Khu du lịch sinh thái Tràng An là một quần thể danh lam - thắng cảnh được ví như một "vịnh Hạ Long trên cạn" với nhiều hang động, núi non, thung nước, rừng cây và các di tích lịch sử nằm xen kẽ nhau. Vào tháng 06/ 2014, khu du lịch sinh thái Tràng An đã vinh dự được UNESCO công nhận là di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới.

Tràng an là một khu du lịch sinh thái nổi tiếng của tỉnh Ninh Bình, nằm trên địa phận thành phố Ninh Bình và 3 huyện Hoa Lư, Nho Quan, Gia Viễn. Với diện tích trải rộng hơn 2000 ha, quần thể danh thắng Tràng An được tạo nên bởi các dải núi đá vôi, các hang động kỳ ảo và những thung lũng, sông ngòi hòa quyện vào nhau, cùng với hàng chục di tích lịch sử - văn hóa bao gồm đền thờ, chùa chiền, miếu mạo, tạo nên một không gian huyền ảo, trữ tình hiếm thấy.

Không giống như ở Tam Cốc, Tràng An có thể tạo thành hành trình xuyên thủy khép kín mà không phải quay ngược lại. Các hang động ở đây lớn, dài và được những tác động của tự nhiên không ngừng biến đổi rất kỳ ảo. Quần thể hang động này được ví như một trận đồ bát quái. Các dãy núi, thung nước và hang động tạo thành một thế trận liên hoàn vào được mà không ra được nếu không phải là người am hiểu địa hình sở tại.

Tràng An có hệ thống núi đá vôi và hang động tự nhiên hết sức đa dạng. Dưới chân các núi đá vôi, nhiều nơi còn có các hàm ếch, là dấu tích của biển. Chính vì vậy vùng núi đá vôi Hoa Lư – Ninh Bình còn được gọi là “Hạ Long trên cạn”. Đặc điểm này tạo cảnh quan nhiều dãy núi đá vôi thấp trùng điệp bao quanh các thung lũng là những hồ nước nối tiếp nhau, vừa hùng vĩ vừa nên thơ.

Kinh đô Hoa Lư xưa rộng khoảng 300 ha, gồm Thành Ngoại, Thành Nội và Thành Nam, được bao quanh bởi hàng loạt núi đá vòng cung, cảnh quan hùng vĩ, khoảng trống giữa các sườn núi được xây kín bằng đất ken gạch, chân thành có gạch bó, đắp cao từ 8 - 10 mét. Thành Ngoại rộng khoảng 140 ha thuộc địa phận thôn Yên Thành, xã Trường Yên. Ðây là cung điện chính mà khu vực đền Ðinh, đền Lê là trung tâm và cũng chính là nơi vua Ðinh Tiên Hoàng cắm cờ dựng nước. Trước cung điện có núi Mã Yên tương truyền vua Ðinh đã lấy nơi này làm án.

Tại đây người ta đã tìm thấy di tích nền cung điện cũ cùng một số gốm sứ cổ. Những hiện vật quý này được lưu giữ tại phòng bảo tàng phía trái khu đền. Khu di tích Hoa Lư còn có một số ngôi chùa khá đẹp như: chùa Ngân Xuyên (gần chân núi Mã Yên), chùa Nhất Trụ (cách đền vua Lê khoảng 200 mét) thu hút được nhiều du khách đến dâng hương, vãn cảnh.

Chùa Bái Đính là một danh thắng tâm linh nằm trong quần thể khu du lịch sinh thái Bái Đính – Tràng An với bề dày lịch sử hơn 1000 năm tuổi gắn với vùng đất của nhiều triều đại phong kiến từ nhà Đinh, nhà Tiền Lê đến nhà Lý.

Chùa Bái Đính là một quần thể chùa chiền nằm trên núi Bái Đính ở xã Gia Sinh, huyện Gia Viên, cách cố đô Hoa Lư 5km về phía Tây Bắc, cách thành phố Ninh Bình 12km. Chùa Bái Đính có khuôn viên rộng 539 ha bao gồm 27 ha khu chùa Bái Đính cổ, 80 ha khu chùa Bái Đính mới. Nơi đây hàng năm vinh dự chào đón hàng vạn phật tử về hành hương.

Nhìn tổng thể kiến trúc Bái Đính như một nét quy chuẩn cho kiến trúc chùa cổ ở Việt Nam, đặc biệt khu chùa mới xây dựng có những công trình đồ sộ. Mái chùa chính điện vô cùng đẹp gồm 3 tầng 12 mái cong hình đầu đao, lợp mái ngói hình mũi hài truyền thống. Bậc thêm trang trí rồng đá kiểu dáng thời Lý, sân đá rộng nhìn thẳng xuống giếng ngọc.

Xung quanh hành lang tượng la hán chạy dài bao lấy khuôn viên ngôi chùa, trong chùa còn có các khu vườn nhỏ trồng cây xanh, loại cây được chùa trồng nhiều nhất là cây bồ đề được triết từ các ngôi chùa bên Ấn Độ. Không gian chùa Bái Đính vô cùng thanh tịnh thoáng mát, nơi lý tưởng cho những chư tôn tăng ni phật tử đến chiêm bái và tu tập.

Với kiến trúc độc đáo và lịch sử lâu đời, Chùa Bái Đính đã trở thành điểm du lịch sinh thái, tâm linh nổi tiếng ở miền Bắc nói chung và Ninh Bình nói riêng. Đã có 8 kỉ lục Việt Nam cũng như Châu Á được ghi nhận ở chùa Bái Đính như Chuông đồng lớn nhất Việt Nam, tượng Phật Thích Ca cao nhất nặng nhất châu Á, bộ tượng Tam thế bằng đồng dát vàng lớn nhất Việt Nam, tượng Phật Di Lặc bằng đồng lớn nhất Đông Nam Á, chùa có hành lang La Hán lớn nhất Việt Nam, chùa có nhiều cây bồ đề nhất Việt Nam…

Khu du lịch Tam Cốc - Bích Động hiện có diện tích tự nhiên là 350,3 ha, nằm cách quốc lộ 1A 2 km, cách thành phố Ninh Bình 7 km, chủ yếu khu vực nằm trên xã Ninh Hải (Hoa Lư). Cũng giống như Tràng An, để đi tham quan Tam Cốc, du khách phải đi bằng thuyền, xuôi theo dòng sông Ngô Đồng thơ mộng, nước trong vắt tới đấy để chiêm ngưỡng lần lượt 3 hang. Khung cảnh Tam Cốc nổi bật bởi sự kết hợp hài hòa của đá và nước. Các ngọn núi với ở đây mang những hình thù đa dạng, nối tiếp nhau, ngọn này đến ngọn khác.

Tam Cốc, có nghĩa là "ba hang", gồm hang Cả, hang Hai và hang Ba. Cả ba hang đều được tạo thành bởi dòng sông Ngô Đồng đâm xuyên qua núi. Tam Cốc là tuyến du thuyền được khai thác đầu tiên ở khu du lịch Tam Cốc - Bích Động.

Bạn có thể đến chùa Bích Động, là một ngôi chùa cổ gắn với núi đá mang đậm phong cách Á Đông. Chùa được dựng từ đầu đời nhà Hậu Lê. Trong chùa có quả chuông lớn đúc từ thời vua Lê Thái Tổ, mộ tháp các vị hòa thượng có công xây dựng chùa. Thời Lê Hiển Tông chùa được trùng tu mở rộng thêm, bao gồm Chùa Hạ, Chùa Trung, Chùa Thượng, trải ra trên ba tầng núi.

Khu du lịch sinh thái Thung Nham là một trong những tuyến điểm du lịch thuộc vùng lõi của quần thể di sản thế giới Tràng An. Khu du lịch được điều hành bởi Công ty CP DVTM & Du lịch Doanh Sinh. Vùng du lịch này nằm trong thung đồi Hải Nham với điểm nhấn chính là vườn Chim tự nhiên và các điểm du lịch hang động tiêu biểu như: động Vái Giời, động Tiên Cá, động Thủy Cung, hang Bụt,...

Điểm ấn tượng đầu tiên với du khách khi vừa đặt chân đến Thung Nham là một vùng non nước mây trời hòa quyện. Thung Nham được bao bọc bởi những dãy núi đá vôi phủ một màu xanh ngắt của dải rừng nhiệt đới. Vào những ngày thu này, lớp sương mù bao phủ khi mặt trời chưa tỏa nắng mang đến Thung Nham một vẻ đẹp huyền ảo như cõi bồng lai.

Đến với Khu du lịch sinh thái tổng hợp Thung Nham du khách có thể tổ chức bơi thuyền truyền thống, thuyền thiên nga, thuyền buồm… cùng với du lịch ăn nghỉ trên hồ ngắm cảnh, du lịch leo núi, thăm rừng sinh thái, thăm hang động, thăm miệt vườn, thăm rừng nguyên sinh.

Có lẽ nét đặc trưng khi du lịch Ninh Bình là khung cảnh yên bình của từng đoàn thuyền lững lờ chở khách tham quan. Và Thung Nham cũng không nằm ngoài bức tranh chung ấy. Trên làn nước biếc bao quanh chân núi đá vôi, chiếc thuyền nan sẽ đưa bạn dạo chơi ở xứ sở của các loài chim.

Nhà thờ chính tòa Phát Diệm (thường gọi là Nhà thờ đá Phát Diệm) là một quần thể nhà thờ Công giáo rộng khoảng 22 ha, nằm tại thị trấn Phát Diệm, huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình, cách Hà Nội khoảng 120 km về hướng Nam.

Hiện nay, tỉnh Ninh Bình và các nhà nghiên cứu Nhật Bản đang hoàn thiện hồ sơ về kiến trúc nhà thờ Phát Diệm để đề nghị UNESCO công nhận nhà thờ Phát Diệm là di sản văn hóa thế giới. Nhà thờ đá Phát Diệm được báo chí đánh giá là một trong những nhà thờ đẹp nhất Việt Nam, được ví như "kinh đô công giáo" của Việt Nam.

Đây là một công trình lớn, là nhà thờ chính tòa của giáo phận Phát Diệm rộng lớn ở phía bắc Việt Nam. Nhà thờ được xây dựng toàn bằng đá và gỗ. Nhà thờ Phát Diệm được khởi công vào năm 1875 và đến năm 1898 thì cơ bản hoàn thành. Nét độc đáo của công trình này ở chỗ: mặc dù là nhà thờ Công giáo nhưng được mô phỏng theo những nét kiến trúc đình chùa truyền thống của Việt Nam. Quần thể kiến trúc này được chủ trì xây dựng dần dần bởi linh mục Phêrô Trần Lục (còn gọi là cụ Sáu) - linh mục ở giáo phận Phát Diệm từ năm 1865) và các giáo dân Công giáo trong hơn 30 năm.

Trải qua hơn 100 năm tồn tại, dù chịu nhiều tác động từ thiên tai, chiến tranh, nhưng công trình vẫn khá vững chãi và được giữ gìn nguyên trạng cho đến ngày nay. Quần thể kiến trúc nhà thờ Phát Diệm đã được xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia năm 1988. Tỉnh Ninh Bình và các cơ quan liên quan đang hoàn thiện hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận nhà thờ Phát Diệm là di sản văn hóa thế giới.

Vườn quốc gia Cúc Phương có diện tích là 25.000ha và cũng là rừng quốc gia đầu tiên của Việt Nam. Đặc trưng của Cúc Phương là rừng mưa nhiệt đới, xanh quanh năm cùng quần hệ động thực vật vô cùng phong phú và đa dạng. Có không ít loài động thực vật có nguy cơ tuyệt chủng cao đã được phát hiện và bảo tồn tại đây, trong đó nổi bật là loài voọc mông đen trắng được xem là biểu tượng của rừng Cúc Phương.

Thời điểm thích hợp nhất để đến vườn quốc gia Cúc Phương là vào mùa khô (từ tháng 12 đến tháng 5), lúc này thời tiết trong rừng rất mát mẻ. Đặc biệt đến với vườn quốc gia Cúc Phương vào tháng 5 là thời điểm bướm ở rừng Cúc Phương nở rộ nhất. Với số lượng cá thể có thể lên tới hàng triệu con cùng đua nhau khoe sắc ngợp trời, khiến cho nơi đây giống như một “rừng bươm bướm” tuyệt đẹp như trong chốn thần tiên.

Vườn quốc gia này có hệ động thực vật phong phú đa dạng mang đặc trưng rừng mưa nhiệt đới. Nhiều loài động thực vật có nguy cơ tuyệt chủng cao được phát hiện và bảo tồn tại đây. Đây cũng là vườn quốc gia đầu tiên tại Việt Nam. VQG Cúc Phương là một địa điểm du lịch nổi tiếng về sinh thái, môi trường. Cúc Phương thu hút khoảng vài trăm nghìn lượt khách hàng năm. Du khách đến đây để khám phá hệ động thực vật phong phú, chiêm ngưỡng cảnh quan thiên nhiên đẹp, tham gia các chương trình du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, lửa trại, mạo hiểm, nghiên cứu và văn hóa lịch sử.

Với nhiều giá trị về cảnh quan thiên nhiên, sự đa dạng về hệ sinh thái, các giá trị văn hóa, lịch sử nên từ lâu Cúc Phương đã trở thành điểm du lịch sinh thái nổi tiếng và hấp dẫn.

Hang Múa nằm dưới chân núi Múa, là một địa điểm du lịch thuộc quần thể du lịch của thôn Khê Đầu Hạ, xã Ninh Xuân. Mặc dù không nổi tiếng như nhiều danh thắng khác ở Ninh Bình, thế nhưng hang Múa lại chiếm được rất nhiều tình cảm của du khách bởi cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp cũng như không gian ở đây không chen lấn, xô bồ.

Hang Múa không ấn tượng bởi sự kỳ bí như các hang động khác mà chính là ở khung cảnh thiên nhiên đầy tuyệt đẹp, đứng từ đỉnh núi Múa bạn sẽ có thể ngắm trọn vẻ đẹp của những cánh đồng lúa chín trải dài bạt ngàn nơi Tam Cốc. Từ dưới chân núi có thể thấy rõ những bậc thang nối dài lên đỉnh núi trông như Vạn lý trường thành thu nhỏ.

Bạn nên đi đến Ninh Bình đặc biệt là Hang Múa vào mùa lúa chín là đẹp nhất, cũng là lúc chuyển giao giữa tháng 5 cho đến tháng 6. Đây cũng là lúc mà Ninh Bình có kiểu thời tiết khá là đẹp, nắng chang hòa thời tiết cũng mát mẻ, thích hợp để leo núi cũng như là thưởng ngoạn cảnh đẹp.

Một khu du lịch sinh thái non nước hữu tình, mây trời thơ mộng nổi tiếng không kém danh thắng Tam Cốc – Bích Động chính là Đầm Vân Long. Đầm Vân Long có diện tích 3000 ha, là khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước lớn nhất đồng bằng Bắc Bộ. Đầm Vân Long sở hữu non nước hữu tình, mây trời thơ mộng, là khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước lớn nhất đồng bằng Bắc Bộ.

Khi đi thuyền trên đầm, du khách sẽ được tận mắt thấy mặt nước phẳng như một tấm gương khổng lồ, lý do nơi đây được gọi là "vịnh không sóng". Xuôi theo chiếc tuyền nhỏ, quanh bạn là khu đầm lầy mênh mông nước, các loại chim, vooc và những khối núi đá vôi mang hình dáng đúng với tên gọi như núi Mèo Cào, núi Mâm Xôi, núi Hòm sách, núi Cô Tiên… Và bạn cũng có thể khám phá các hang động độc đáo với những khối thạch nhũ đa hình hài. Những dãy núi đá vôi, hang động mang nhiều hình thù khác nhau, là nơi trú ngụ của không ít các loài động vật.

Với hệ sinh thái, thảm thực vật đa dạng, đầm Vân Long Ninh Bình luôn là một điểm đến lý tưởng vào mọi thời điểm nào trong năm. Tuy nhiên, kinh nghiệm du lịch Ninh Bình cho biết, nếu các bạn muốn chiêm ngưỡng mùa sen thì nhớ đi vào mùa hè, từ tháng 5 đến tháng 6. Không gian phủ một sắc hồng, chắc chắn bạn sẽ có bộ hình “sống ảo” rất xinh.

Là di tích quốc gia nằm trong quần thể di tích quốc gia Hoa Lư, động Am Tiên chính là điểm đến mà du khách không thể bỏ qua nếu như muốn tận hưởng khung cảnh thiên nhiên thanh bình và thơ mộng. Bởi vẻ đẹp hoang sơ tách biệt hẳn với thế giới bên ngoài, thế nên nơi đây còn được các bạn trẻ gọi với cái tên “Tuyệt tình cốc”.

Nằm trên độ cao hơn 500m so với mực nước biển, khí hậu ở Am Tiên quanh năm mát mẻ. Hai bên đường vào khu du tích lại được phủ một màu xanh rì của những cây xà cừ cổ thụ khiến không gian càng thêm hoang dại mà uy nghi, hùng vĩ. Với địa thế hiểm trở ở nơi thâm sơn cùng cốc ít người qua lại, động Am Tiên vẫn còn chứa nhiều điều bí ẩn. Phong cảnh nơi đây hùng vĩ, nên thơ nhưng ám một màu u buồn, huyền bí như còn lưu dấn ấn tàn dư của pháp trường năm xưa. Phần lớn khu vực trong động Am Tiên là thung lũng ngập nước, địa hình lại đặc biệt khi được bao bọc xung quanh bởi vách núi đá.

Nếu du khách đến Ninh Bình và muốn tận hưởng khung cảnh thiên nhiên thanh bình và thơ mộng thì đến với Động Am Tiên. Bởi nét đẹp hoang sơ và tách biệt hẳn với thế giới bên ngoài, nên nơi đây còn được giới trẻ ví như "Tuyệt tình cốc".Mọi thứ ở nơi đây mang sắc thái hơi u buồn, nhuốm màu thời gian cùng cảnh đẹp tựa như chốn bồng lai sẽ đem đến cho du khách những cảm giác khác lạ so với những thắng cảnh khác ở Ninh Bình. Vé tham quan động Am Tiên là 20.000đ/người. Cùng là điểm du lịch ở Ninh Bình, nhưng Động Am Tiên lại nhuốm màu thời gian u buồn, cùng cảnh đẹp như chốn bồng lai, mang lại cho du khách cảm giác khác lạ với những thắng cảnh khác ở Ninh Bình.

Suối nước nóng Kênh Gà là suối nước nóng ở thôn Kênh Gà xã Gia Thịnh huyện Gia Viễn tỉnh Ninh Bình, Việt Nam. Suối chảy ra từ lòng núi Kênh Gà ở làng nổi Kênh Gà và đổ vào nhánh sông Hoàng Long. Đây là một suối nước khoáng nổi tiếng, đã được Trung tâm sách kỷ lục Việt Nam đưa vào Top 5 khu du lịch suối nước nóng thu hút khách nhất ở Việt Nam. Ngã ba Kênh Gà nơi hợp lưu giữa sông Bôi và sông Lạng vào sông Hoàng Long, nơi đây được gọi là Vọng Ấm vì nước sông luôn luôn ấm, nơi quần tụ của nhiều loài cá và sinh vật dưới nước.

Dòng nước nóng chảy ra từ núi trong vắt, róc rách không ngừng đã từ lâu người dân ở đây thường lấy nước suối về uống để chữa bệnh. Theo nghiên cứu thì trong nước suối Kênh Gà có nhiều Natri clorua, Kali Clorua, Canxi, Magie Clorua và muối Bicacbonat cực tốt cho sức khỏe. Nhiệt độ của suối khoảng 53 độ C. Nếu bạn có mặt ở suối vào buổi sáng bạn sẽ cảm nhận đám sương mù dày đặc. Một không khí trong lành, điểm tô bởi tiếng chim hót càng làm cho tinh thần du khách thêm sảng khoái để bắt đầu một ngày mới ngập tràn năng lượng.

Tới đây du khách có thể tắm ở các bể nước nóng với nhiệt độ khoảng 40 độ C, các bể nước lạnh với 26 độ C và các khu tắm dược liệu. Các dịch vụ kèm theo: massage, dịch vụ karaoke, lửa trại, dạ tiệc, khiêu vũ,...Các bạn yên tâm là tại khu du lịch bao gồm luôn cả chỗ ăn ở nghỉ ngơi nên bạn chỉ cần quyết xách balo lên và đi thôi nhé!

Động Vân Trình là một động lớn, cùng với các động Thiên Hà, động Tiên Cá, động Vái Giời là những hang động đẹp nhất ở Ninh Bình. Động nằm trong núi Mõ thuộc xã Thượng Hòa, huyện Nho Quan. Cùng với suối nước nóng Kênh Gà, Động Vân Trình đã được ngành Du lịch Ninh Bình đưa vào quy hoạch xây dựng khai thác khu du lịch Kênh Gà – Vân Trình.

Động nằm trong một quả núi cao hơn trăm mét. Cửa vào động ở lưng chừng núi, cao khoảng 40 m so với mặt đất. Du khách theo tour du lịch vào thăm động sẽ đi bằng thuyền từ bến sông Hoàng Long. Từ thành phố Ninh Bình có thể đi đến động theo trục đường đại lộ Tràng An từ hồ Kỳ Lân qua khu du lịch sinh thái Tràng An, chùa Bái Đính kéo dài tới động.

Diện tích của động Vân Trình rất lớn, khoảng trên 4000 m².

Vòm động chỗ cao nhất trên 100 m, dưới vòm là tầng tầng dải nhũ đá óng ánh, muôn màu rủ xuống trông tựa như một bức rèm đá lung linh, lộng lẫy, sàn động có nhiều vân hoa độc đáo. Sâu vào trong động là giếng Rồng có nước tuôn từ dưới lên. Trong động có nhiều nhũ đá lấp lánh với nhiều hình dáng, màu sắc khác nhau.

Không khí trong động tương đối thoáng mát và dễ chịu. Xung quanh động là các bức phù điêu nghệ thuật bằng thạch nhũ với đủ các hình của con người, thần tiên, mẹ bồng con, cỏ cây, con vật như con nghê, đại bàng, hổ, rùa, những hòn đá to, nhỏ nhắn tựa như trứng vịt, trứng gà, viên bi, hạt đậu… Có nhiều khối đá tựa như những chàng vệ sĩ, các diễn viên đang múa hát, cảnh vua thiết triều,...