thờ phật, hang sáng và hang tối. Trong động có những khối thạch nhũ hình các linh vật như: rồng, lân, voi và đặc biệt là các thạch nhũ này biến đổi màu sắc kì ảo theo ánh sáng. Động mang vẻ đẹp tự nhiên hoang sơ, đứng ở của động phóng tầm mắt ra bên ngoài là cánh đồng lúa mênh mông xanh biếc trải dài phía dưới đẹp như một bức tranh thủy mặc không thể quên được.

Một trong những danh thắng xứ Lạng, động Tam Thanh là một động lớn nằm lưng chừng trong một dãy núi có hình đàn voi phủ phục trên mặt cỏ xanh. Phía vách động còn lưu giữ bài thơ ca ngợi vẻ đẹp động của Ngô Thì Sĩ.

Trong động có những thạch nhũ hình tiên ông, sư tử, voi... lại được ánh sáng từ 2 cửa thông thiên chiếu rọi tạo nên sự lung linh nhưng cũng vô cùng kì bí. Đến đây du khách không chỉ thưởng ngoạn cảnh vật mà còn được hòa mình vào không gian tĩnh mịch, an yên của ngôi chùa Tam Thanh nổi tiếng.

Trong tất cả hang động đã nói ở trên thì có lẽ động Ngườm Ngao là hang động còn nguyên sơ và chưa chịu nhiều tác động của con người nhất. Động Ngườm Ngao thuộc tỉnh Cao Bằng, cách thác Bản Giốc chỉ khoảng 3 km là hang động được hình thành cách đây 300 triệu năm.

Động gồm 3 cửa chính: Ngườm Ngao, Ngườm Lồm, Ngườm Bản Thuôn, phía trên vách đá thiên nhiên đã kiến tạo ra vô số các hình ảnh kì thú như: thác vàng, thác bạc, cột đá cô đơn, con cóc thần hay cây đàn đá... đặc biệt ở đây các thạch nhũ có màu khác hẳn với các hang động khác do đá vôi lẫn nhiều tạp chất. Trong tương lai động Ngườm Ngao hứa hẹn sẽ là điểm du lịch thu hút của Cao Bằng.