NHỮNG CÂU CA DAO VỀ HỌC TẬP HAY NHẤT

• Học là học biết giữ giàng.
  Biết điều nhân nghĩa biết đàng hiếu trung.
  Làm người mà được khôn ngoan.
  Cũng nhờ học tập mọi đường mọi hay.
  Nghề gì đã có trong tay.
  Mai sau rồi cũng có ngày ích to.
• Học là học để làm người.
  Biết điều hơn thiệt biết lời thị phi.
• Học trò học hiếu học trung.
  Học cho đến mực anh hùng mới thôi.
• Học là học để mà hành.
  Vừa hành vừa học mới thành người khôn.
• Ngọc kia chẳng giũa chẳng mài.
  Cũng thành vô dụng cũng hoài ngọc đi.

NHỮNG CÂU TỤC NGỮ VỀ HỌC TẬP Ý NGHĨA:

• Luyện mãi thành tài, miệt mài tất giỏi.
• Học ăn học nói, học gói học mở.
• Học hay cày biết.
• Học một biết mười.
• Học thầy chẳng tầy học bạn.
• Học thầy học bạn, vô vạn phong lưu.
• Ăn vóc học hay.
• Bảy mươi còn học bảy mươi mốt.
• Có cày có thóc, có học có chữ.
• Có học, có khôn.
• Dao có mài mới sắc, người có học mới nên.
• Dẫu rằng thông hoạt, chẳng học cũng hư đời, tài chí bằng trời, chẳng học cũng là phải khổ.
• Dốt đặc còn hơn hay chữ lỏng.
• Dốt đến đâu học lâu cũng biết.
• Đi một ngày đàng học một sàng khôn.
• Hay học thì sang, hay làm thì có.
• Học để làm người.
• Học hành vất vả kết quả ngọt bùi.
• Học khôn đến chết, học nết đến già.

1. Con trâu là đầu cơ nghiệp
   Ý nghĩa: Câu tục ngữ này được hiểu là con trâu gần gũi và quan trọng hàng đầu đối với cuộc sống của người nông dân. Câu tục ngữ nói về tầm quan trọng của việc tạo duyên và giữ duyên trong định hướng nghề nghiệp và xây dựng cơ nghiệp.
2. Chuồng gà hướng đông cái lông chẳng còn
   Ý nghĩa: Câu tục ngữ này hoàn toàn chính xác. Từ xưa, không ai làm chuồng gà, chuồng gia cầm, gia súc theo hướng Đông vì lý do hướng gió. Đây là một việc làm khoa học và hợp lý, giúp bảo vệ gia cầm khỏi gió lạnh.
3. Chuồn chuồn bay thấp thì mưa, bay cao thì nắng, bay vừa thì râm
   Ý nghĩa: Kinh nghiệm này phản ánh khá đúng thực tiễn. Chuồn chuồn bay cao hay thấp phụ thuộc vào áp suất của khí quyển. Khi trời chuẩn bị mưa, những hạt hơi nước nhỏ sẽ đọng trên cánh chuồn chuồn khiến chúng phải bay thấp.
4. Đầu năm gió to, cuối năm gió bấc
   Ý nghĩa: Câu tục ngữ này thể hiện kinh nghiệm quan sát hiện tượng tự nhiên của ông cha ta. Nhờ vào những quan sát ấy, người ta có thể dự báo thời tiết và điều chỉnh công việc sản xuất cho phù hợp.
5. Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng, ngày tháng mười chưa cười đã tối
   Ý nghĩa: Đây là câu ca dao phản ánh chính xác sự thay đổi về độ dài ngày đêm trong các tháng trong năm. Tháng năm ngày dài hơn đêm, còn tháng mười thì ngược lại, ngày ngắn hơn đêm.
6. Tháng bảy kiến bò, chỉ lo lại lụt
   Ý nghĩa: Ông cha ta nhận thấy, khi kiến bò lên cao, có thể là dấu hiệu báo trước lụt. Kiến di chuyển lên chỗ cao hơn để tránh lũ và chuẩn bị nơi trú ẩn, từ đó người dân có thể dự đoán được thiên tai.
7. Ếch kêu uôm uôm, ao chuôm đầy nước
   Ý nghĩa: Ếch là loài rất mẫn cảm với sự thay đổi của thời tiết. Khi trời chuẩn bị mưa, ếch thường kêu và dự báo rằng ao chuôm sắp đầy nước do mưa.
8. Gió thổi là đổi trời
   Ý nghĩa: Câu tục ngữ này phản ánh hiện tượng tự nhiên rằng mỗi khi gió thay đổi, sẽ kéo theo sự thay đổi của thời tiết, dễ dàng nhận biết và thích ứng.
9. Giàu đâu những kẻ ngủ trưa, sang đâu những kẻ say sưa tối ngày
   Ý nghĩa: Câu tục ngữ này ám chỉ những người lười biếng, không chịu làm việc. Những người này khó có thể thành công trong cuộc sống, đặc biệt là thế hệ trẻ hiện nay.
10. Kiến đen tha trứng lên cao, thế nào cũng có mưa rào rất to
    Ý nghĩa: Loài kiến đen có tập tính di chuyển lên cao khi có mưa. Đây là dấu hiệu cho thấy độ ẩm môi trường tăng lên và mưa đang gần đến.
11. Lúa chiêm lấp ló đầu bờ, hễ nghe tiếng sấm phất cờ mà lên
    Ý nghĩa: Lúa chiêm, khi nghe thấy sấm, sẽ phát triển tốt hơn. Đây là dấu hiệu rằng mùa mưa sẽ đến, và sấm sẽ cung cấp một lượng lớn dinh dưỡng cho đất, giúp lúa phát triển.
12. Lợn ăn xong lợn nằm lợn béo, lợn ăn xong lợn réo lợn gầy
    Ý nghĩa: Câu này phản ánh kinh nghiệm trong việc nuôi lợn. Khi lợn ăn no, chúng sẽ nằm nghỉ và phát triển tốt, còn nếu không ăn đủ thì sẽ gầy yếu.
13. Mau sao thì nắng, vắng sao thì mưa
    Ý nghĩa: Đây là một kinh nghiệm dân gian về thời tiết, giúp người dân dự đoán được thời tiết trong mùa hè, khi mà sự xuất hiện của sao có thể báo hiệu trời nắng hay mưa.
14. Mặt trời có quầng thì hạn, mặt trăng có tán thì mưa
    Ý nghĩa: Khi mặt trời hoặc mặt trăng có hiện tượng quầng hoặc tán, đó là dấu hiệu dự báo thời tiết. Quầng mặt trời có thể báo hiệu hạn hán, còn tán mặt trăng là dấu hiệu mưa.
15. Mưa chẳng qua ngọ, gió chẳng qua mùi
    Ý nghĩa: Đây là câu tục ngữ dự báo thời tiết, cho thấy mưa thường đến vào giờ Ngọ (11h-13h) và gió mạnh thường xuất hiện vào giờ Mùi (13h-15h).
16. Muốn cho lúa nảy bông to, cày sâu bừa kĩ phân tro cho nhiều
    Ý nghĩa: Câu này nhắc nhở người nông dân rằng để lúa phát triển tốt, cần phải cày sâu, bừa kĩ và bón phân đầy đủ, đặc biệt là phân tro để bổ sung dinh dưỡng cho cây.
17. Mống đông vồng tây, chẳng mưa dây cũng bão giật
    Ý nghĩa: Khi xuất hiện cầu vồng, đặc biệt là mống cầu vồng từ phía Đông và vồng cầu vồng từ phía Tây, đó là dấu hiệu thời tiết thay đổi, có thể báo hiệu mưa lớn hoặc bão.
18. Quạ tắm thì ráo, sáo tắm thì mưa
    Ý nghĩa: Câu tục ngữ này dự báo thời tiết qua hành động của các loài chim. Quạ tắm trong nắng sẽ ráo, còn sáo tắm trong mưa sẽ báo hiệu trời sắp mưa.
19. Rét tháng ba, bà già chết cóng
    Ý nghĩa: Câu này phản ánh đợt rét đậm vào tháng 3 âm lịch, thường gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, nhất là đối với người già yếu.
20. Vàng mây thì gió, đỏ mây thì mưa
    Ý nghĩa: Màu sắc của mây có thể giúp dự báo thời tiết. Mây vàng báo hiệu gió mạnh, còn mây đỏ thường là dấu hiệu của mưa sắp đến.

1. Anh em nào phải người xa
   Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân
   Yêu nhau như thể tay chân
   Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy
   
   Ý nghĩa: Câu ca dao khuyên răn về tình anh em trong gia đình, cần phải yêu thương, đùm bọc lẫn nhau, như chân tay không thể thiếu nhau trong một cơ thể. Quan hệ anh em cần phải được xây dựng trên nền tảng hòa thuận, gắn bó.
   
   
2. Công cha như núi Thái Sơn
   Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
   Một lòng thờ mẹ kính cha
   Cho tròn chữ "Hiếu" mới là đạo con.
   
   Ý nghĩa: Ca ngợi công ơn trời biển của cha mẹ. Công cha vĩ đại như núi Thái Sơn, nghĩa mẹ vô tận như dòng nước chảy. Lời khuyên của ca dao là con cái phải luôn giữ trọn chữ hiếu, kính trọng cha mẹ.
   
   
3. Chiều chiều ra đứng ngõ sau
   Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều
   
   Ý nghĩa: Câu ca dao diễn tả nỗi nhớ quê hương, nhớ mẹ da diết của người con xa xứ. Hai từ "quê mẹ" gợi lên trong tâm trí con người những hình ảnh và kỷ niệm sâu sắc, đau đớn khi phải xa quê.
   
   
4. Công cha như núi ngất trời,
   Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông
   Núi cao biển rộng mênh mông
   Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!
   
   Ý nghĩa: Câu ca dao sử dụng hình ảnh cụ thể, sinh động để ca ngợi công lao của cha mẹ. Công cha, nghĩa mẹ vĩ đại và vô tận, nhắc nhở con cái phải sống hiếu thảo.
   
   
5. Đố ai đếm được vì sao
   Đố ai đếm được công lao mẹ già.
   Đói lòng ăn hột chà là
   Để cơm cho mẹ, mẹ già yếu răng.
   
   Ý nghĩa: Câu ca dao nói lên công lao vô bờ của mẹ dành cho con cái. Mẹ nuôi con trưởng thành với biết bao hy sinh, không thể đếm hết được.
   
   
6. Đi khắp thế gian, không ai tốt bằng mẹ
   Gánh nặng cuộc đời, không ai khổ bằng cha
   Nước biển mênh mông không đong đầy tình mẹ
   Mây trời lồng lộng không phủ kín lòng cha
   Tần tảo sớm hôm mẹ nuôi con khôn lớn
   Mang cả tấm thân gầy cha che chở đời con
   Ai còn mẹ xin đừng làm mẹ khóc
   Đừng để buồn lên mắt mẹ nghe con.
   
   Ý nghĩa: Câu thơ diễn tả tình yêu thương vô bờ bến của cha mẹ dành cho con cái. Mẹ luôn hi sinh, nuôi dưỡng con từ lúc nhỏ đến khi trưởng thành, và cha là người che chở cho con trong suốt cuộc đời.
   
   
7. Đêm nay con ngủ giấc tròn
   Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.
   
   Ý nghĩa: Mẹ là người mang đến sự yên bình cho con. Dù con có đi đâu, mẹ vẫn luôn ở đó, như ngọn gió mát luôn che chở và bao bọc con.
   
   
8. Vợ ta dù có quê mùa
   Thì ta vẫn cứ sáng trưa vui cùng.
   Đã rằng là nghĩa vợ chồng
   Dẫu cho nghiêng núi, cạn sông chẳng rời.
   
   Ý nghĩa: Ca dao này nhấn mạnh tình vợ chồng. Dù hoàn cảnh có khó khăn, vợ chồng vẫn phải luôn thương yêu và hỗ trợ lẫn nhau, dù có phải vượt qua những thử thách, gian khổ.
   
   
9. Dì ruột thương cháu như con
   Ruổi mà không mẹ cháu còn cậy trông.
   
   Ý nghĩa: Dì cũng có thể thương cháu như con, cho dù không phải là mẹ ruột. Nó thể hiện tình cảm thân thiết, gắn bó trong gia đình, giữa các thành viên như dì và cháu.
   
   
10. Gió mùa thu mẹ ru con ngủ
    Năm canh chày mẹ thức đủ năm canh.
    
    Ý nghĩa: Câu ca dao này diễn tả sự hy sinh của người mẹ, suốt đêm thức để chăm sóc, ru con ngủ, dù có mệt mỏi cũng không ngừng lo lắng cho con cái.
    
    
11. Mẹ già đầu tóc bạc phơ
    Lưng đau con đỡ, mắt mờ con nuôi
    
    Ý nghĩa: Câu thơ này thể hiện sự hiếu thảo của con cái đối với cha mẹ khi đã già yếu. Con cái cần chăm sóc, phụng dưỡng lại mẹ như khi mẹ đã từng nuôi dưỡng mình.
    
    
12. Một mẹ nuôi được mười con
    Nhưng mười con không nuôi được một mẹ.
    
    Ý nghĩa: Câu ca dao này khẳng định rằng công lao và tình yêu của mẹ là vô bờ bến. Dù con cái có đông đến đâu, cũng không thể đền đáp được tình thương mà mẹ dành cho mình.
    
    
13. Má ơi! Đừng gả con xa,
    Chim kêu vườn hú biết nhà má đâu.
    
    Ý nghĩa: Câu này là lời của người con gái van nài mẹ đừng gả mình đi xa, vì nếu như vậy, cô sẽ không thể về thăm mẹ nữa. Đây cũng là nỗi niềm nhớ nhung của những người con xa nhà.
    
    
14. Cha mẹ nuôi con biển hồ lai láng
    Con nuôi cha mẹ tính tháng kể ngày.
    
    Ý nghĩa: Câu ca dao này phản ánh sự vô tâm của con cái đối với cha mẹ. Cha mẹ nuôi dưỡng con cái suốt đời, còn con cái thường quên đi công lao đó, chỉ nhớ đến cha mẹ khi có khó khăn.
    
    
15. Đêm đêm con thắp đèn trời
    Cầu cho cha mẹ sống đời với con.
    
    Ý nghĩa: Câu ca dao này thể hiện lòng hiếu thảo của con cái. Con cầu mong cha mẹ sống lâu bên mình, luôn khỏe mạnh, và không bao giờ xa cách.
    
    
16. Cơm cha, áo mẹ, công thầy
    Nghĩ sao cho bỏ những ngày ước ao.
    
    Ý nghĩa: Câu ca dao này nhấn mạnh ba yếu tố quan trọng trong cuộc đời của mỗi con người: công lao của cha mẹ, sự dạy dỗ của thầy cô. Đó là nền tảng giúp con cái trưởng thành và cần phải ghi nhớ mãi.
    
    
17. Ơn cha nặng lắm ai ơi!
    Nghĩa mẹ bằng trời, chín tháng cưu mang.
    
    Ý nghĩa: Ca ngợi công lao của cha mẹ, sự hy sinh vô bờ của mẹ khi mang thai, nuôi dưỡng con cái trong suốt thời gian dài. Công lao ấy không thể nào đong đếm hết được.
    
    
18. Râu tôm nấu với ruột bầu
    Chồng chan vợ húp gật gù khen ngon.
    
    Ý nghĩa: Câu ca dao này nói về một bữa ăn giản dị, nhưng lại đầy tình cảm vợ chồng. Mặc dù nghèo khó, nhưng tình yêu và sự quan tâm lẫn nhau vẫn khiến họ hạnh phúc.
    
    
19. Tưởng rằng chị ngã em nâng
    Ai ngờ chị ngã, em bưng miệng cười.
    
    Ý nghĩa: Câu ca dao này phê phán những người anh em trong gia đình thiếu hòa thuận, không biết giúp đỡ và chia sẻ khi có khó khăn.
    
    
20. Trăm năm giữ vẹn chữ tòng
    Sông sao thác vậy một chồng mà thôi.
    
    Ý nghĩa: Câu ca dao này thể hiện sự thủy chung trong tình yêu vợ chồng. Dù cuộc sống có thay đổi, vợ chồng phải luôn giữ vẹn lời thề, chỉ yêu thương và sống với nhau suốt đời.

1. Tấc đất tấc vàng
   Ý nghĩa: Qua câu tục ngữ, ông cha ta muốn khẳng định giá trị của đất. Có đất có thể làm ra tất cả nhưng vàng thì không thể. Vì vậy khi có, phải biết tôn trọng những gì mình có, đừng bỏ lãng phí nó một cách vô nghĩa.
   
   
2. Nhất canh trì, nhị canh viên, tam canh điền
   Ý nghĩa: Câu tục ngữ đề cập đến giá trị kinh tế của các mô hình canh tác. Làm ao mang lại giá trị lớn nhất, tiếp theo là làm vườn, rồi mới đến làm ruộng.
   
   
3. Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống
   Ý nghĩa: Đây là bí quyết trồng trọt: nước tưới, phân bón, sự cần cù và giống cây tốt là yếu tố quyết định năng suất.
   
   
4. Nhất thì, nhì thục
   Ý nghĩa: Câu này nhấn mạnh tầm quan trọng của thời vụ trong nông nghiệp, đúng thời điểm sẽ mang lại hiệu quả cao nhất.
   
   
5. Thứ nhất cày nỏ, thứ nhì bỏ phân
   Ý nghĩa: Đầu tiên phải cày đất kỹ, sau đó mới bỏ phân để cây trồng phát triển tốt.
   
   
6. Tốt giếng tốt má, tốt mạ tốt lúa
   Ý nghĩa: Câu tục ngữ này khuyên rằng phải chăm sóc từ giếng nước đến mạ giống để có được vụ lúa tốt.
   
   
7. Trồng tre đất sỏi, trồng tỏi đất bồi
   Ý nghĩa: Cần chọn đất phù hợp cho từng loại cây: tre trồng trên đất sỏi, tỏi thì trồng trên đất bồi.
   
   
8. Một cụm đất ải bằng một bãi phân
   Ý nghĩa: Một thửa đất được chăm sóc tốt, cày xới kỹ sẽ có giá trị bằng việc sử dụng phân bón.
   
   
9. Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng, ngày tháng mười chưa cười đã tối
   Ý nghĩa: Câu ca dao này mô tả sự thay đổi dài ngắn của ngày đêm trong năm: tháng 5 dài ngày, tháng 10 dài đêm.
   
   
10. Mau sao thì nắng, vắng sao thì mưa
    Ý nghĩa: Dự báo thời tiết: khi sao sáng đầy trời, thường sẽ nắng; khi vắng sao hoặc mây mù, sẽ có mưa.
    
    
11. Ráng mỡ gà, có nhà thì giữ
    Ý nghĩa: Ráng mỡ gà là dấu hiệu trời sẽ có bão lớn, cần phải chuẩn bị tốt cho mùa bão.
    
    
12. Tháng bảy kiến bò, chỉ lo lại lụt
    Ý nghĩa: Khi thấy kiến bò nhiều trong tháng 7, dân gian cho rằng sẽ có lụt hoặc mưa lớn.
    
    
13. Mây xanh thì nắng, mây trắng thì mưa
    Ý nghĩa: Quan sát mây trời để dự đoán thời tiết: mây xanh thường báo hiệu nắng, mây trắng báo hiệu mưa.
    
    
14. Tháng bảy heo may chuồn chuồn bay thì bão
    Ý nghĩa: Chuồn chuồn bay nhiều trong tháng bảy báo hiệu có bão, người dân cần đề phòng.
    
    
15. Gió nam đưa xuân sang hè
    Ý nghĩa: Khi gió nam thổi, là lúc mùa xuân chuyển sang mùa hè, báo hiệu thời tiết thay đổi.
    
    
16. Nhai kỹ no lâu, cày sâu tốt lúa
    Ý nghĩa: Câu tục ngữ này khuyên rằng phải chuẩn bị đất kỹ càng và cày sâu mới mong có lúa tốt.
    
    
17. Giàu nuôi lợn nái, lụi bại nuôi bồ câu
    Ý nghĩa: Nuôi lợn nái mang lại lợi nhuận lâu dài, trong khi nuôi bồ câu không hiệu quả.
    
    
18. Tháng Giêng là tháng ăn chơi, tháng hai trồng đậu trồng khoai trồng cà
    Ý nghĩa: Mô tả công việc nông dân theo tháng, tháng Giêng ăn chơi, tháng hai bắt đầu mùa trồng trọt.
    
    
19. Đất thiếu trồng dừa, đất thừa trồng cau
    Ý nghĩa: Cây trồng cần chọn đúng loại đất: đất nghèo trồng dừa, đất tốt trồng cau.
    
    
20. Qua Giêng hết năm, qua Rằm hết tháng
    Ý nghĩa: Sau Tết (qua Giêng), công việc bắt đầu trở lại bình thường, nhanh chóng hoàn thành công việc trong tháng.

1. Anh em nào phải người xa
   Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân
   Yêu nhau như thể tay chân
   Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy
   
   Ý nghĩa: Bài ca dao là lời khuyên nhủ tới thế hệ chúng ta, đã là anh em một nhà, cùng do cha mẹ sinh ra, chúng ta phải hòa thuận, biết nương tựa lẫn nhau thì gia đình mới ấm êm, cha mẹ mới vui lòng. Có vậy chúng ta mới báo hiếu được cha mẹ, xã hội mới yên bình và phát triển được.
   
2. Anh em bát máu sẻ đôi
   
   Ý nghĩa: Câu này cho thấy tình anh em thân thiết trong cách ăn ở, nhẫn nhịn, nhường nhịn lẫn nhau.
   
3. Cắt dây bầu dây bí, ai cắt dây chị dây em
   
   Ý nghĩa: Câu này muốn nói tình chị em không ai nỡ cắt đứt, so sánh dây tình chị em với dây bầu dây bí làm tăng thêm hình ảnh đẹp về tình chị em.
   
4. Chị ngã em nâng
   
   Ý nghĩa: Đây là một câu tục ngữ nói về tình cảm chị em với nhau, với hình ảnh đẹp đó con người đã trở nên gắn bó, kết nối với nhau hơn. Là sự chia sẻ cùng nhau khi gặp bất kỳ khó khăn hoạn nạn nào.
   
5. Em thuận anh hòa là nhà có phúc
   
   Ý nghĩa: Câu tục ngữ muốn nhắn nhủ chúng ta phải hòa thuận cùng với những người anh em trong gia đình, chỉ cần anh em hòa thuận thì gia đình đó sẽ có phúc.
   
6. Anh em trong nhà đóng cửa bảo nhau
   
   Ý nghĩa: Câu này ý muốn nói là dù có xảy ra việc gì đi nữa thì anh em trong nhà nên đóng cửa lại và giải thích, giải quyết nhẹ nhàng cụ thể với nhau, đừng làm lớn chuyện sẽ ảnh hưởng đến hàng xóm và người khác chê cười.
   
7. Anh em cốt nhục đồng bào
   Kẻ sau người trước phải hào cho vui
   Loà là ăn thịt ăn xôi
   Quý hồ ở nết tới lui bằng lòng.
   
   Ý nghĩa: Bài thơ này không nói về tình anh em ruột thịt, mà ý muốn nói đến tình anh em cùng một màu da, cùng sống chung một đất nước phải luôn đoàn kết và thương yêu nhau như anh em ruột.
   
8. Anh em như thể tay chân
   Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần
   
   Ý nghĩa: Bài ca dao này là bài học về tình nghĩa anh em trong gia đình, thân thiết thủy chung. Tình cảm ấy phải được coi là máu thịt, có vậy mới mong gìn giữ những đạo lý truyền thống của ông cha dạy bảo chúng ta.
   
9. Anh em như thể chân tay
   Cùng cha cùng mẹ hăng say việc nhà
   
   Ý nghĩa: Hai câu ca dao này ý muốn nói anh em cần phải hòa thuận và phải biết yêu thương cha mẹ, phụ giúp cha mẹ làm công việc nhà.
   
10. Anh em thật thảm là hiền
    Chỉ một đồng tiền làm mất lòng nhau
    
    Ý nghĩa: Hai câu thơ đang phê phán những cặp anh em chỉ vì đồng tiền mà làm mất lòng nhau, qua đó khuyên nhủ chúng ta cần phải coi trọng tình anh em là trên hết.
    
11. Anh em bốn bể là nhà
    Người dưng khác họ vẫn là anh em
    
    Ý nghĩa: Hai câu ca dao đang nói đến tình anh em, tình đồng bào với tinh thần đoàn kết của dân tộc ta.
    
12. Anh em chín họ mười đời
    Hai đằng cùng có, chẳng rời nhau ra
    
    Ý nghĩa: Câu ca dao với cụm từ “chẳng rời xa nhau”, ý muốn nói ta hãy luôn coi trọng tình anh em, tình cảm máu mủ ruột thịt, luôn đoàn kết và gắn bó với nhau.
    
13. Anh em trai ở với nhau mãn đại
    Chị em gái ở với nhau một thời
    Dù ai nói ngược nói xuôi
    Ta đây vẫn giữ đạo trời khăng khăng
    
    Ý nghĩa: Cũng giống hết với câu ca dao trên, bài thơ này cũng có ý nghĩa tình anh chị em trong nhà luôn đoàn kết và không rời xa nhau.
    
14. Ai về đợi với em cùng
    Thân em nay Bắc mai Đông một mình
    Chi bằng ruộng tốt rừng xanh
    Vui cha, vui mẹ, vui anh em nhà!
    
    Ý nghĩa: Bài thơ chứa đựng tình anh em thiêng liêng cao cả, anh em hòa thuận thì cha mẹ sẽ vui lòng, mà gia đình cũng đầm ấm, đầy tiếng cười và sự yêu thương.
    
15. Anh em bất nghĩa chi kheo (khoe)
    Anh dữ như mèo tôi lại như trâu
    
    Ý nghĩa: Câu thơ này ý muốn châm biếm những tình anh em hay cãi cọ qua lại, không nhường nhịn lẫn nhau mà ai cũng để cái tôi của mình lên.
    
16. Anh em chồng vợ sum vầy
    Vui này đã bỏ những ngày chia ly
    
    Ý nghĩa: Ý muốn ám chỉ tình anh em khi mỗi người đã có vợ hoặc chồng, gia đình riêng thì lại quên mất tình nghĩa anh em khi xưa, hai câu thơ này nhằm mục đích phê phán.
    
17. Có tình thì đãi người dưng
    Anh em bất nghĩa thì đừng anh em
    
    Ý nghĩa: Câu ca dao này đề cao tình nghĩa giữa con người, thậm chí là những người xa lạ với nhau, phê phán những con người sống không có tình nghĩa.
    
18. Bà con xa không bằng láng giềng gần
    
    Ý nghĩa: Câu tục ngữ muốn nói về tình anh em hàng xóm, tối lửa tắt đèn có nhau. Dù là anh em ruột nhưng ở xa cũng không thể giúp đỡ được như những người hàng xóm gần nhà.
    
19. Anh em trên kính dưới nhường
    Là nhà có phúc mọi đường yên vui.
    
    Ý nghĩa: Ý nghĩa của câu này là anh em trong nhà mà yêu thương nhường nhịn lẫn nhau thì trong nhà sẽ luôn yên vui và êm ấm.
    
20. Anh em ăn ở thuận hòa
    Chớ điều chêch lệch người ta chê cười.
    
    Ý nghĩa: Anh em là máu mủ, là ruột thịt, là bạn bè, là những người cùng ta vượt qua tuổi thơ, tuổi trẻ và những năm tháng khó khăn trong cuộc đời. Dù bạn có muốn phủ nhận đến thế nào đi chăng nữa thì tình anh em vẫn mãi trường tồn mà không điều gì có thể chia cắt được.

1. Đi xe không mũ, lãnh đủ tang thương.
   Ý nghĩa: Câu tục ngữ này có ý nghĩa là nếu bạn đi xe không đội mũ bảo hiểm, khi gặp tai nạn, bạn chính là người phải chịu hậu quả. Qua đó, muốn nhắn nhủ chúng ta phải tuân thủ luật lệ giao thông mà nhà nước quy định, đó là đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy.
   
2. Giành khách lấn đường, Diêm Vương mừng đón.
   Ý nghĩa: Câu tục ngữ này đang ám chỉ những người chạy xe bắt khách. Vì mưu sinh nên phải giành lấy khách mà phải lấn đường. Tuy nhiên, khi lấn đường thì sẽ rất nguy hiểm và có thể xảy ra tai nạn. Cụm từ "Diêm Vương mừng đón" nhấn mạnh nhắc nhở mọi người phải tuân thủ luật lệ giao thông để tránh xảy ra hậu quả nghiêm trọng.
   
3. Xe không có thắng, chạy thẳng vào hòm.
   Ý nghĩa: Thắng xe là một công cụ rất quan trọng để dừng xe lại. Tuy nhiên, nếu xe không có thắng thì chắc chắn bạn sẽ không thể dừng lại và có thể gây tai nạn trực tiếp dẫn đến "chạy thẳng vào hòm" (chết).
   
4. Lấn chiếm vỉa hè, áp phe với... xà bần, rác thải.
   Ý nghĩa: Câu này có ý nghĩa châm biếm những người buôn bán lấn lòng lề đường, vỉa hè gây cản trở giao thông.
   
5. Phóng càn phóng đại, ắt phải đến... tòa!
   Ý nghĩa: Phóng càn phóng đại có nghĩa là chạy xe với tốc độ cao và không nhìn trước ngó sau. Qua đó, rất dễ gây tai nạn và sẽ dễ đến "tòa" (xử lý vi phạm).
   
6. Chở ẩu chở bừa, người ưa bị phạt.
   Ý nghĩa: Mỗi xe máy chỉ quy định được đi 2 người và kèm theo một em bé với độ tuổi pháp luật quy định. Do vậy, chúng ta không nên "chở ẩu, chở bừa" như đi 3 người sẽ vi phạm luật giao thông và bị phạt nặng.
   
7. Chạy xe trái luật, địa ngục chực chờ.
   Ý nghĩa: Luật lệ giao thông ở nước ta rất cụ thể, nhưng vẫn có nhiều người cố tình chạy xe trái luật. Và khi trái luật, hậu quả là "địa ngục chực chờ" (xử lý nghiêm khắc).
   
8. Chiếm dụng lòng đường, khôn lường tai họa.
   Ý nghĩa: Lấn chiếm lòng lề đường dường như là phong tục của dân ta, nhưng nếu cứ tiếp tục như vậy thì đất nước ta biết khi nào mới văn minh và hiện đại phát triển được.
   
9. Đua xe đường phố là bố tử thần.
   Ý nghĩa: Đua xe là hiện tượng xảy ra rất nhiều hiện nay của các thanh niên "quái xế". Hiện tượng này khiến rất nhiều người đi đường lo sợ. Đua xe có thể gây ra tai nạn cực kỳ nghiêm trọng, có thể dẫn đến tử vong, vì vậy mà đây là một trong những tội nặng nhất khi tham gia giao thông.
   
10. Coi thường luật lệ là mẹ của tai nạn giao thông.
    Ý nghĩa: Luật giao thông là do nhà nước ban hành, mỗi người dân đều phải tuân thủ theo để có được xã hội văn minh và phát triển.
    
11. Vượt ẩu phóng nhanh là anh của thương đau, tang tóc.
    Ý nghĩa: Phóng nhanh vượt ẩu rất dễ gây ra tai nạn trực tiếp và cũng có thể gián tiếp, nếu nặng thì có thể dẫn đến tử vong, thương đau, tang tóc làm khổ cha mẹ, làm khổ gia đình.
    
12. Vòng vèo lạng lách là khách của âm cung.
    Ý nghĩa: Lạng lách đánh võng là trường hợp thường gặp ở những thanh niên độ tuổi mới lớn còn háo thắng và thích thể hiện. Trường hợp này rất dễ gây ra tai nạn, "khách của âm cung" là 4 từ dùng để răn đe.
    
13. Chạy xe nghênh ngông là ông của quan tài, nặng gỗ.
    Ý nghĩa: Ngông cuồng, háo thắng là tính tình riêng của mỗi người, tuy nhiên thì độ nặng nhẹ khác nhau, và thể hiện qua việc tham gia giao thông. Nếu chạy xe mà ngông cuồng, thì sẽ có thể dẫn đến tai nạn, nặng hơn là tử vong, một kết thúc cuộc đời không ai muốn.
    
14. Đi hàng ba hàng bảy là bạn tri kỷ của thảm họa, đoạn trường.
    Ý nghĩa: Trường hợp đi xe dàn hàng là trường hợp xảy ra rất nhiều bởi những đám bạn bè chơi chung với nhau. Một khi đi dàn hàng như vậy thì sẽ chiếm chỗ khiến người khác di chuyển khó khăn, đây là một trong những luật lệ cấm của điều luật khi tham gia giao thông.
    
15. Lái xe thể hiện bản chất con người!
    Ý nghĩa: Nhìn qua phong cách lái xe, người ta có thể đánh giá bản chất con người của bạn. Bạn đi xe đàng hoàng tử tế, tham gia đúng luật giao thông thì ai dám phán bạn hư đốn?
    
16. Thay đổi văn hóa giao thông - bắt đầu từ chính bạn.
    Ý nghĩa: Đây là câu tục ngữ ý muốn nhấn mạnh văn hóa giao thông, và muốn mỗi người chúng ta nhìn nhận cụ thể hơn khi tham gia giao thông cần phải chấp hành nghiêm chỉnh.
    
17. Lái xe bất cẩn ân hận cả đời.
    Ý nghĩa: Là câu tục ngữ răn đe mỗi người chúng ta. Ý muốn nhắn nhủ chúng ta cần phải lái xe đàng hoàng, tử tế, chấp hành đúng mọi luật lệ giao thông.
    
18. Uống thêm một ly dễ đi Chợ Rẫy.
    Ý nghĩa: Chợ Rẫy là một bệnh viện nổi tiếng ở TP. Hồ Chí Minh và câu tục ngữ này ý muốn nói về vấn đề sử dụng rượu bia khi tham gia giao thông sẽ rất dễ gây ra tai nạn và vào bệnh viện.
    
19. Nhiễu điều phủ lấy giá gương,
    Chạy xe nhường nhịn, là thương chính mình.
    Ý nghĩa: Câu ca dao muốn nhắn nhủ chúng ta khi tham gia giao thông thì cần phải nhường nhịn trước sau, không nên chen lấn, luồng lách khi tham gia giao thông sẽ dễ gây tai nạn và hậu quả là chính bản thân mình phải chịu.
    
20. Nhường nhau không phải là hèn,
    Nhường nhau để khỏi lách, len, kẹt xe.
    Ý nghĩa: Hai câu ca dao rất hay này ý muốn nói nhường không phải là chúng ta hèn hạ không dám vượt mặt, mà nhường để khỏi phải lạng lách, len lỏi dễ gây tai nạn và gây ra tình trạng kẹt xe.

TỤC NGỮ

1. Tiên học lễ, hậu học văn
   
   Ý nghĩa: Câu tục ngữ này rất nổi tiếng, có nghĩa là trước tiên phải học lễ nghĩa sau đó mới học văn hóa. Hoặc có một cách hiểu khác là trước tiên phải học lễ nghĩa, cách đối nhân xử thế trong cuộc sống, sau đó mới học chữ.
   
2. Nhất tự vi sư, bán tự vi sư
   
   Ý nghĩa: Câu tục ngữ này rất nổi tiếng, dịch ra là “Một chữ cũng là thầy, nửa chữ cũng là thầy”, có ý nghĩa là chúng ta phải tôn kính, biết ơn người dạy bảo (dù chỉ là nửa chữ).
   
3. Không thầy đố mày làm nên
   
   Ý nghĩa: Có nghĩa là không có thầy dạy thì chúng ta không thể nên người, không biết từng con chữ mặt giấy nó như thế nào, dặn dò chúng ta phải luôn tôn sư trọng đạo.
   
4. Một kho vàng không bằng một nang chữ
   
   Ý nghĩa: "Vàng" dù nhiều đến đâu thì dùng mãi rồi cũng hết, còn "chữ" thì ở trong đầu, không bao giờ mất được. Có "vàng" mà không có chữ thì cũng không được người khác nể trọng, còn có "chữ" thì việc làm giàu chỉ là một sớm một chiều. Câu nói có ý nghĩa coi trọng học thức hơn vàng, do vậy mà phải luôn tôn trọng biết ơn những người thầy cô đã dạy dỗ chúng ta.
   
5. Muốn biết phải hỏi, muốn giỏi phải học
   
   Ý nghĩa: Câu tục ngữ trên có ý nghĩa là chẳng có ai sinh ra đã giỏi giang, mà phải trải qua trường lớp, qua công ơn dạy bảo của thầy cô thì chúng ta mới giỏi được. Qua đó dặn dò chúng ta phải biết ơn thầy cô.
   
6. Người không học như ngọc không mài
   
   Ý nghĩa: Về câu này thì con người mình cũng như 1 hòn đá bình thường thôi. Nếu như không học thì sẽ mãi chỉ dậm chân tại chỗ chẳng có kiến thức, thiếu hiểu biết và sẽ lạc hậu. Câu nói này nhắn nhủ chúng ta nên trau dồi học hỏi thêm kiến thức sẽ thông minh và sáng suốt hơn.
   
7. Trọng thầy mới được làm thầy
   
   Ý nghĩa: Muốn nhắn nhủ những ai đó đang có ý nghĩ hoặc ước mơ muốn làm thầy cô giáo, làm “người lái đò” thì ngay bây giờ hay tôn trọng những thầy cô giáo hiện tại của mình để sau này học sinh của mình cũng sẽ tôn trọng mình như vậy.
   
8. Một gánh sách không bằng một giáo viên giỏi
   
   Ý nghĩa: Câu tục ngữ trên cho ta thấy được tầm quan trọng của thầy cô giáo, cho dù bạn có đọc một gánh sách đi chăng nữa thì vẫn không bằng những kiến thức mà thầy cô đã truyền đạt lại cho mình.
   
9. Thầy giáo là đường tinh, học sinh là đường đã lọc
   
   Ý nghĩa: Câu thơ trên có ý nghĩa là thầy giáo chỉ là người giúp chúng ta học tập, chỉ là người lái đò, còn thành công sau này sẽ là của chúng ta và phụ thuộc vào chúng ta.
   
10. Mồng một tết cha, mồng ba tết thầy
    Ý nghĩa: Câu tục ngữ này nói đến phong tục rất đẹp của dân tộc ta, đó là sự kính trọng, quan tâm, chăm sóc đối với cha và thầy trong dịp Tết cổ truyền của dân tộc Việt Nam. Thầy cũng giống như là người cha thứ 2 của chúng ta vậy.

1. Muốn sang thì bắc cầu Kiều
   Muốn con hay chữ thì yêu kính thầy.
   
   Ý nghĩa: Hai câu ca dao này rất nổi tiếng, có nghĩa là từ xưa, quan niệm học tốt gắn liền với hình ảnh người thầy. Cha mẹ ai muốn con mình học giỏi đều mang biếu ông giáo gói xôi, con gà để mong thầy dạy cho con của mình chữ để trở thành tài.
   
2. Cơm cha, áo mẹ, chữ thầy.
   Nghĩ sao cho bõ những ngày ước mong.
   
   Ý nghĩa: Hai câu thơ trên có nghĩa là “cơm cha áo mẹ chữ thầy” mọi thứ luôn bày sẵn ra cho chúng ta con đường chúng ta đi bao giờ cũng dễ dàng rất nhiều, do vậy mà sau này có thành tài thành công thì đừng quên ơn nghĩa những người đã dạy dỗ ta.
   
3. Ơn thầy soi lối mở đường
   Cho con vững bước dặm trường tương lai.
   
   Ý nghĩa: Muốn nhắn nhủ chúng ta là những người thầy cô đã soi lối mở đường cho tương lai của chúng ta, qua đó khuyên nhủ chúng ta hãy luôn nhớ về công ơn của thầy cô.
   
4. Gươm vàng rớt xuống Hồ Tây
   Ơn cha nghĩa trọng công thầy cũng sâu.
   
   Ý nghĩa: So sánh hình ảnh gươm vàng với ơn nghĩa cha thầy, và dù cho hồ Tây có sâu cỡ nào đi nữa thì công ơn của cha thầy cũng chẳng thua kém.
   
5. Mười năm rèn luyện sách đèn
   Công danh gặp bước, chớ quên ơn thầy.
   
   Ý nghĩa: Hai câu ca dao có hàm ý là thầy cô đã dạy dỗ ta “mười năm đèn sách” vì thế sau này “công thành danh toại” thì chúng ta đừng quên những năm tháng thầy cô đã dưỡng dục chúng ta.
   
6. Ơn Thầy không bằng gốc bễ
   Nghĩa Thầy gánh vác cuộc đời học sinh.
   
   Ý nghĩa: Hai câu thơ ý muốn nói cho chúng ta biết rằng công ơn dạy dỗ của thầy cô đối với chúng ta rất lớn vì vậy phải cố gắng học hành để không phụ lòng thầy cô.
   
7. Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
   Có danh có vọng nhớ thầy khi xưa.
   
   Ý nghĩa: Hai câu ca dao này có hàm ý muốn nhắn nhủ chúng ta đừng bao giờ quên công ơn của thầy cô, sau khi “công thành danh toại” thì hãy nhớ đến những người đã dạy dỗ chúng ta có được như ngày hôm nay.
   
8. Ở đây gần bạn gần thầy
   Có công mài sắt có ngày nên kim.
   
   Ý nghĩa: Câu thơ rất ý nghĩa nhắn nhủ ta phải luôn cố gắng học hành thật tốt, “gần bạn gần thầy” hàm ý muốn nói luôn phải học hỏi từ bạn bè và thầy cô.
   
9. Con hơn cha là nhà có phúc
   Trò hơn thầy là đất nước yên vui.
   
   Ý nghĩa: Hàm ý muốn nói con cái giỏi hơn cha thì nhà đó có phúc, còn thầy dạy mà sau này trò giỏi hơn cả thầy thì sẽ đóng góp rất nhiều cho đất nước thông qua hình ảnh “đất nước yên vui”.
   
10. Con ơi ghi nhớ lời này
    Công cha, nghĩa mẹ, công thầy chớ quên.
    
    Ý nghĩa: Nhắn nhủ chúng ta phải luôn ghi nhớ công lao nuôi nấng, dạy dỗ ta khôn lớn từ những bậc làm cha, làm mẹ, làm thầy.

TỤC NGỮ

1. Con trâu là đầu cơ nghiệp
   Ý nghĩa: Câu tục ngữ gắn liền với nền nông nghiệp lúa nước Việt Nam đã có từ xa xưa nhưng bây giờ hình ảnh con trâu đi trước cái cày theo sau được xem là hình ảnh biểu hiện của một nền nông nghiệp lạc hậu của Việt Nam.
   
2. Chín gang trâu cười, mười gang trâu khóc.
   Ý nghĩa: Câu tục ngữ này muốn nhấn mạnh sự khó khăn, gian khổ mà người dân phải chịu đựng trong công việc làm nông, đặc biệt là những vất vả liên quan đến việc nuôi trâu, cày bừa.
   
3. Tha cày cuốc góc, nghỉ nhọc chăn trâu.
   Ý nghĩa: Câu này muốn nhấn mạnh sự vất vả trong công việc làm nông, người nông dân dù có vất vả với việc cày cuốc nhưng vẫn phải chăm lo cho trâu, công việc của họ không bao giờ hết nhọc nhằn.
   
4. Tậu trâu, lấy vợ, làm nhà.
   Ý nghĩa: Câu nói trên có ý nghĩa là đủ 3 điều ấy mới là “đàn ông”, đầu tiên là phải tậu trâu vì con trâu nó làm ra tiền ra bạc, còn vợ thì hay mua sắm tốn kém cho nên phải sắm trâu để làm lụng trước.
   
5. Trâu thịt thì gầy, trâu cày thì béo.
   Ý nghĩa: Câu tục ngữ này nhấn mạnh rằng trâu nuôi để phục vụ công việc cày bừa sẽ khỏe mạnh, béo tốt hơn so với trâu nuôi chỉ để lấy thịt.
   
6. Muốn giàu nuôi trâu lái, muốn lụn bại nuôi bồ câu.
   Ý nghĩa: Câu tục ngữ muốn nhắn nhủ chúng ta muốn làm giàu thì nuôi trâu, “trâu lái” là trâu nái do dân địa phương người ta phát âm chữ “L” thành “N”. Còn nếu nuôi bồ câu thì sẽ không thể phát triển và dễ dẫn đến tình trạng lụn bại.
   
7. Mua trâu xem vó, lấy vợ xem nòi.
   Ý nghĩa: Muốn nói rằng chúng ta nếu muốn mua trâu thì nên mua trâu nái tức “xem vó”, còn lấy vợ thì chọn con nhà có dòng dõi, có sức khỏe tốt, có khả năng sinh sản và không có di truyền bệnh tật, …
   
8. Trâu có đàn, bò có lũ.
   Ý nghĩa: Hai câu thơ tỏ vẻ biết ơn đến 2 con vật có công rất lớn trong sản xuất nông nghiệp.
   
9. Mua trâu xem sừng, mua chó xem chân.
   Ý nghĩa: Câu tục ngữ này có ý muốn nhắc nhở chúng ta trong việc chọn lựa vật nuôi, cần phải chú ý đến những đặc điểm quan trọng của chúng, như sừng của trâu và chân của chó.
   
10. Làm ruộng không trâu, làm giàu không thóc.
    Ý nghĩa: Ý muốn nói không có trâu thì người dân sẽ gặp muôn vàng khó khăn trong sản xuất, qua đó phải biết quý trọng con trâu và xem nó như là bạn.

CA DAO

1. Trên đồng cạn dưới đồng sâu
   Chồng cầy vợ cấy con trâu đi nằm.
   
   Ý nghĩa: Hai câu ca dao trên ví von sự chăm chỉ của đôi vợ chồng nhà nông, nếu phân tích rõ hành động thì từ chồng cày thì phải có trâu, trâu đi bừa thì phải có người. Suy luận cách đó thì phải thêm 1 con trâu và 1 người nữa.
   
2. Ai nói chăn trâu là khổ?
   Tôi chăn nàng còn khổ hơn trâu.
   
   Ý nghĩa: Ý muốn châm biếm những cô gái có lối sống xa hoa vật chất, và so sánh với hình ảnh con trâu chỉ ăn cỏ để sống qua ngày.
   
3. Đêm qua kẻ trộm vào nhà
   Làm thinh chợp mắt để mà mất trâu
   Nằm đây chớ chẳng ngủ đâu
   Thức mà giữ lấy con trâu con bò
   Nằm đây nào đã ngủ cho nó
   Thức mà giữ lấy con bò con trâu.
   
   Ý nghĩa: Muốn nói là giấc ngủ chẳng quan trọng bằng con trâu, nhỡ khi chợp mắt mất trâu rồi lấy gì đi cày mà kiếm sống.
   
4. Trâu ơi ta bảo trâu này
   Trâu ăn cho béo trâu cày cho sâu
   Ở đời khôn khéo chi đâu
   Chẳng qua cũng chỉ hơn nhau chữ cần.
   
   Ý nghĩa: Bốn câu ca dao trên muốn diễn đạt hình ảnh chăm sóc cho trâu khỏe mạnh để có thể cày sâu giúp ta kiếm sống.
   
5. Tháng giêng là tháng ăn chơi
   Tháng hai trồng đậu, trồng khoai, trồng cà
   Tháng ba thì đậu đã già
   Ta đi ta hái về nhà phơi khô
   Tháng tư đi tậu trâu bò
   Để ta sắm sửa làm mùa tháng năm…
   
   Ý nghĩa: “Tháng tư đi tậu trâu bò” lột tả hình ảnh con trâu quan trọng như thế nào trong ngành sản xuất, tậu trâu để tháng 5 bắt đầu cày bừa.
   
6. Trâu ơi ta bảo trâu này
   Trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta
   Cấy cày giữ nghiệp nông gia
   Ta đây trâu đấy, ai mà quản công!
   Bao giờ cây lúa còn bông, thì còn ngọn cỏ ngoài đồng trâu ăn.
   
   Ý nghĩa: Ý ở đây nói là nông nghiệp còn phụ thuộc vào cây lúa nước thì vẫn còn cần đến trâu nên mới cho trâu ăn cỏ để có sức khỏe giúp nhà nông.
   
7. Trâu năm sáu tuổi còn nhanh
   Bò năm sáu tuổi đã tranh về già
   Đồng chiêm xin chớ nuôi bò
   Mùa đông tháng giá, bò dò làm sao!
   
   Ý nghĩa: Bài thơ cho thấy được sức khỏe của con trâu tốt hơn bò rất nhiều, do vậy mà từ bao đời nay chỉ có hình ảnh con trâu đi cày chứ không có con bò nào đi cày cả.
   
8. Trâu buộc thì ghét trâu ăn
   Quan võ thì ghét quan văn dài quần.
   
   Ý nghĩa: Hai câu ca dao trên có hàm ý là lấy hai con trâu ở hai tình thế khác nhau để so sánh, để phê phán thói hư, tật xấu của con người: hậm hực, ghen ghét những người hơn mình.
   
9. Dù ai buôn bán nơi đâu
   Mồng Mười, tháng Tám chọi trâu thì về.
   
   Ý nghĩa: Nhắn nhủ những người xa quê hương nên nhớ “mồng mười tháng tám” hãy về quê để tham gia lễ hội chọi trâu. Thật sự thì để mồng mười nghe cho nó vần chứ thật sự thì lễ chọi trâu Đồ Sơn diễn ra vào ngày 9 tháng 8 hàng năm.
   
10. Trời mưa trời gió đùng đùng
    Bố con ông Nùng đi gánh phân trâu
    Gánh về trồng bí trồng bàu, Trồng ngô, trồng lúa, trồng rau, trồng cà.
    
    Ý nghĩa: Câu ca dao mô tả công việc của người dân khi phải đối mặt với thời tiết xấu, vẫn phải vất vả làm việc và trồng trọt, chăm lo cho mùa màng.

1. Đã là bạn thì mãi mãi là bạn
Đừng như sông lúc cạn lúc đầy
Ý nghĩa: Ý muốn nói hãy luôn là bạn của nhau, mặc dù sau này có những người bạn mới, cũng đừng quên bạn năm xưa. Tình bạn phải vững bền theo thời gian, không thay đổi.

2. Bạn bè là nghĩa tương tri
Sao cho sau trước một bờ mới nên
Ý nghĩa: Đã là bạn bè thì trước sau như một, luôn bên cạnh nhau lúc cần. Tình bạn chân thành phải luôn nhất quán, trung thực và đồng hành cùng nhau qua thời gian.

3. Ai ơi nhớ lấy câu này
Tình bạn là mối duyên thừa trời cho
Ý nghĩa: Nhắc nhở rằng tình bạn là một món quà quý giá từ trời ban tặng, hãy biết trân trọng và giữ gìn tình bạn đó.

4. Bắt con cá lóc nướng trui
Làm mâm rượu tắng đãi người phương xa
Ý nghĩa: Hai người bạn gặp lại nhau sau lâu ngày xa cách, người kia đón tiếp bạn một cách nồng hậu, thể hiện tình bạn cao đẹp, chân thành.

5. Cho tôi tôi chọn hoa hồng
Cho tôi chọn bạn tấm lòng thủy chung
Ý nghĩa: Đề cao giá trị của tình bạn, thể hiện sự ưu ái chọn bạn có tấm lòng trung thực, thủy chung, trân trọng tình bạn sâu sắc.

6. Mực xanh giấy trắng viết ngắn còn dài
Mong rằng tình bạn nhớ hoài ngàn năm
Ý nghĩa: So sánh tình bạn với “mực xanh giấy trắng” ý muốn nói rằng tình bạn là những điều bền vững, lâu dài, không dễ bị phai nhạt theo thời gian.

7. Sống trong bể ngọc kim cương
Không bằng sống giữa tình thương bạn bè
Ý nghĩa: Dù có giàu sang đến đâu, nếu thiếu vắng tình bạn chân thành, cuộc sống cũng sẽ trở nên nghèo nàn, vô nghĩa. Tình bạn quan trọng hơn tất cả.

8. Tình bạn tươi thắm như hoa
Tình bạn là bản tình ca tuyệt vời
Ý nghĩa: Tình bạn luôn tươi đẹp, như hoa, như một bản tình ca ngọt ngào, mãi mãi vẹn nguyên qua thời gian.

9. Bạn bè là nghĩa tương thân
Khó khăn thuận lợi ân cần bên nhau
Ý nghĩa: Tình bạn là sự đồng hành trong mọi hoàn cảnh, dù khó khăn hay thuận lợi, bạn bè luôn sẵn sàng giúp đỡ, chăm sóc nhau.

10. Bạn bè là nghĩa trước sau
Tuổi thơ cho đến bạc đầu không phai
Ý nghĩa: Tình bạn là tình cảm trường tồn theo thời gian, dù có già nua đi chăng nữa, tình bạn vẫn không phai nhạt.

11. Khi nào trái đất còn quay
Trái tim còn đập vẫn là bạn nhau
Ý nghĩa: Tình bạn sẽ bền vững mãi mãi, như trái đất không ngừng quay, trái tim vẫn đập, tình bạn vẫn mãi tồn tại.

12. Mùa hoa phượng là mùa thi cử
Chúc bạn hiền hai chữ thành công
Ý nghĩa: Mùa thi là thời điểm quan trọng trong đời học sinh, người bạn gửi lời chúc thành công đến bạn hiền, thể hiện sự quan tâm, tình bạn chân thành.

13. Thói thường gần mực thì đen
Anh em bạn hữu phải nên chọn người
Ý nghĩa: Khuyên chúng ta nên chọn bạn mà chơi, hãy chọn những người bạn tốt, đừng theo những bạn xấu, vì ảnh hưởng đến lối sống và thái độ của mình.

14. Anh em bốn bể là nhà
Người dưng khác họ vẫn là anh em
Ý nghĩa: Khuyên chúng ta luôn đoàn kết và gắn bó với nhau, dù không cùng huyết thống nhưng sống trong cùng một cộng đồng, một đất nước, thì mọi người đều là anh em.

TỤC NGỮ

1. Ăn chọn nơi, chơi chọn bạn
Ý nghĩa: Khuyên chúng ta nên lựa chọn bạn bè cẩn thận, bởi bạn bè sẽ ảnh hưởng rất lớn đến tính cách và hành động của mình.

2. Ăn cùng mâm, nằm cùng chiếu
Ý nghĩa: Nhắc nhở rằng bạn bè phải luôn sát cánh, chia sẻ vui buồn cùng nhau, dù trong hoàn cảnh nào.

3. Thêm bạn bớt thù
Ý nghĩa: Hãy luôn tìm kiếm những người bạn mới, để tránh những thù hận, mâu thuẫn trong cuộc sống, làm cho cuộc sống thêm phần vui vẻ và ý nghĩa.

4. Chọn bạn mà chơi, chọn nơi mà ở
Ý nghĩa: Hãy chọn những người bạn tốt, không nên chơi với những bạn có thói hư tật xấu, vì điều đó có thể ảnh hưởng đến chính bản thân và gia đình bạn.

5. Trong hoạn nạn mới biết ai là người bạn tốt
Ý nghĩa: Tình bạn chỉ thật sự được kiểm chứng khi bạn gặp khó khăn. Khi đó, bạn sẽ biết ai thực sự là người bạn chân thành, ai chỉ là người giả dối.

6. Học thầy không tày học bạn
Ý nghĩa: Hãy luôn học hỏi từ những người bạn tốt, bởi bạn bè có thể giúp ta phát triển, học hỏi được nhiều điều trong cuộc sống.

7. Giàu đổi bạn sang đổi vợ
Ý nghĩa: Khuyên chúng ta nên quan tâm, giúp đỡ bạn bè, bởi cuộc sống của mỗi người sẽ trở nên tốt đẹp hơn khi bạn bè giúp đỡ lẫn nhau, cùng phát triển.

8. Tứ hải giai huynh đệ
Ý nghĩa: Tình bạn không phân biệt nơi đâu, mọi người trên thế giới đều là anh em, chúng ta cần sống rộng lượng, đoàn kết và yêu thương nhau.

1. Một lần bất tín, vạn lần bất tin
Ý nghĩa: Nếu một lần bạn thất hứa, sau này người ta sẽ không tin bạn nữa. Tính trung thực, giữ lời hứa rất quan trọng trong quan hệ giữa người với người.

2. Quân tử nhất ngôn
Ý nghĩa: Người quân tử chỉ nói một lời, tức là đàn ông đã hứa thì phải làm. Đề cao sự chân thành, đáng tin cậy trong lời nói và hành động.

3. Giấy rách còn giữ lấy lề
Ý nghĩa: Dù có gặp khó khăn hay gian khổ, nhưng vẫn giữ được lòng tin và đức hạnh, luôn giữ lời hứa và sự trung thực với mọi người.

4. Chữ tín còn quý hơn vàng
Ý nghĩa: Chữ tín (lòng tin) quý giá hơn cả vàng bạc, vì một khi đã đánh mất lòng tin thì rất khó để lấy lại.

5. Hứa hươu, hứa vượn
Ý nghĩa: Hứa nhiều nhưng chẳng bao giờ thực hiện, là những lời hứa giả dối không có giá trị.

6. Treo đầu dê, bán thịt chó
Ý nghĩa: Làm những việc không đúng với lời nói, hứa một đằng làm một nẻo, ám chỉ những người không giữ chữ tín.

7. Rao mật gấu, bán mật heo
Ý nghĩa: Cũng như câu trên, ám chỉ những người thất hứa, không giữ lời, không đáng tin cậy.

8. Rao ngọc, bán đá
Ý nghĩa: Cũng là chỉ những người không giữ chữ tín, hứa một đằng làm một nẻo, làm mất lòng tin của người khác.

9. Nhất ngôn ký xuất, tứ mã nan truy
Ý nghĩa: Một lời đã nói ra thì khó rút lại được, lời hứa một khi đã đưa ra thì không thể dễ dàng thay đổi.

10. Mua danh ba vạn, bán danh ba đồng
Ý nghĩa: Để có được danh tiếng và lòng tin từ người khác phải trải qua rất nhiều gian nan, nhưng chỉ một lần thất hứa là sẽ mất đi tất cả.

11. Nhất ngôn cưửu đỉnh
Ý nghĩa: Một lời đã nói ra thì khó mà rút lại được, đó là sự khẳng định về giá trị của lời hứa, phải thực hiện lời đã nói.

12. Lời nói như đinh đóng cột
Ý nghĩa: Khi đã nói ra thì phải thực hiện, lời nói phải chắc chắn và có trách nhiệm.

13. Bảy lần từ chối còn hơn một lần thất hứa
Ý nghĩa: Nếu không chắc chắn có thể làm được thì đừng hứa, thà từ chối còn hơn hứa rồi không thực hiện được, vì thất hứa sẽ làm mất lòng tin của người khác.

CA DAO

1. Người sao một hẹn thì nên
Người sao chín hẹn thì quên cả mười
Ý nghĩa: Có người hẹn một lần thì thực hiện đúng lời hứa, nhưng có người hẹn đến chín lần mà quên đến cả mười, tức là không giữ lời hứa.

2. Nói lời phải giữ lấy lời
Đừng như con bướm đậu rồi lại bay
Ý nghĩa: Khi đã hứa lời gì thì phải thực hiện, không nên thay đổi như con bướm bay đi, mất đi sự đáng tin cậy.

3. Nói chín thì phải làm mười
Nói mười làm chín, kẻ cười người chê
Ý nghĩa: Nói ít nhưng làm nhiều sẽ được mọi người quý mến, còn nói nhiều mà không làm thì chỉ bị coi là kẻ ba hoa, lười biếng.

4. Kiếm củi ba năm, thiêu một giờ
Mua danh ba vạn, bán danh ba đồng
Ý nghĩa: Việc gây dựng danh tiếng rất khó khăn, nhưng phá hủy lại rất dễ dàng, vì vậy phải biết trân trọng và bảo vệ danh dự, giữ gìn chữ tín.

5. Hay gì lừa đảo kiếm lời
Cả nhà ăn uống, tội trời riêng mang
Ý nghĩa: Lừa đảo để kiếm lợi chỉ làm tổn hại cho bản thân và gia đình, không giữ chữ tín sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng.