Câu 1 (trang 205 sgk ngữ văn 11 tập 1):

a, Trả lời phỏng vấn về việc giảng dạy, học tập môn ngữ văn ở trường THPT

Chuẩn bị:

- Xác định chủ đề cuộc phỏng vấn, chọn chủ đề:

+ Chương trình, Sgk mới hiện nay

+ Phương pháp dạy của giáo viên

+ Thái độ, phương pháp của học sinh

- Xác định mục tiêu công việc

+ Công việc được tiến hành có thể chỉ để nắm bắt được thực trạng việc giảng dạy

+ Tìm hiểu và đưa ra các phương pháp nâng cao chất lượng việc giảng dạy

+ Cũng có thể tìm hiểu, đưa ra giải pháp nâng cao chất lượng giảng dạy

- Xác định đối tượng trả lời phỏng vấn:

+ Trả lời một người hay nhiều người

+ Phỏng vấn người có độ tuổi, trình độ, hoàn cảnh sống…

- Hệ thống câu hỏi với yêu cầu:

+ Bám sát chủ đề

+ Các câu hỏi phải được sắp xếp thành một hệ thống hợp lí, khoa học

+ Câu hỏi cần tế nhị, nhưng sát với chủ đề phỏng vấn, không lạc đề và người trả lời có câu trả lời hợp lí

b, Tiến hành phỏng vấn

- Người phỏng vấn dựa trên câu hỏi đã chuẩn bị

+ Dẫn dắt vào đề ngắn gọn, hợp lí, tạo không khí nhẹ nhàng, thân thiết

+ Biết cách ứng xử, cuộc phỏng vấn xa rời trọng tâm

+ Câu hỏi ứng đối trực tiếp linh hoạt

+ Cảm ơn người trả lời khi kết thúc

- Người trả lời phỏng vấn:

+ Cung cấp thông tin rõ ràng, chân thật, nhưng khiêm tốn, nhã nhặn và hợp tác

+ Câu trả lời thú vị, sâu sắc, dí dỏm, thông minh mà không ra khỏi đề tài cuộc phỏng vấn nhằm tạo không khí gần gũi

Câu 2 (trang 205 sgk ngữ văn 11 tập 1):

Đề tài: hỏi chuyện người bạn tới từ vùng quê. Điểm khác biệt nằm ở đối tượng, đề tài và hệ thống câu hỏi (chuẩn bị các bước như câu 1)

- Về đề tài có thể hỏi: quê hương, gia đình, lí do đến thăm, sở thích, ấn tượng sâu đậm về con người, vùng quê, đất nước của mình…

+ Chia nhỏ vấn đề để hỏi: học tập, ấn tượng đặc sắc của bạn với vùng đất mới.

+ Phương pháp: cần thể hiện sự nhã nhặn, lịch sự dù với tư cách là “chủ nhà” hay “khách mời”

1. Phỏng vấn và trả lời phỏng vấn về việc giảng dạy và học tập môn Ngữ văn tại trường THPT

a. Chuẩn bị

- Xác định chủ đề: có thể chọn một trong các chủ đề sau:

+ Chương trình, SGK mới hiện nay.

+ Việc giảng dạy của thầy cô giáo.

+ Việc học tập và thái độ học tập của học sinh.

- Xác định mục đích công việc:

+ Công việc được tiến hành có thể chỉ để nắm được thực trạng của việc dạy và học Ngữ văn ở trường THPT.

+ Cũng có thể còn để tìm hiểu và đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập môn học đó.

- Xác định đối tượng trả lời phỏng vấn:

+ Phỏng vấn một người hay nhiều người (thầy cô giáo, học sinh hay cả hai đối tượng).

+ Phỏng vấn những người cùng trình độ, lứa tuổi, hoàn cảnh sống,... hay khác lứa tuổi, trình độ, hoàn cảnh sống,...

- Xác định hệ thống câu hỏi với những yêu cầu:

+ Câu hỏi cần bám sát chủ đề.

+ Các câu hỏi phải được sắp xếp thành một hệ thống hợp lí, khoa học.

+ Các câu hỏi phải giúp người phỏng vấn thu thập và khai thác được nhiều thông tin cần thiết

+ Các câu hỏi dẫn dắt phải hợp lí, tế nhị.

+ Đảm bảo không có những câu hỏi lạc đề

b. Thực hiện

- Người đóng vai trò phỏng vấn tiến hành việc phỏng vấn trên cơ sở hệ thống câu hỏi đã chuẩn bị sẵn, lưu ý một số điều sau:

+ Có những lời dẫn dắt vào đề ngắn gọn, hợp lí, tạo không khí thân thiết cho cuộc phỏng vấn

+ Biết cách ứng xử với trường hợp cuộc phỏng vấn xa rời trọng tâm.

+ Nêu câu hỏi ứng đối trực tiếp, linh hoạt.

+ Nhớ gửi lời cảm ơn đến người trả lời phỏng vấn khi cuộc phỏng vấn kết thúc.

- Người trả lời phỏng vấn tiến hành trả lời phỏng vấn trên cơ sở những câu hỏi mà người phỏng vấn đã chuẩn bị, cần chú ý một số điều:

+ Cung cấp đầy đủ thông tin về chủ đề phỏng vấn.

+ Có thái độ thẳng thắn, chân thực nhưng vẫn giữ khiêm tốn, nhã nhặn, tôn trọng và tỏ rõ thiện chí hợp tác.

+ Nên có những câu trả lời thú vị, sâu sắc, dí dỏm, thông minh mà không ra khỏi đề tài của cuộc phỏng vấn nhằm tạo không khí gần gũi, thân thiết cho cuộc phỏng vấn.

c. Rút kinh nghiệm

2. Biên tập và chỉnh sửa lại bản phỏng vấn, kiểm tra xem bản phỏng vấn đã rõ ràng và sinh động hay chưa

3. Luyện tập phỏng vấn và trả lời phỏng vấn vè đề tài: Hỏi chuyện một người bạn từ một vùng quê (hoặc từ một quốc gia khác) đến:

- Về đề tài: có thể tham khảo một số gợi ý sau

+ tổng hợp tất cả những vấn đề xoay quanh đối tượng phỏng vấn như: quê hương, gia đình, sở thích, lí do đến thăm (làng quê, thành phố hoặc quốc gia) của mình, những ấn tượng sâu đậm nhất của người bạn đó về con người, cuộc sống , sinh hoạt, vùng quê, đất nước,... của mình.

+ có thể chia nhỏ các đề tài trên, chẳng hạn như chỉ hỏi về học tập, về những ấn tượng đặc sắc của người bạn đối với vùng đất mới, suy nghĩ của bạn về con người nơi đây,…

- Về phương pháp: ngoài việc chuẩn bị câu hỏi, cần thể hiện được sự quan tâm, gần gũi, thân mật, lịch sự với tư cách là “chủ nhà” đối với “khách mời”

Câu 1 (trang 205 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

Giả định anh (chị) cần phỏng vấn và trả lời phỏng vấn về việc giảng dạy và học tập môn Ngữ văn THPT.

Gợi ý: Cần tiến hành theo các bước

a, Khâu chuẩn bị:

- Xác định chủ đề của cuộc phỏng vấn.

- Xác định mục đích công việc.

- Xác định đối tượng phỏng vấn.

- Xác định hệ thống câu hỏi và những yêu câu

b, Tiến hành phỏng vấn

- Người đóng vai trò phỏng vấn tiến hành việc phỏng vấn dựa trên hệ thống câu hỏi đã chuẩn bị sẵn. Trong quá trình phỏng vấn cần chú ý: Lời dẫn dắt vào đề ngắn gọn, tạo không khí vui vẻ, biết cách xử lí linh hoạt. Kết thúc buổi phỏng vấn, người phỏng vấn cám ơn người trả lời phỏng vấn.

- Người trả lời phỏng vấn tiến hành phỏng vấn trên cơ sở câu hỏi mà người phỏng vấn đã chuẩn bị, đồng thời khi trả lời cần cung cấp đầy đủ thông tin về chủ đề phỏng vấn, nên có những câu trả lời thú vị nhưng tránh lạc đề và cần phải trả lời một cách trung thực.

Câu 2 (trang 206 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

Tiến hành phỏng vấn và trả lời phỏng vấn với đề tài: Hỏi chuyện một người bạn đến từ một vùng quê (hoặc từ một quốc gia) khác.

Khi phỏng vấn cần tiến hành đầy đủ theo các bước. Chú ý người phỏng vấn khi đưa ra những câu hỏi cần thể hiện sự quan tâm, gần gũi, lịch sự.

Câu 1 (trang 206 SGK Ngữ văn 11 tập 1)

Giả sử anh (chị) phải tiến hành một cuộc phỏng vấn hoặc trả lời phỏng vấn về việc giảng dạy và học tập môn Ngữ văn ở trường THPT.

Trả lời:

Hãy lần lượt thực hiện các bước sau đây:

a) Khâu chuẩn bị:

- Xác định chủ đề của cuộc phỏng vấn. Có thể chọn một trong các chủ đề sau:

+ Chương trình, SGK mới hiện nay.

+ Việc giảng dạy của thầy cô giáo.

+ Việc học tập và thái độ học tập của học sinh.

+ Vấn đề kiểm tra, thi cử - những bất hợp lí và đề xuất nguyện vọng.

- Xác định mục đích công việc:

+ Công việc được tiến hành có thể chỉ để nắm được thực trạng của việc dạy và học Ngữ văn ở trường THPT.

+ Cũng có thể còn để tìm hiểu và đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập môn học đó.

- Xác định đối tượng trả lời phỏng vấn:

+ Phỏng vấn một người hay nhiều người (thầy cô giáo, học sinh hay cả hai đối tượng).

+ Phỏng vấn những người cùng trình độ, lứa tuổi, hoàn cảnh sống,... hay khác lứa tuổi, trình độ, hoàn cảnh sống,...

- Xác định hệ thống câu hỏi với những yêu cầu:

+ Câu hỏi cần bám sát chủ đề.

+ Các câu hỏi phải được sắp xếp thành một hệ thống hợp lí, khoa học.

+ Các câu hỏi phải giúp người phỏng vấn thu thập và khai thác được nhiều thông tin cần biết.

+ Các câu hỏi dẫn dắt phải hợp lí, tế nhị.

+ Đảm bảo không có những câu hỏi lạc đề, câu hỏi mà người trả lời có thể trả lời quá ngắn gọn theo kiểu có - không,...

b) Tiến hành phỏng vấn:

- Người đóng vai trò phỏng vấn tiến hành việc phỏng vấn trên cơ sở hệ thống câu hỏi đã chuẩn bị sẵn. Trong quá trình phỏng vấn cần chú ý:

+ Có những lời dẫn dắt vào đề ngắn gọn, hợp lí, tạo không khí nhẹ nhàng, thân thiết cho cuộc phỏng vấn.

+ Biết cách ứng xử với những trường hợp cuộc phỏng vấn xa rời trọng tâm.

+ Nêu câu hỏi ứng đối trực tiếp linh hoạt.

+ Cảm ơn người trả lời phỏng vấn khi cuộc phỏng vấn kết thúc.

- Người trả lời phỏng vấn tiến hành trả lời phỏng vấn trên cơ sở những câu hài mà người phỏng vấn đã chuẩn bị. Trong trả lời phỏng vấn cần chú ý:

+ Cung cấp đầy đủ thông tin về chủ đề phỏng vấn.

+ Có thái độ thẳng thắn, chân thực nhưng vẫn khiêm tốn, nhã nhặn, tôn trọng và tỏ rõ thiện chí hợp tác.

+ Nên có những câu trả lời thú vị, sâu sắc, dí dỏm, thông minh mà không ra khỏi đề tài của cuộc phỏng vấn nhằm tạo không khí gần gũi cho cuộc phỏng vấn.

Câu 2 (trang 206 SGK Ngữ văn 11 tập 1)

Tiến hành phỏng vấn và trả lời phỏng vấn về đề tài: Hỏi chuyện một người bạn đến từ một vùng quê (hoặc từ một quốc gia) khác.

Lời giải chi tiết:

Với đề tài này, cách thức tiến hành cũng tương tự như cách làm đã thực hiện trong cuộc phỏng vấn nêu trên. Điểm khác biệt tất nhiên ở đối tượng, đề tài và hệ thống câu hỏi mà người phỏng vấn đặt ra. Dưới đây là một số gợi ý.

- Về đề tài, có thể chọn một trong các đề tài sau:

+ Tổng họp tất cả những vấn đề xoay quanh đối tượng phỏng vấn như: Quê hương, gia đình, sở thích, lí do đến thăm (làng quê, thành phô' hoặc quốc gia) minh, những ấn tượng sâu đậm nhất của người bạn đó về con người, vùng quê, đất nước,... của mình.

+ Có thể chia nhỏ các đề tài trên, ví như chỉ hỏi về học tập, về những ấn tượng đặc sắc của người bạn đối với vùng đất mới,...

Về phương pháp: Ngoài việc chuẩn bị câu hỏi, cần thể hiện được sự quan tâm, gần gũi, thân mật, lịch sự với tư cách là "chủ nhà" hoặc "khách mời"

Câu 1 (trang 205 SGK Ngữ văn 11 tập 1)

Giả định cần phỏng vấn và trả lời phỏng vấn về việc giảng dạy và học tập môn Ngữ Văn THPT.

a. Chuẩn bị:

- Xác định chủ đề:

+ Chương trình và SGK hiện hành (hoặc định hướng về chương trình và SGK mới).

+ Việc giảng dạy của thầy cô giáo (phương pháp, hiệu quả,…).

+ Việc học tập của các bạn học sinh (phương pháp, hiệu quả,…).

+ Phương pháp kiểm tra, thi cử.

- Xác định mục đích:

+ Nắm bắt thực trạng việc dạy và học môn Ngữ Văn THPT.

+ Đề xuất các giải pháp để nâng cao hiệu quả học tập môn Ngữ Văn.

- Xác định đối tượng trả lời:

+ Phỏng vấn cả GV hay chỉ phỏng vấn HS.

+ Phỏng vấn một người hay nhiều người.

+ Nắm bắt trình độ, hoàn cảnh sống, hoàn cảnh học tập của người trả lời.

- Xác định hệ thống câu hỏi sao cho đảm bảo:

+ Bám sát chủ đề.

+ Các câu hỏi tạo thành hệ thống hợp lí, chặt chẽ, mạch lạc.

+ Các câu hỏi đều giúp khai thác nhiều thông tin phục vụ cho mục đích và đảm bảo rõ ràng, lịch sự, tôn trọng người được phỏng vấn.

b. Thực hiện:

- Người phỏng vấn:

+ Có cách dẫn dắt cuộc trò chuyện sao cho tự nhiên, đúng hướng, khơi gợi được nhiệt tình và hứng thú của người trả lời.

+ Khéo léo ứng xử và xử lí khi người trả lời xa rời chủ đề, mục đích của cuộc phỏng vấn.

+ Thái độ cần lịch thiệp, khiêm tốn, nhã nhặn, tôn trọng.

- Người trả lời phỏng vấn:

+ Thái độ thẳng thắn nhưng vẫn khiêm tốn, nhã nhặn, tôn trọng, thiện chí.

+ Tập trung trả lời đúng trọng tâm câu hỏi.

+ Có thể tìm cách trả lời sao cho thú vị, hấp dẫn, sâu sắc.

Câu 2 (trang 206 SGK Ngữ văn 11 tập 1)

Biên tập và chỉnh sửa bản phỏng vấn đã tiến hành ở BT1 và kiểm tra xem bản ghi chép đã đạt yêu cầu trung thực, rõ ràng, sinh động hay chưa. (HS tự làm trên cơ sở bản phỏng vấn của nhóm trên lớp).

Câu 3 (trang 206 SGK Ngữ văn 11 tập 1)

Luyện tập phỏng vấn và trả lời phỏng vấn về đề tài: Hỏi chuyện một người bạn từ một vùng quê hoặc từ một quốc gia khác đến.

- Các đề tài có thể khai thác: gia đình, quê hương, sở thích, ấn tượng về vùng đất của mình, kỉ niệm sâu sắc nhất ở vùng đất mới…

- Thái độ của người hỏi và người trả lời cần lịch sự, nhã nhặn, gần gũi, thân mật…