Chỉ bằng mấy câu thơ thôi nhưng Nguyễn Du đã vẽ nên trước mắt người đọc bức chân dung Thúy Kiều vừa sắc sảo về trí tuệ, vừa mặn mà về tâm hồn. Thật ngưỡng mộ! Vì ưu ái cho Thúy Kiều nên Nguyễn Du tập trung đặc tả qua đôi mắt, bởi đôi mắt là cửa sổ của tâm hồn. "Làn thu thủy nét xuân sơn". Đôi mắt của Kiều tinh anh, trong trẻo như làn nước mùa thu. Nó long lanh, trong sáng do đó phản chiếu một sức sống tươi trẻ và trí tuệ thông minh khác người. Vẻ đẹp của Kiều là vẻ đẹp đằm thắm có hồn. Điểm thêm cho đôi mắt ấy là hai nét lông mày thanh tú, nhẹ nhàng như dáng núi mùa xuân. Vẻ đẹp của Kiều là vẻ đẹp tuyệt thế giai nhân, lộng lẫy kiêu sa. "Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh" Vẻ đẹp khiến hoa phải ghen với màu thắm của đôi môi và liễu phải hờn về sự bồng bềnh, mềm mại của mái tóc. Với nghệ thuật so sánh, nhân hóa, nói quá nhằm thể hiện vẻ đẹp đầy quyến rũ. Không khỏi không đắm say lòng người?. Vì thế, thiên nhiên phải hờn ghen, đố kị. Và ngầm dự báo tương lai của Kiều sẽ gặp nhiều sóng gió, khổ đau. Đúng là một vẻ đẹp sắc nước hương trời.

So với vẻ đẹp phúc hậu và quý phái của Thúy Vân thì Thúy Kiều càng "sắc sảo mặn mà", "lại là phần hơn". Tác giả đã miêu tả nàng bằng dòng thơ "Làn thu thủy nét xuân sơn cho thấy Kiều có đôi mắt trong như nước mùa thu, đôi lông mày thanh tú như nét núi mùa xuân. Vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành của nàng khiến cho thiên nhiên cũng không sánh được bằng. "Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh" đến thiên nhiên cũng phải ghen tị với nhan sắc hiếm có mà trời ban cho nàng, nàng đẹp tới nỗi hoa cũng phải ghen, liễu cũng phải dỗi hờn. Tuy nhiên câu thơ này cũng cho thấy nàng sẽ có một cuộc đời gặp nhiều trắc trở, sóng gió. Báo hiệu một kiếp người là "tuyệt sắc giai nhân" nhưng lại "hồng nhan bạc mệnh".

Vẻ đẹp của Thuý Kiều được Nguyễn Du tài tình khi sắp xếp sau khi ngợi ca vẻ đẹp của Thuý Vân. Từ “càng” nhấn mạnh vẻ “sắc sảo mặn mà” ở Thuý Kiều hơn hẳn Thuý Vân. Vân là em nhưng được nói đến trước thì ra bởi tác giả muốn lấy Vân làm nền cho vẻ đẹp nổi bật của Kiều. “Sắc sảo” và “mặn mà” đều có tác dụng vừa gợi tả nhan sắc, vừa gợi tả tính cách, tài trí. Nhắc đến nét đẹp của mĩ nhân xưa, ta thường nghĩ đến vẻ liễu yếu đào tơ tha thướt. Bởi vậy, sự "sắc sảo mặn mà" của Thuý Kiều hẳn là điều đặc biệt. Sử dụng hai từ láy đầy sức gợi "sắc sảo", "mặn mà" tác giả như muốn khắc sâu vào tâm trí người đọc vẻ đẹp nổi bật "khác thường" này của người con gái Vương Thuý Kiều. Nhan sắc của nàng được gợi tả bằng các hình ảnh mang tính ước lệ: thu thuỷ, xuân sơn, hoa, liễu. Việc gợi tả vẻ đẹp của đôi mắt “làn thu thuỷ" ý chỉ đôi mắt trong sáng như nước mùa thu, gợi vẻ lanh lợi, sắc sảo hơn người. Nhưng làn nước mùa thu cũng gợi những thoáng buồn u uẩn nên điều đó còn thể hiện một tâm hồn tinh tế, có phần đa mang. Trong câu thơ “Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh”, khác với Thuý Vân, chúng lại như báo trước một cuộc đời giông bão bị ghen ghét, đố kị, vùi dập của nhân vật Thúy Kiều.

Trong đoạn trích "Chị Em Thúy Kiều" của Nguyễn Du, Kiều hiện lên là một người con gái tài sắc vẹn toàn. Vẻ đẹp của Kiều được tác giả sử dụng những hình tượng nghệ thuật ước lệ "thu thủy", "xuân sơn", "hoa", "liễu" để miêu tả mộ tuyệt thế giai nhân. Vẻ đẹp ấy được đặc tả qua đôi mắt, bởi đôi mắt là sự thể hiện phần tinh anh của tâm hồn và trí tuệ. Đó là một đôi mắt biết nói và có sức rung cảm lòng người. Hình ảnh ước lệ "làn thu thủy" là làn nước mùa thu gợi lên thật sống động vẻ đẹp của đôi mắt trong sáng, long lanh và linh hoạt. Còn "nét xuân sơn" có nghĩa là nét núi mùa xuân, tôn lên đôi lông mày thanh tú trên khuôn mặt trẻ trung. Vẻ đẹp của Kiều không chỉ dừng lại ở đó, câu thơ "hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh" cũng là hình ảnh làm nổi bật vẻ đẹp mĩ lệ của Kiều, vẻ đẹp hoàn mĩ và sắc sảo ấy có sức quyến rũ lạ lùng, khiến cho thiên nhiên không thể dễ dàng chịu thua, chịu nhường mà phải nảy sinh lòng ghen ghét, đố kị. Đồng thời, qua chi tiết này, Nguyễn Du cũng ngầm báo hiệu số phận của Kiều sẽ gặp nhiều sóng gió, trắc trở. Không chỉ mang một vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành, Kiều còn là một cô gái thông minh và rất mực tài hoa. Cái tài của Kiều đạt tới mức lí tưởng theo quan niệm thẩm mĩ phong kiến, gồm đủ cả cầm, kì, thi họa. Đặc biệt nhất, tài đàn của nàng đã trở thành sở trường, năng khiếu vượt lên trên mọi người. Ở đây, tác giả đã đặc tả cái tài của Kiều để ngợi ca cái tâm đặc biệt của nàng. Cung đàn "bạc mệnh" mà Kiều tự sáng tác nghe thật da diết, buồn thương, nói lên tiếng lòng của một trái tim đa sầu đa cảm. Như vậy, chỉ bằng mấy câu thơ trong đoạn trích, Nguyễn Du đã không chỉ miêu tả được vẻ đẹp hoàn mĩ và cái tài của Kiều mà còn dự báo trước được tương lai của nhân vật.

Những câu thơ trên tả vẻ đẹp của Thuý Kiều sau khi ngợi ca vẻ đẹp của Thuý Vân. Từ “càng” nhấn mạnh vẻ “sắc sảo mặn mà” ở Thuý Kiều hơn hẳn Thuý Vân. Vân là em nhưng được nói đến trước thì ra bởi tác giả muốn lấy Vân làm nền cho vẻ đẹp nổi bật của Kiều. “Sắc sảo” và “mặn mà” đều có tác dụng vừa gợi tả nhan sắc, vừa gợi tả tính cách, tài trí. Nhắc đến nét đẹp của mĩ nhân xưa, ta thường nghĩ đến vẻ liễu yếu đào tơ tha thướt. Bởi vậy, sự "sắc sảo mặn mà" của Thuý Kiều hẳn là điều đặc biệt. Sử dụng hai từ láy đầy sức gợi "sắc sảo", "mặn mà" tác giả như muốn khắc sâu vào tâm trí người đọc vẻ đẹp nổi bật "khác thường" này của người con gái Vương Thuý Kiều. Nhan sắc của nàng được gợi tả bằng các hình ảnh mang tính ước lệ: thu thuỷ, xuân sơn, hoa, liễu. Việc gợi tả vẻ đẹp của đôi mắt “làn thu thuỷ" ý chỉ đôi mắt trong sáng như nước mùa thu, gợi vẻ lanh lợi, sắc sảo hơn người. Nhưng làn nước mùa thu cũng gợi những thoáng buồn u ẩn nên điều đó còn thể hiện một tâm hồn tinh tế, có phần đa mang. Trong câu thơ “Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh”, khác với Thuý Vân, chúng lại báo trước một cuộc đời giông bão bị ghen ghét, đố kị, vùi dập của nhân vật Thúy Kiều.

Dưới ngòi bút miêu tả bậc thầy của Nguyễn Du thì Kiều hiện là một người con gái có vẻ đẹp khiến thiên nhiên cũng phải ghen tị. Vẻ đẹp của Kiều được tác giả sử dụng những hình tượng nghệ thuật ước lệ "thu thủy", "xuân sơn", hoa, liễu để miêu tả mộ tuyệt thế giai nhân. Vẻ đẹp ấy được đặc tả qua đôi mắt, bởi đôi mắt là sự thể hiện phần tinh anh của tâm hồn và trí tuệ. Đó là một đôi mắt biết nói và có sức rung cảm lòng người. Hình ảnh ước lệ "làn thu thủy" là làn nước mùa thu gợi lên thật sống động vẻ đẹp của đôi mắt trong sáng, long lanh và linh hoạt. Còn "nét xuân sơn" có nghĩa là nét núi mùa xuân, tôn lên đôi lông mày thanh tú trên khuôn mặt trẻ trung. Vẻ đẹp của Kiều không chỉ dừng lại ở đó, câu thơ "hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh" cũng là hình ảnh làm nổi bật vẻ đẹp mĩ lệ của Kiều, vẻ đẹp hoàn mĩ và sắc sảo ấy có sức quyến rũ lạ lùng, khiến cho thiên nhiên không thể dễ dàng chịu thua, chịu nhường mà phải nảy sinh lòng ghen ghét, đố kị. Đồng thời, qua chi tiết này, Nguyễn Du cũng ngầm báo hiệu số phận của Kiều sẽ gặp nhiều sóng gió, trắc trở. Chỉ bằng mấy câu thơ, Nguyễn Du đã cho ta thấy được vẻ đẹp hoàn mĩ của Kiều nhưng cũng đã dự báo trước được tương lai đầy sóng gió và đau khổ.

Trong gia đình nhà họ Vương có hai cô con gái đến tuổi cập kê, cô nào cũng xinh đẹp bội phần. Thúy Vân là em gái, có vẻ đẹp thật phúc hậu: khuôn mặt đầy đặn như vầng trăng đêm rằm, lông mày nở nang cân đối như đôi râu ngài, lời nói đoan trang, nụ cười đẹp như hoa như ngọc, mái tóc dày mượt như mây, nước da trắng ngần như tuyết. Vẻ đẹp của nàng sánh với những gì đẹp đẽ nhất trong thiên nhiên, đến trăng – hoa - tuyết - ngọc cũng phải thua, phải nhường. So với em gái, Thúy Kiều có vẻ đẹp mặn mà hơn và tài sắc vẹn toàn. Đôi mắt Thúy Kiều so sánh với làn nước mùa thu trong sáng, long lanh; vẻ đẹp của đôi lông mày như nét núi yểu điệu mùa xuân; và nhấn mạnh đó là một vẻ đẹp khiến những loài cây hoa đẹp của phải tị nạnh, hờn ghen, một vẻ đẹp khiến nghiêng nước nghiêng thành. Về tài năng, Kiều đều thông thạo. Đó quả là người con gái tuyệt sắc giai nhân và có tài năng thiên bẩm đáng trân trọng.

Nguyễn Du là bậc thầy trong việc sử dụng ngôn ngữ cũng như miêu tả nhân vật. Vẻ đẹp và tài năng của Thuý Kiều đã được ông miêu tả vô cùng chi tiết, đặc sắc ở đoạn trích "Chị em Thuý Kiều". Nguyễn Du đã khéo léo khắc hoạ vẻ đẹp của Thuý Vân trước để làm đòn bẩy miêu tả chi tiết về vẻ đẹp của Kiều. Vậy nên trước hết ta thấy Kiều có một nhan sắc vô cùng tuyệt mỹ. Thông qua bút pháp ước lệ quen thuộc, Nguyễn Du đã sử dụng hình ảnh của thiên nhiên để gợi tả vẻ đẹp của Kiều. Ông không miêu tả cụ thể những đường nét khuôn mặt của Kiều như với Thuý Vân mà Nguyễn Du đã tập trung miêu tả đôi mắt của nàng. Đây là nghệ thuật "điểm nhãn" cho nhân vật. Đôi mắt của Kiều qua lời miêu tả của nhà thơ hiện lên như một hồ nước mùa thu sâu thăm thẳm, trong trẻo, tĩnh lặng, đôi lông mày mềm mại như dáng núi mùa xuân. Vẻ đẹp của Kiều khiến cho tạo hoá, thiên nhiên phải "ghen", phải "hờn". Nhà thơ đã sử dụng biện pháp nhân hoá "hoa, liễu" ở đây biết "ghen, hờn" cùng với đó là thành ngữ để chỉ những vẻ đẹp làm khuynh đảo quốc gia "nghiêng nước nghiêng thành"để gợi tả vẻ đẹp của Kiều. Nhưng vẻ đẹp đó của nàng lại là những tín hiệu không lành, nó dự báo cuộc đời hồng nhan đầy truân chuyên mà Kiều sẽ phải trải qua. Không chỉ có nhan sắc "chim sa cá lặn", Kiều còn có tài năng vượt trội hơn người: "Thông minh vốn sẵn tính trời/ Pha nghề thi hoạ đủ mùi ca ngâm". Những tiểu thư trong xã hội phong kiến chỉ cần biết đủ về cầm kỳ thi hoạ đã xứng danh là tài nữ trong thiên hạ. Nhưng với Kiều, nàng không chỉ biết mà còn vô cùng tài năng, vô cùng xuất sắc, đặc biệt là tài đàn và soạn nhạc. Cùng với đó, nàng còn có sự thông minh thiên phú. Nàng không chỉ thuộc "làu bậc ngũ âm" trong nhạc cổ mà còn chơi được cả loại đàn tỳ bà của người Hồ - vốn là loại đàn vô cùng khó học. Khúc nhạc "Bạc mệnh" mà nàng soạn ra khiến cho ai nghe cũng đều phải rơi lệ, sầu thương "não nhân". Những điều đó đã gợi lên một trái tim đa sầu đa cảm, gợi lên một số kiếp bi kịch, éo le bởi như Nguyễn Du đã từng nói: "Chữ tài liền với chữ tai một vần". Tóm lại vẻ đẹp nhan sắc và tài năng của Kiều đều tuyệt mỹ hơn người, vượt qua cả những khuôn khổ thông thường của tạo hoá. Nó là dự cảm cho số phận của một con người tài hoa nhưng bạc mệnh. Nguyễn Du đã sử dụng rất khéo léo nghệ thuật ước lệ, điểm nhãn cùng với các biện pháp như so sánh, nhân hoá, đòn bẩy để miêu tả vẻ đẹp và tài năng vô cùng tuyệt mỹ của Kiều. Qua đó ta cũng thấy được cảm hứng ca ngợi những vẻ đẹp và tài năng của con người - một trong những giá trị nhân đạo sâu sắc mà Nguyễn Du thể hiện.