Đến thăm làng cổ Đường Lâm
Chốn quê mộc mạc nâu trầm đá ong
Ô kìa! Trên mái đình cong
Thời gian đã phủ rêu phong nỗi người
Cổng làng đứng đó mà chơi
Rồi mang cũ kỹ của đời khoác lên
Lầm rầm kể chuyện không tên
Thăng trầm, dâu bể mà nên bây giờ
Nước chè xanh ngọt câu thơ
Kẹo lạc thơm phức cuộc cờ giòn tan
Chum sành phơi nắng chang chang
Nặng lòng ôm ấp hương làng, vị tương
Mát lành chan chứa yêu thương
Trong veo giếng sữa gió sương giãi dầu
Bao năm rặng duối đứng chầu
Đền cụ Ngô đã nhuộm màu sử xanh
Từ nơi chùa Mía yên bình
Bay lên hạc trắng vẽ hình cung mây
Đình Phùng Hưng vẫn còn đây
Lưu danh hậu thế đất này hai vua
Nghe trong văng vẳng chuông chùa
Đường Lâm kể lại nắng mưa chuyện mình…

Tác giả Lê Minh Hải là người quê Phú Thọ, trong một lần thăm Đường Lâm vào 28/3/2017 đã sáng tác bài thơ này. Bài thơ đã được đăng trên báo Văn Nghệ số 14 (2981) ra ngày 8/4/2017.

Về Sơn Tây hay ngày mưa rây rây
Bãi mật cỏ thơm lác đác phố gầy
Tiếng guốc gõ khô dọc thành đá cũ
Chỗ bác Tản Đà uống rượu còn say

Xe ngựa lăn lăn lưng chiều mỏng nắng
Người Tây Tiến ấy đã về đất vắng
Câu thơ vẫn còn ngọn khói độc hành
Yêu đuơng vẫn còn cái thuở tóc xanh

Môi ướt qua đêm đèn trăng bóng lá
Đòi cong mái lều thuơng cho cọng rạ
Dòng sông Tích Giang gió quẩn lõm đồi
Bến xưa con đò neo sóng vào tôi

Con gái không còn yếm thủng
Ngẩng mặt lên nhìn mắt đen đăm đắm
Nụ cười người đi áo trắng quán mây
Xa thẳm Đường Lâm, xa thẳm Chùa Thầy

Bạn hữu lạ quen chụm đầu nhấp chén
Cứ để cho lòng buồn giăng tơ nhện
Cứ để cho hồn lãng đãng sương khuya
Tôi về Sơn Tây mới mẻ Ba Vì.

Ngân Vịnh

15-1-1995
Nguồn: Ngày thường đam mê (thơ), Ngân Vịnh, NXB Hội nhà văn, 1996

Con đường lên Sơn Tây
Trời đang xanh trong cây
Núi xa dăng trước mặt
Bờ đê cao bông may...

Con đường lên Sơn Tây
Lúa đang vào vụ gặt
Trâu cạp rạ đầu bờ
Chim vườn ran ngõ xưa...

Con đường lên Sơn Tây
Nắng nghiêng chiều hoa lý
Ngựa sững vó đầu làng
Quán gầy xôi nếp thơm...

Con đường lên Sơn Tây
Sông Hồng tung sóng hát
Áo chàm xanh mắt giặc
Ba Vì vang chân mây...

Con đường lên Sơn Tây
Tháng năm vồng rễ cây
Cổng thành đá ong nứt
Hào trong soi bóng đầy...

Con đường lên Sơn Tây
Hẹn em về bến Gió
Triền đay hoa trắng vỗ
Ô, bạt ngàn bướm bay!...

Con đường lên Sơn Tây...

Nguồn: Tô Hà, Thành phố có ngôi nhà của mình (thơ), NXB Tác phẩm mới, 1988

Em ở thành Sơn chạy giặc về
Tôi từ chinh chiến cũng ra đi
Cách biệt bao ngày quê Bất Bạt
Chiều xanh không thấy bóng Ba Vì

Vừng trán em vương trời quê hương
Mắt em dìu dịu buồn Tây Phương
Tôi nhớ xứ Đoài mây trắng lắm
Em có bao giờ em nhớ thương?

Từ độ thu về hoang bóng giặc
Điêu tàn thôi lại nối điêu tàn
Đất đá ong khô nhiều ngấn lệ
Em có bao giờ lệ chứa chan

Mẹ tôi em có gặp đâu không
Những xác già nua ngập cánh đồng
Tôi nhớ một thằng con bé nhỏ
Bao nhiêu rồi xác trẻ trôi sông

Đôi mắt người Sơn Tây
U uẩn chiều lưu lạc
Buồn viễn xứ khôn khuây
Tôi gửi niềm nhớ thương

Em mang giùm tôi nhé
Ngày trở lại quê hương
Khúc hoàn ca rớm lệ

Bao giờ trở lại đồng Bương Cấn
Về núi Sài Sơn ngó lúa vàng
Sông Đáy chậm nguồn qua Phủ Quốc
Sáo diều khuya khoắt thổi đêm trăng

Bao giờ tôi gặp em lần nữa

Chắc đã thanh bình rộn tiếng ca
Đã hết sắc mùa chinh chiến cũ
Em có bao giờ em nhớ ta?

Quang Dũng

Tường vi nở hồng sau hàng dậu thưa
Xe ngựa lăn trên đường đá trắng
Những đám mây bông như là ngày xưa
Chầm chậm về trên vòm trời màu cốm

Những ngõ phố nối tới bao lối mòn
Tiếng guốc thanh tân khẽ khàng xa khuất
Không gian lưu lại làn hương phảng phất
Làm non tơ tinh khiết đến mê hồn

Tích Giang trôi như một vệt tình thương
Len lỏi giữa tâm hồn phố nhỏ
Sẽ núi gọi nhau run run trong ngói cũ
Trái tim ta trong ngực cũng run run

Một tấm tình tưởng mất đã bao năm
Dường như Sơn Tây vừa đem trao lại
Lòng bỗng khát thèm yêu đường mới mẻ
Đặng quên đi bao đau đớn nhọc nhằn

Lại muốn phụng sự một mối tình tha thiết
Đã bừng cháy lên ngọn lửa hân hoan.

Anh Chi

Nhớ Nguyễn Lương Ngọc

Người Sơn Tây yêu hoa sen từ trong giấc ngủ
Trong giấc ngủ mơ về hoa sen
Trong giấc ngủ hát ru hoa sen
Xin đừng hỏi vì sao
Hoa tỉnh giấc hoa sang kiếp khác!

Từng chầm chậm Thanh Thuỷ sang Bất Bạt
Từng dụi mắt trước thành cổ Sơn Tây
Từng một chiều cùng anh quán bờ đê Hà Nội
Người Sơn Tây ngước nhìn mây bay...

Xứ Đoài thơm cho Hà Thành trái quả
Người Sơn Tây có rất nhiều mùa thu
"Chúng mình không còn nhiều thời gian nữa đâu" -
người Sơn Tây nói thế
Núi Tản sông Đà trầm tích thời gian!

27-11-2001

Trương Thiếu Huyền

Này mây trắng Ba Vì gọi ngàn tuổi bay
này thành quách đá ong dẫn lối về phế hoang chiều cổ đại…

Tôi vào Sơn Tây bằng cổ thành xưa rỉ máu, bằng trung du cuộn đỏ
lúng liếng xứ Đoài những nàng răng đen hạt nhót đang cười duyên
các nàng liếc tôi bằng sâu thẳm bầu trời thị giác
bằng cả những phía sau mi cong

Áo lụa dệt mềm mắt tôi, khăn nhung mỏ qụa buộc tôi bằng sợi xúc cảm
các nàng cổ nhân rồi. Tôi cứ sống thời các nàng mười tám tuổi
mê mẩn yếm đào cầu ao khoả gió
rúc rích chợ quê, bánh tẻ thơm ngang vai trần sương nõn
tôi đi qua ngàn năm để đỏng đảnh một chiều váy ngắn
Tích Giang vỗ lõm bình minh thành cổ
nhoẻn miệng cười lúng liếng nhân gian

Tôi cưỡi mây trắng bay điệp điệp sông Hồng
bay phiêu du bằng dân dã hồn làng
có cánh diều làm nghiêng cả một vòm trời lãng mạn
có bầu trời tự do thúc ngựa hí những khát dâng trong ngực
có trái tim già dắt trái tim non đi vấp váp trên con đường nhân bản
nối đời này đời nọ gió lành Sơn Tây

Kìa mây kìa mây dẫn tôi non Tản, dẫn qua sông Đà, tôi về Thanh Thuỷ
sông ngàn tuổi đương giai
những triền bãi nằm dài liu riu ngủ sau mê mệt cường dâng mùa lũ
mía ngọt ngô lùi khói sương đơm nhớ
sông hổn hển kể ngày những nàng thôn nữ ra bến quê giặt yếm
giặt những nụ cười duyên
giặt cái dịu dàng, giặt phồn thực
các nàng giặt tôi, kì cọ tôi bằng chiều quê cổ điển
bằng cổ tích Ba Vì, bằng cả bây giờ quần jean, tóc hấp

Tôi đi qua Sơn Tây, chưa qua hết những buổi chiều mây trắng
đá ong nằm rỗ mặt thời gian
có một vòm trời răng đen hạt nhót
mỉm tôi
môi chiều

Mộc Châu, 31/8/2010

Trần Quang Quý

Nguồn: Màu tự do của đất, NXB Hội Nhà văn, 2012

Thành cổ trăng lên trùm bóng lá
Hơi thu tràn xuống nẻo Ba Vì
Cái thuở hoa niên màu thị xã
Níu mãi chân người những bước đi.

Nguồn: Ngô Quân Miện, Đàn bốn dây (thơ tứ tuyệt), NXB Hội nhà văn, 2007