Nhạc: Nguyễn Ngọc Thiện

Thơ: Viễn Phương

Ai cũng có: “Ngày đầu tiên đi học, mẹ dắt tay đến trường. Em vừa đi, vừa khóc, mẹ dỗ dành yêu thương”. Ngoài tình yêu của mẹ, chúng ta còn được đón nhận tình cảm trìu mến của “cô giáo là cô tiên” ở trường... Trong kí ức của chúng ta, “ngày đầu tiên đi học mẹ, cô cùng vỗ về” đã trở thành kỉ niệm tuổi thơ đẹp đẽ, ngọt ngào mà rất đỗi hồn nhiên trong sáng đi theo mỗi chúng ta đến suốt cuộc đời. Những bỡ ngỡ, rụt rè nhanh chóng được thay thế bởi sự yêu thương, ân cần của những người mẹ hiền.

Để rồi từ đó, ta tự tin bước vào môi trường mới với sự dìu dắt của thầy cô, được học tập và vui chơi dưới mái trường mến yêu. Ca khúc này là một trong những ca khúc hay nhất về mái trường, thầy cô sáng tác từ những năm đầu thập niên 90 còn sống mãi với thời gian và được rất nhiều thế hệ học sinh hát với niềm xúc động, tình cảm chân thành giống như những ca từ đẹp, thiết tha trong ca khúc vậy.

Nhạc: Bùi Đình Thảo

Thơ: Hoàng Minh Chính

Cũng giống như bài “Ngày đầu tiên đi học”, bài hát “Đi học” cũng được thiếu nhi rất yêu thích và đã được chọn vào danh sách 50 bài hát thiếu nhi (Việt Nam) hay nhất thế kỷ XX. Tuy nhiên, ca khúc này được sáng tác sớm hơn, ngay sau khi nước nhà vừa thống nhất, năm 1976. Khi ấy, điều kiện kinh tế đất nước vẫn còn khó khăn và trường học của thiếu nhi vẫn còn đơn sơ, nhỏ lẻ. Nhưng khi ca khúc được cất lên thì ta lại thấy vui tươi và yêu đời, yêu em nhỏ biết tự giác, vượt khó để đến trường đến lớp. Với thể thơ 5 chữ, những câu thơ đẹp và giàu hình ảnh, bài thơ “Đi học” thể hiện rất sâu sắc tình mẹ, tình cô và tình yêu quê hương đất nước.

"Hôm qua em tới trường

Mẹ dắt tay từng bước

Hôm nay mẹ lên nương

Một mình em đến lớp.

Chim đùa theo trong lá

Cá dưới khe thì thào

Hương rừng chen hương cốm

Em tới trường hương theo".

Nhạc: Đỗ Mạnh Thường

Thơ: Nguyễn Hữu Tưởng

“Mẹ của em ở trường là cô giáo mến thương
Cô yêu em vô hạn dạy dỗ em ngày tháng.
Em yêu biết bao nhiêu mẹ của em ở trường
Mẹ của em ở trường là cô giáo mến thương.”

Bài hát là tình cảm trong sáng hồn nhiên của những của những cô cậu học trò nhỏ với cô giáo. Tuy còn thơ bé, nhưng các em đã hiểu được công ơn dạy dỗ, dìu dắt của cô giáo mình. Các em gọi cô chính là người mẹ hiền thứ hai ở trường. Bài hát được các em thiếu nhi rất yêu thích và không em nào không thuộc bài hát này. Lời thơ với những ca từ đẹp, giàu hình ảnh, chan chứa tình cảm được phổ nhạc vui tươi thiết tha.

Sáng tác: Trần Quang Huy

Thầy cô là người chắp đôi cánh để cho chúng ta bay vào đời. Bất cứ một người học sinh, sinh viên nào cũng muốn thể hiện tình cảm biết ơn và kính trọng với các thầy cô giáo của mình. Bài hát: “Bông hồng tặng cô” là một ca khúc thể hiện rất rõ điều đó. Chỉ là một món quà đơn sơ nhưng chứa chan tình cảm, người học trò nhỏ trong bài hát muốn tặng cho cô giáo hiền những bông hồng tươi thắm do chính tay mình trồng. Thật đáng yêu và đáng trân trọng biết bao.

"Cây bông hồng em trồng tặng cô

Có thêm chồi non nhung tơ mượt mà

Có một chùm hoa đang vừa mới hé

E lệ trong nắng mai.

Em ân cần ngắt tặng cô giáo

Đem theo mùa thu xanh trong bầu trời

Dâng cô bông hồng đẹp tươi".

Nhạc: Vũ Hoàng

Lời: Lê Văn Lộc

"Bụi phấn" là bài hát quen thuộc và nổi tiếng nhất về người thầy, không một người học trò nào lại không biết bài hát này nhất là các thế hệ học trò 8X bởi ca khúc được sáng tác năm 1982. Hàng năm, cứ đến ngày 20 - 11, ngày Hiến chương các nhà giáo Việt Nam, ca khúc lại vang lên rất xúc động bùi ngùi.

Lời ca ngắn, mộc mạc nhưng cô đọng và da diết, nhắc nhở các thế hệ học sinh nhớ về thầy cô của mình vẫn hàng ngày lên lớp truyền đạt kiến thức cho học trò với phấn trắng, bảng đen. Hình ảnh bụi phấn trắng bay trên bục giảng vương trên tóc thầy sao mà thật, mà đời thường lại hiện lên đẹp đến kì lạ.

Sáng tác: Lê Quốc Thắng

“Ôi hàng cây xanh thắm dưới mái trường mến yêu
Có loài chim đang hót âm thầm tựa như nói
Vì hạnh phúc tuổi thơ và cho đời thêm sức sống
Thầy dìu dắt chúng em với tấm lòng thiết tha…”

Mái trường mến yêu - chỉ nghe tên thôi đã thấy thân thương quá. Ai trong trong ta cũng có một thời cắp sách tới trường, hình ảnh mái trường sẽ không bao giờ nhạt phai trong kí ức của mỗi người. Dưới mái trường ấy, có những người thầy tâm huyết với nghề dạy học, tất cả vì đàn em thơ ngây, hàng ngày vẫn dìu dắt lớp lớp học trò của mình chinh phục những đỉnh cao của trí tuệ không quản ngại những khó khăn vất vả. Thật đáng trân trọng và tri ân biết bao.

Sáng tác: Hình Phước Liên

Những cánh hoa Ê Ban tươi thắm vẫn nở trắng khắp núi rừng, cánh hoa đẹp xinh như cô giáo trẻ lặn lội lên nơi vùng cao xa xôi vì đàn em thân yêu của mình. Đó cũng chính là nội dung bài hát: "Cô giáo em là hoa Ê Ban" đang được thiếu nhi rất yêu thích nhất là các bạn nhỏ trên vùng núi cao. Bài hát còn là tình cảm đáng yêu đáng quý, hồn nhiên trong sáng của các bạn nhỏ đối với cô giáo của mình. Món quà tặng cô chính là cánh hoa tinh khôi, đẹp nhất của buôn làng.

"Sương long lanh, rẫy nương xanh con suối quanh lưng đồi thanh thanh

Hoa Eban nở trắng lưng nương

Cái nắng xôn xao theo em tới trường

Xa xa kia là làng buôn ta, có cô giáo trẻ có lời em ca

Khi lên nương khi qua suối, em ngắt cánh hoa tặng cô giáo mình

Ề hế, ế hê, ê hê hế"

Sáng tác: Nguyễn Ngọc Thiện

Dòng thời gian cứ lặng lẽ trôi đi, đẩy dòng đời của những người lái đò đi về phía cuối. Trong những chuyến đò ấy thầy đã chèo lái con thuyền tri thức cập bao bến bờ mơ ước, vinh quang. Rồi có biết bao nhiêu kẻ lữ hành đi về bến mới, biết bao giờ ta ngoảnh lại nhìn nhau! Nhưng đối với ca từ trong bài hát “Nhớ ơn thầy cô” thì lại khác. Công ơn trời biển của thầy cô chúng em luôn khắc ghi mãi trong lòng. Đó cũng chính là nội dung của ca khúc này. Tuy có niềm xúc động bùi ngùi nhưng khi cất lên tiếng hát ta lại thấy vui tươi trong sáng.

"Con nhớ cô thầy dìu dắt con nên người

Nâng con bay khắp phương trời

Bây giờ con về thăm ngôi trường xưa giờ già hơn trước

Con tìm cô thầy

Xa bao nhiêu năm tóc đã bạc phơ

Con về thăm lại

Ôi sân trường xưa 1 thời mơ ước

Cô thầy đâu rồi

Nghe trong tim con vang tiếng cô thầy

Bây giờ con về

Thăm ngôi trường xưa giờ già hơn trước

Con tìm cô thầy

Xa bao nhiêu năm tóc đã bạc phơ

Con về thăm lại

Ôi sân trường xưa 1 thời mơ ước

Cô thầy đâu rồi

Nghe trong tim con vang tiếng cô thầy".

Sáng tác: Trần Đức

Nối tiếp những bài hát về người thầy thì ca khúc “Khi tóc thầy bạc trắng” lại có dấu ấn riêng. Bài hát là tấm lòng tri ân của lớp lớp thế hệ học trò đối với những người thầy đáng kính của mình. Những bài học của thầy cứ mỗi ngày một nhiều thêm đồng nghĩa với màu thời gian phủ trắng mái tóc thầy. Đó là những bài học về đạo lý làm người, về công cha, nghĩa mẹ và lòng biết ơn thầy cô.

"Khi tóc thầy bạc, tóc em vẫn còn xanh.

Khi tóc thầy bạc trắng, chúng em đã khôn lớn rồi.

Thời gian trôi mau, cầu kiều thầy đưa qua sông.

Tuổi ấu thơ như hoa nở dưới mái trường.

Một con đò sang ngang, ôi lòng thầy mênh mang.

Cho em biết yêu cánh cò trong câu ca dao.

Cho em biết yêu bông trắng, ăn cơm vàng của cô Tấm ngoan

Và cho em yêu ai hai sương một nắng để làm nên lúa vàng.

Bài học làm người em vẫn nhớ ghi: “Công cha, nghĩa mẹ, ơn thầy"."

Sáng tác: Trương Xuân Mẫn

“Thưa thầy em

đã thuộc bài học sáng nay trong bài giảng có bụi phấn trắng bay bay trên tóc
thầy...

Giọng thầy
như tiếng hát.
Lời thầy như bài thơ
Cho em những ước mơ
Tới chân trời rộng mở…”

Những ca từ của bài hát nghe sao trong trẻo và nhẹ nhàng đến thế. Đó chính là lời của người học trò đang kể về thầy giáo của mình với những bài học sâu sắc mà thầy đã truyền thụ. Bài hát làm cho ta liên tưởng đến bài “Bụi phấn”, nhưng mỗi bài lại có cái hay, đặc sắc riêng. Cũng là hình ảnh người thầy trên bục giảng với bụi phấn trắng bay bay, nhưng trong ca khúc này người thầy hiện lên thật sống động với lời giảng ấm áp, bay bổng như những vần thơ, dẫn dắt, chắp cánh cho các em những ước mơ, dạy cho các em bài học về tình yêu quê hương đất nước.