Lễ Giáng Sinh, còn được gọi là lễ Thiên Chúa giáng sinh, Noel hay Christmas là có nguồn gốc là một ngày lễ kỷ niệm Chúa Giêsu sinh ra đời. Theo phần lớn các tín hữu Kitô giáo, Chúa Giêsu được sinh tại Bethlehem (Bêlem) thuộc xứ Judea (Giuđêa) (ngày nay là 1 thành phố của Palestine), lúc bấy giờ thuộc Đế quốc La Mã, khoảng giữa năm 7 TCN và năm 2.

Ngày lễ được cử hành chính thức vào ngày 25 tháng 12 nhưng thường được mừng từ tối ngày 24 tháng 12 bởi theo lịch Do Thái, thời điểm tính bắt đầu một ngày là lúc hoàng hôn chứ không phải nửa đêm. Lễ chính thức ngày 25 tháng 12 được gọi là "lễ chính ngày", còn lễ đêm 24 tháng 12 gọi là "lễ vọng" và thường thu hút nhiều người tham dự hơn. Nhiều giáo hội Chính thống giáo Đông phương như ở Nga, Gruzia vẫn sử dụng lịch Julius để định ngày này, cho nên lễ Giáng sinh của họ ứng với ngày 7 tháng 1 theo lịch Gregorius. Theo lịch phụng vụ Công giáo, trước lễ Giáng Sinh là 4 tuần Mùa Vọng, và sau lễ Giáng Sinh là Mùa Giáng sinh ("12 ngày mùa Giáng Sinh").

Noel (phiên âm tiếng Việt: Nô-en hoặc No-en), từ tiếng Pháp Noël, dạng cổ hơn là Naël, có gốc từ tiếng Latinh nātālis (diēs) có nghĩa là "(ngày) sinh".Cũng có ý kiến cho rằng tên gọi Noel xuất phát từ danh hiệu Emmanuel, tiếng Hebrew nghĩa là "Thiên Chúa ở cùng chúng ta", được chép trong sách Phúc âm Matthêu.

Trong tiếng Anh, ngày lễ này được gọi phổ biến là Christmas. Chữ Christ là tước hiệu của Chúa Giêsu, còn chữ Mas nghĩa là thánh lễ. Do đó Christmas theo nghĩa chiết tự là "(ngày) lễ của Đức Kitô". Chữ Christbắt nguồn và được viết trong tiếng Hy Lạp là Χριστός (Khristós, phiên âm Việt là "Ki-tô" hoặc "Cơ-đốc", có nghĩa là Đấng được xức dầu), mở đầu bằng chữ cái "Χ" (Chi) nên Christmas còn được viết tắt là Xmas.

1. Vòng lá mùa Vọng:

Vòng lá mùa Vọng là vòng tròn kết bằng cành lá xanh thường được đặt trên bàn hay treo lên cao để mọi người trông thấy, trong 4 tuần Mùa Vọng. Cây xanh thường được trang hoàng trong các bữa tiệc của dịp Đông chí - dấu hiệu của mùa đông sắp kết thúc. Trên vòng lá đặt 4 cây nến. Tục lệ này khởi xướng bởi các tín hữu Lutheran ở Đức vào năm 1839 với 24 cây nến gồm 20 nến đỏ và 4 nến trắng, cứ mỗi ngày gần Giáng sinh được đốt thêm một cây nến.

Vòng lá có hình tròn nói lên tính cách sự sống vĩnh hằng và tình yêu thương vô tận của Thiên Chúa. Màu xanh lá nói lên hy vọng rằng Đấng Cứu Thế sẽ đến cứu con người. 4 cây nến bao gồm ba cây màu tím - màu của Mùa Vọng, cây thứ 4 là màu hồng, là màu của Chúa Nhật thứ Ba mùa Vọng, hay còn gọi là Chúa Nhật Vui mừng (Gaudete Sunday). Hoặc 4 cây nến đỏ, cứ mỗi tuần mùa Vọng đốt 1 cây nến.Ngoài ra, tại phương Tây, thường có một lịch mùa Vọng là một lịch đặc biệt được sử dụng để đếm hoặc kỷ niệm những ngày chờ đợi đến lễ Giáng sinh.

2. Hang đá:

Vào mùa Giáng sinh, một máng cỏ được đặt trong hang đá (có thể làm bằng gỗ, giấy), được dựng lên trong nhà hay ngoài trời, với các hình tượng Chúa Giê-su, Mẹ Maria, Thánh Giu-se, xung quanh là các thiên sứ, mục đồng cùng các gia súc như bò, lừa để kể lại sự tích Chúa ra đời trong máng cỏ. Bên trên thường có gắn một ngôi sao, biểu trưng cho ngôi sao đã dẫn đường cho các nhà chiêm tinh đến diện kiến Chúa Giáng sinh.

3. Cây thông:

Vào thế kỷ thứ VIII, thánh Boniface, một thầy tu người Anh, trên đường hành hương, ông tình cờ bắt gặp một nhóm những kẻ không thờ thiên chúa sùng bái đang tập trung quanh một cây sồi lớn, dùng một đứa trẻ để tế thần. Để dừng buổi tế thần và cứu đứa trẻ, Boniface đã hạ gục cây sồi chỉ bằng một quả đấm. Tại nơi đó đã mọc lên một cây thông nhỏ. Vị thánh nói với những kẻ không thờ thiên chúa rằng cây thông nhỏ là cây của sự sống và nó tượng trưng cho cuộc sống vĩnh hằng của Chua cứu thế.

4. Thiệp Giáng sinh:
Bắt nguồn từ năm 1843 khi ông Henry Cole (1808 - 1882), một thương gia giàu có nước Anh, đã nhờ John Callcott Horsley (1817 - 1903), một họa sĩ ở Luân Đôn, thiết kế một tấm thiệp thật đẹp để tặng bạn bè. Vào Noel năm đó, Horsley trình làng tấm thiệp đầu tiên trên thế giới và sau đó nó đã in ra 1000 bản. Thiệp Giáng sinh nhanh chóng bùng phát và trở thành mốt thịnh hành ở Anh trong suốt 10 năm kể từ khi Chính phủ Anh thông qua đạo luật năm 1846 cho phép bất kỳ người dân nào gửi thư đến bất kỳ nơi nào với giá rẻ. Không lâu sau, trào lưu này du nhập sang Đức và tới 30 năm sau người Mỹ mới chấp nhận nó.

5. Quà Giáng sinh trong bít tất:

Những món quà biểu lộ tình yêu của mọi người với gia đình và bè bạn. Đối với một số người, những món quà Giáng sinh còn có một ý nghĩa tín ngưỡng sâu sắc. Đó là lễ kỷ niệm ngày sinh của Chúa Giê-su, món quà mà Thiên Chúa đã ban tặng cho con người.Khi Chúa Giê-su cất tiếng khóc chào đời tại Bethlenhem trong một cái máng cỏ, ba nhà thông thái (hay nhà chiêm tinh, theo truyền thống cũng là ba vị vua) từ phương Đông đã đến để bày tỏ sự thành kính của mình.

Họ mang đến ba món quà quý giá, đó là vàng,nhũ hương và mộc dược. Vàng có ý nói Chúa Giêsu là vua, nhũ hương để tuyên xưng Giêsu là Thiên Chúa và mộc dược tiên báo cuộc khổ nạn và sự chết của Chúa Giêsu để cứu chuộc nhân loại.Ba vị vua rất giàu có nhưng những người dân nghèo hầu như chẳng có tài sản cũng mang đến bất cứ những gì họ có thể để tỏ lòng thành kính với Chúa Hài đồng.

Những người chăn cừu tặng Giêsu hoa quả và những món đồ chơi nhỏ do chính họ tạo ra.Theo truyền thuyết xưa, Ông già Noel thường cưỡi xe tuần lộc trên trời, đến nhà có cây thông Giáng sinh và leo qua ống khói để đem đến những món quà cho các em nhỏ đang ngủ và thường để quà trong những chiếc bít tất (vớ).Ngoài ra, ngày nay ở Việt Nam thì Giáng sinh cũng là dịp để các bạn trẻ có cơ hội gửi cho nhau những món quà, những bó hoa tươi và lời chúc tốt đẹp đến người thân và bạn bè.

6. Chợ Giáng sinh:
Chợ Giáng sinh là một chợ đường phố kiểu truyền thống được tổ chức vào dịp Giáng sinh (thường bắt đầu khoảng 1 tháng trước Lễ Giáng sinh) có nguồn gốc tại vùng đất ngày nay là nước Đức và Đông Bắc nước Pháp. Bắt đầu xuất hiện từ cuối thời Thời kỳ Trung Cổ (khoảng Thế kỷ 14), cho đến nay chợ Giáng sinh vẫn là nét văn hóa truyền thống đặc sắc của Đức, Áo và Đông bắc Pháp trong dịp Giáng sinh cũng như được phổ biến đến nhiều quốc gia khác trên thế giới.

Đa số người đều biết về sự hung dữ vị thần huyền thoại Bắc Âu Thiên Chúa, Odin, nhưng không nhiều người biết rằng ông già Noel là nhân vật thần thoại có ảnh hưởng lớn nhất về truyền cảm hứng cho sự ra đời của Santa Claus. Theo Pagan huyền thoại, Odin là nhà lãnh đạo của Wild Hunt mỗi lễ Yule - dịp tương đương của Giáng sinh cho Đức Pagan Tribes - và ông sẽ đi xe ngựa tám chân của mình là Sleipnir. Sleipnir có thể thực hiện khoảng cách dài trong một thời gian rất ngắn thời gian, giống như xe trượt tuyết và tuần lộc của ông già Noel.

Theo truyền thống đó, trẻ em sẽ để bốt của mình với cà rốt, rơm và đường, và đặt chúng gần ống khói cho ngựa bay của Odin để ăn trong khi nghỉ ngơi. Odin sau đó sẽ trở lại với lợi và khen thưởng những trẻ em cho lòng tốt của họ bằng cách để lại quà tặng, đồ chơi, bánh kẹo trong giày.

Chúng ta đã quen thuộc với hình ảnh với chiếc mũi đỏ của tuần lộc khi Giáng sinh đang đến nhưng có bất kỳ giải thích cho nó? Tạp chí Y học Anh đã lấy mẫu nước nhầy từ mũi của năm con người và hai con tuần lộc, tất cả những người sống ở những nơi rất lạnh, giống như Rudolph.

Các kết quả nghiên cứu khoa học này đã kết luận rằng cái mũi đỏ Rudolf là một kết quả của nhiệt độ cực thấp, phải đối mặt trong khi bay trong đêm lạnh giá, cùng với sự mệt mỏi quá mức từ làm việc quá sức trong thời gian Giáng sinh. Lý do khoa học này hoàn toàn giải thích mũi đỏ Rudolph.

Việc tặng quà Giáng sinh, với người Công giáo còn có ý nghĩa sâu sắc. Chúa Jesus đã chịu đóng đinh lên cây thập tự giá và hy sinh cho nhân loại. Và việc tặng quà cho nhau trong ngày lễ Giáng Sinh mang ý nghĩa nhằm gợi nhớ về những món quà các Nhà thông thái đã trao tặng Chúa: Nhũ hương, Vàng và Mộc dược. Các nhà Hiền sĩ đến thăm Chúa. Vàng: Tượng trưng cho Vua và các người theo đạo Thiên chúa tin rằng Chúa chính là Vua của các vị vua.

Do đó, việc tặng quà ngày nay được coi như hành động mô phỏng việc bạn làm cử chỉ hy sinh nhỏ cho người khác, không kỳ vọng được đáp trả. Với người theo tôn giáo này, tặng quà Giáng sinh cũng là cách bày tỏ tình cảm yêu mến giữa những người thân với nhau.

Những cây kẹo có hình dáng cây gậy lạ mắt, đan xen hai màu trắng và đỏ, với hương vị bạc hà truyền thống vô cùng quen thuộc chắc hẳn đã không còn là một hình ảnh xa lạ đối với toàn bộ trẻ em trên thế giới. Và cứ thế, những cây kẹo đặc biệt này đã trở thành một trong những biểu tượng không thể thiếu khi đến lễ Giáng Sinh, mỗi khi nhìn thấy kẹo cây gậy là nhớ ra sắp tới kỳ nghỉ lễ lớn nhất trong năm. Nhưng nguồn gốc của cây gậy kẹo đặc biệt này đến từ đâu?

Theo truyền thuyết, vào những năm 1800, một người thợ làm bánh kẹo của Ấn Độ muốn biểu đạt ý nghĩa của lễ Giáng sinh qua những chiếc kẹo. Qua cây gậy kẹo của mình, ông thể hiện tình yêu và sự hy sinh của Đức Chúa. Màu trắng tượng trưng cho sự tinh khiết, trong trắng của Đức Chúa. 3 sọc nhỏ tượng trưng cho những đau đớn Ðức Chúa phải chịu trước khi ngài chết và biểu hiện 3 ngôi thiêng liêng của Chúa (sự hợp nhất của Cha, Con và Thánh thần). Lật ngược cây kẹo, đó là chữ "J", tên chúa Jesus.

Vào mỗi mùa Giáng sinh đến, mọi người đều bắt đầu trao nhau những tấm thiệp nhỏ xinh cùng vô vàn lời chúc, lời yêu thương ý nghĩa nhất. Nhưng có bao giờ bạn thắc mắc về nguồn gốc ra đời của những tấm thiệp đặc biệt này chưa?

Thật ra, thiệp Giáng sinh bắt nguồn từ nước Anh vào năm 1843, khi ông Henry Cole (1808-1882, thương gia giàu có nước Anh) nhờ John Callcott Horsley (1817-1903, họa sĩ ở London) thiết kế một tấm thiệp thật đẹp để tặng người thân, bạn bè. Không lâu sau, dưới sự phát triển của hệ thống bưu điện, những tấm thiệp này càng trở nên phổ biến hơn nữa và trở thành một xu hướng thịnh hành tại nước Anh trong suốt 10 năm sau đó. Qua một thời gian sau, những tấm thiệp ý nghĩa này còn trở thành một trào lưu du nhập sang Đức. Thế nhưng phải mất đến 30 năm sau, người Mỹ mới tiếp nhận trào lưu này.

Ngôi sao 5 cánh thường xuất hiện rưc rỡ đủ màu sắc trong mùa Giáng sinh. Một ngôi sao to lớn được treo ở chỗ cao nhất của tháp chuông nhà thờ. Từ đó căng giấy ra bốn phía, có nhiều ngôi sao nhỏ, treo đèn lồng và kết hoa rất đẹp mắt. Ngôi sao trong lễ Giáng sinh có ý nghĩa đặc biệt, theo tương truyền lúc Chúa vừa chào đời thì xuất hiện một ngôi sao rực rỡ. Ánh sáng tỏa ra mấy trăm dặm còn nhìn thấy.

Từ các vùng phía đông xa xôi nay thuộc lãnh thổ Iran va Syria, có 3 vị vua được mặc khải tin rằng cứ lần theo ánh sáng ngôi sao tìm tới chắc chắn sẽ gặp phép lạ gọi là lễ ba vua. Từ đó, 3 vị tìm theo sự dẫn đường của ánh sáng để đến được thành Bethelem nơi Chúa đã ra đời. Ba vị này thân quỳ trước mặt Chúa, dâng lên Chúa các vật phẩm trầm hương và vàng bạc châu báu.

Ngôi sao trở thành biểu tượng ý nghĩa trong mùa Giáng sinh và được treo chỗ sang trọng nhất ở các giáo đường, cơ sở tôn giáo trong đem Giáng sinh để nhớ đến sự tích trên. Do ý nghĩa ngôi sao còn tượng trưng cho phép lạ của Thượng đế.

Trước đây, khi muốn trang trí cây thông Noel, người ta chỉ đơn giản cắm những cây nến lên nhành cây thông để căn nhà của mình mang bầu không khí Noel hơn, nhưng việc này cũng gặp khá nhiều khó khăn và bất cập bởi không ai dám đốt nến sớm trước đêm Giáng sinh vì sợ hoả hoạn. Sau này, mãi đến thế kỷ 17, việc treo đèn trên cây thông mới dần trở nên phổ biến.

Vào năm 1882, khi kỹ sư Edward Johnson - một trợ lý của nhà phát minh lỗi lạc người Mỹ Thomas Edison, đã nghĩ ra cách nối 80 chiếc bóng đèn điện các màu trắng, xanh và đỏ với nhau, sau đó quấn quanh một cái cây. Và cứ thế, Johnson lần đầu tiên tạo ra những bóng đèn điện trang trí Giáng sinh để sử dụng nhà riêng ở New York. Dù sau này có rất nhiều phát minh mang tính đột phá, những bóng đèn nhấp nháy nhiều màu này vẫn đủ để Johnson ghi tên mình vào danh sách dài các phát minh vĩ đại của nước Mỹ.